Deze dj ’s brengen je van San Andreas naar de Gerudo Desert
Een live act die je meeneemt op reis door verschillende levels
Hier bij PU delen we wekelijks wat we in het weekend spelen, maar vaak genoeg staan we in onze vrije tijd ook op feestjes en concerten, of gewoon in de kroeg. Zo stuitten we eerder dit jaar op een gru-we-lij-ke dj-set die ook nog eens vol zit met… gamemuziek! De mensen die erachter zitten moesten we natuurlijk interviewen!
Ik ben er helemaal klaar mee wanneer ik begin dit jaar op draf naar de uitgang van het Eindhovense Klokgebouw wandel. De evenementenhal is die dag het decor van een dancefeest dat ik even wilde checken, al heb ik zelf vrij weinig met het genre. Vlak voordat ik de uitgang bereik, sta ik nog geen minuut stil bij een willekeurig podium om even te kijken en luisteren.
In het middelpunt van de menigte zie ik twee gasten draaien in roze gevangenisoveralls. Niks bijzonders, zo hoor ik en ik loop door. Een kapitale fout, blijkt achteraf, want de set barst namelijk van de gamesoundtracks. Voor mijn geluk staat hij ook nog eens volledig op YouTube, ontdek ik een week later.
Pas dan wordt duidelijk welke goudmijn aan nostalgie ik gemist heb, en daarom zet ik hem ook hierboven, zodat je alvast wat kunt checken. Links en rechts hoor je muziek en geluidseffecten uit Mario, Zelda, Persona 5, GTA: San Andreas en Rayman 2. En de twee dj’s met hun overalls? Ze heten Menno en Wessel, maar ze noemen zichzelf Garbage Delight.
Gelukkig was het een fluitje van een cent om ze op te sporen en een paar maanden later zit we uren te lullen. Over hun muziek, de games die hen inspireren en hoe zij een muzikale live-act bouwen met games als fundament.
Van het onderwaterlevel naar de eindbaas
Van de muziek tot de visuals en zelfs de volgorde waarop je ze hoort: alles wat Wessel en Menno als dj-duo laten zien is tot in de kleinste details uitgedacht. Ze produceren de tracks vooraf, en spelen live met de losse samples en loops. Zo gebruiken ze sample boards, waarop kleine geluidseffecten staan zoals de Chain Chomp en het muntje uit Mario. Daarnaast hebben ze ook een Game Boy Advance SP met een muziekcartridge én een synthesizer die gemaakt is met sound chips van de Sega Mega Drive.
Natuurlijk zijn er ook visuals op dikke schermen die de sfeer van elk level nog sterker neerzetten. Zo ontstaat er een dj-set die met levels aan elkaar verbonden is, inclusief een eindbaas. “Elk level heeft bijpassende muziek en samples”, vertelt Menno. “We beginnen in een waterlevel, waarna we via allerlei herkenbare levels naar de eindbaas gaan. Onderweg kom je allerlei vette tracks uit games tegen, bekend en soms ook heel obscuur en niche.” Zo hoor je in het woestijnlevel de desert theme uit New Super Mario Bros. Wii en de Gerudo Desert-versie van Zelda: Breath of the Wild, terwijl we in de water- en casinolevels meer niche nummers uit Omori en Persona 5 hebben.
©Intercell/Sander van de Ven
Gamemuziek omtoveren tot keiharde EDM
Het resultaat van een gedeelde passie voor games, zoals de set beschreven kan worden, was er nooit geweest als het duo elkaar net voor de coronapandemie niet tegen het lijf was gelopen. Ze ontmoetten elkaar op een huisfeest waar zij los van elkaar moesten draaien, waarna vele chill- en gamesessies volgden. De klik qua gaming ontstond in hun gedeelde liefde voor Undertale, maar Doki Doki Literature Club, Persona 5 en Fear and Hunger zijn slechts een paar voorbeelden van games die zij een warm hart toedragen.
“Daar moeten we iets mee doen, dachten we”, vertelt Wessel. Ze draaiden allebei al - Menno als Vall Du Son en Wessel als Dissolver. “Dus toen dachten we: laten we samen een liveproject doen”, vervolgt hij. En dat werd dus Garbage Delight, een verwijzing naar het ‘recyclen’ van gamemuziek, dat wordt omgebouwd tot een delightful stukje EDM waarin een scala aan elektronische muziekstijlen gebruikt wordt. Techno, dubstep, gabber, psytrance: het komt allemaal voorbij in een gamejasje.
De wateren van Omori en Undertale
Na een voor Runescape-spelers wel héél herkenbare intro, duik je het waterlevel in (vanaf 2:18). “Hier hoor je een track uit Omori, een jrpg die we allebei gespeeld hebben”, legt Wessel uit. “Dit stuk heeft enorme water vibes door zijn pulserende geluiden en dat past dus heel goed, al is het strikt gezien geen waterlevel in de game.”
Het duo heeft de track opgedeeld in lagen, gecombineerd met een eigen melodie en ook nog versneld om bij de beat te laten passen. “Maar als je de game gespeeld hebt, zul je hem herkennen”, verzekert Menno. Daarna schakelen ze door naar een track uit Undertale, om via een zelfgemaakt nummer door te gaan naar de woestijn (vanaf 15:20).
Daar is een versnelde versie te horen van de desert theme uit New Super Mario Bros. Wii. Hij klapt er lekker hard op door de herkenbare melodie te voorzien van een technobeat en de Chain Chomp zorgt alleen maar voor meer herkenning. “Volgens mij hebben we deze gekozen omdat die heel goed de sfeer pakt die wij willen bij dit segment”, zegt Wessel. “En je hebt natuurlijk superveel varianten van deze, ook oudere versies”, vult Menno aan. “Maar de Wii-versie is voor mij persoonlijk ook de uitvoering die ik het meest gespeeld heb.”
Oppassen voor het advocatenleger van Nintendo
Via een tussenstop in de Gerudo Valley van Zelda: Breath of the Wild beland je uiteindelijk in de stad, maar met het voorgaande stuk muziek rijst wel de vraag: hoe leuk vindt Nintendo dit eigenlijk, qua copyright? Voordat je het weet heb je immers hun juristen in je nek. Hoe het juridisch precies in elkaar steekt, weet het tweetal niet. “Maar wij kopiëren hun muziek in ieder geval niet één-op-één. We doen er iets creatiefs mee”, zegt Menno.
Maar wat houdt ‘creatief zijn’ dan precies in? Een snelle zoektocht op YouTube leert: Nintendo-covers op piano worden niet offline gehaald. “Wij doen het in een live set, maar zouden we de afzonderlijke Nintendo-segmenten echt uitbrengen als tracks? Dan denk ik dat we de pineut zijn”, vertelt Wessel. “Dus je moet echt een van onze sets checken om het ervaren.”
Mixen en matchen met GTA en Jet Set Radio
Op dit punt in de set valt al op: de heren moeten zelf ook behoorlijke creatieve input leveren om alle melodieën en samples goed in de muziek te verwerken. “Dat is echt passen en meten”, zeggen ze in koor.
“Die Chain Chomp in de woestijn hebben we echt handmatig in de track verwerkt, omdat de luisteraar het gevoel moet krijgen dat ‘ie in een Mario-wereld zit zoals jij en ik hem zouden spelen”, aldus Menno. “Onze basis is techno en daar worden wij vaak voor geboekt, dus vanuit die stijl maken we alles, met uitstapjes naar andere genres.”
Dat wordt duidelijk als de stem van Big Smoke ineens door de speakers schalt en op de schermen een trein te zien is. We zijn nu in het urban level van de set (vanaf 24:53). De melodie van Grand Theft Auto: San Andreas’ main theme herken je direct, maar hij is op een slimme manier versneld, zonder af te doen aan de herkenbare baslijn en synthesizers. En het past perfect bij de ghetto house die je op dat moment hoort.
©Intercell/Sander van de Ven (YouTube)
“Bij het versnellen van track kijken we altijd: blijft de sfeer goed genoeg behouden als we de beats per minute (BPM) bijvoorbeeld met twintig verhogen?”, zegt Wessel. “En in dit geval bij San Andreas was dat was nog steeds zo, want hij luistert net als het origineel nog best makkelijk, ondanks de snelheid die we hebben gekozen.”
Via Jet Set Radio belanden we daarna aan het einde van onze reis in de stad. Een puur esthetische keuze, leggen de dj’s uit. “Wij hebben hem allebei niet gespeeld, maar die soundtrack is gewoon geweldig”, zegt Menno. “Het was deze, of een heel vet nummer uit Skate 3. Dit soort tracks mogen gewoon niet missen in een urban level.”
Trauma’s aan Rayman 2
De tweede helft van de set begint met een duister level (vanaf 32:54), waar een hele specifieke sample in zit waar Wessel gruwelend op terugkijkt. De fluit die je hier hoort, komt regelrecht uit Rayman 2: The Great Escape. “En daarom wilde ik die er per se in hebben”, zegt hij met een dikke grijns. “Toen ik jonger was speelde ik Rayman 2: Revolution en ik heb echt máánden vastgezeten op dat stukje waar je tonnen moest dragen. Er werden ook raketten op je afgevuurd waardoor je die tonnen steeds omhoog moest gooien om de raketten kapot te maken. Dat lukte steeds niet, dus ik heb dat trauma hierin verwerkt”, lacht hij.
Een paar nummers verder doemt het ijslevel (vanaf 44:41) op en hier horen we wederom Omori terug. Het is met Undertale de enige game die meermaals terugkomt in de set en dat heeft uiteraard een reden. Wessels ogen worden groot: “Omori lijkt op het eerste oog een heel vrolijke jrpg, totdat het verhaal een superduistere wending neemt”, vertelt hij enthousiast. “Zelfmoord, angst en depressie komen dan ineens voorbij: heftige thema’s die juist Japanners zo goed kunnen verwerken in een game.”
©Intercell/Sander van de Ven
Yeah, een bonuslevel!
Ondertussen is Menno als een malle aan het scrollen op zijn telefoon. “Ja, praat maar verder jongens, ik zoek het origineel op van dit nummer.” Wessel verzandt dan in een epistel over hoe de soundtrack van Omori zo goed aansluit op de graphics, terwijl Menno ernaast zit en als een bezetene blijft zoeken.
Ik zie helemaal voor me hoe deze twee gasten al nerdend hun live sets in elkaar bouwen met de muziek die ze zo aan het hart gaat. “Fuck, ik krijg hem niet gevonden”, verzucht Menno. “Maar goed: ik denk dat Omori wel op één staat van de beste games die we ooit hebben gespeeld. Dus ja, die komt dan net iets vaker terug.”
Een goede game is natuurlijk niets zonder een bonuslevel en dat is mijn absolute hoogtepunt van de hele set. We belanden in een casino (vanaf 51:59), waar de spelmachines luid rinkelen en de sfeer een stuk energieker en vrolijker wordt. Terwijl geluiden de vallende muntjes worden ondersteund door draaiende roulettes in de visuals, wordt de drumlijn van Tokyo Daylight uit Persona 5 hoorbaar.
“Casino leek ons perfect als bonuslevel in de set, omdat je in New Super Mario Bros. op de Nintendo DS ook een soort pokerachtig bonusspelletje hebt met Luigi”, vertelt Menno. “En dat nummer uit Persona 5 is gewoon superlekker. We hebben hem nooit uitgespeeld, maar de track is zo hard.” Naast de zang uit de originele track (lees: letterlijk vijf keer achter elkaar ritmisch ‘pa’ roepen), heeft Wessel ze zelf ook opgenomen. “Door ze vervolgens onder elkaar te zetten, klinkt het geheel net wat lekkerder.”
©Intercell (YouTube)
Via King Boo en Mario Kart naar het einde
Bonuslevels duren nooit lang, dus binnen een paar minuten verruilen de slotmachines zich voor enge schilderijen (vanaf 59:56). “Je raadt natuurlijk al wat we hier gaan krijgen”, lacht Menno, waarna we direct de Lavender Town-melodie horen uit de originele Pokemon Red- en Blue-games. Terwijl Inscription-achtige beelden voorbijschieten, hoor je door de beats heen King Boo-samples uit Super Mario 64. Tja, geen spooky level zonder King Boo, denk ik terwijl we luisteren.
Dan gaat het snel. Ik heb m’n gedachte nog niet afgemaakt, of ik hoor een kreet die mij terugbrengt naar de periode waarin ik als klein mannetje naar mijn oudere neven moest om op de Nintendo 64 te spelen. “Waahahaha!”, klinkt het. Het is Mario die zijn reet verbrandt in Super Mario 64. Een stukje muzikale foreshadowing naar het op één na laatste level voor de eindbaas: lava.
“Op dit punt hebben we eigenlijk pas de eerste pauze in de hele set”, zegt Menno zichtbaar trots. “Daar hebben we echt keihard aan gewerkt, het in elkaar laten overlopen van de levels. Voorheen hadden we na elk level een kleine pauze, maar we willen dat de mensen echt een soort reis meemaken. Dus alle sets die we nu draaien zijn één doorlopende ervaring. Ja oké, op dit moment na dus, haha!”
Dan schakelt de beat terug, en ver ook. Het uptempo technosegment maakt (vanaf 1:05) plaats voor de lagere bpm van UK dubstep. “En de muziek die we hier horen komt uit Doki Doki Literature Club”, zegt Menno. Het is een wat opvallende track in de hele set, omdat UK dubstep zo verschilt van de rest. Wessel grijnst terwijl we dit stukje luisteren: als liefhebber van de muziekstijl is dit zijn favoriete stuk uit de set.
Let op: dit is een oudere live set dan die bovenaan de tekst staat vermeld!
Let op: bovenstaande live set is ouder dan die bovenaan de tekst!
Baas boven eindbaas
De bezoekers krijgen maar kort rust met de dubstep, want de bpm wordt snel opgevoerd met snoeiharde gabbermuziek. Terwijl de Primordial Chaos-track uit Hades te horen is, weten we: de set is nu echt bijna klaar. “Als je Hades gespeeld hebt, dan raad je hem meteen. Ik heb er echt honderd uur in zitten, maar als je hem niet veel gespeeld hebt, is dit natuurlijk een super obscure track”, vindt Wessel.
Die lijn trekken ze nog effe door, want de Jevil-baas uit Deltarune is de volgende muziek in het level. “Jevil is een geheime baas uit Deltarune”, vertelt Wessel. “Een supermoeilijk gevecht, waar we momenteel samen mee bezig zijn, voordat we aan de nieuwe delen van Deltarune beginnen”, zegt Menno.
Een van de laatste tracks is het baasgevecht tegen Flowey uit die game. “Als je het origineel luistert dan is onze versie bijna identiek”, zegt Menno. “Maar we hebben hem helemaal opnieuw geproduceerd met nieuwe akkoorden en melodie, zodat het wel echt onze versie is en aansluit op de break beats die we er hierin gooien.”
©Intercell/Sander van de Ven
Groter, meer en beter
En dan zit de set erop. Bijna anderhalf uur aan elektronische dancemuziek met een gamerig randje. Ik wil eigenlijk nog maar één ding weten: wat willen jullie met de act? Moet het iets kleins blijven, of juist niet? Meer niche dan dit wordt het bijna niet, zou ik bijna zeggen, maar is dat wel zo?
“Ik zou heel graag een totaalervaring willen maken met visuals op een groot scherm, als het kan 360 graden rondom het podium”, zegt Menno. “En de set zelf finetunen natuurlijk, beter maken met een arsenaal aan nummers per level. Dus echt dat je vier tracks hebt per level waar je uit kan kiezen.” Menno’s ogen worden groot, net als die van Wessel toen hij het over Omori had. “En diep van binnen wil ik eigenlijk dat onze act letterlijk ontploft, veel groter wordt. Ik wil dit vaker doen.”
Wessel lijkt meer content met de set zoals hij nu is. "Mijn doel is simpelweg verder gaan met dit soort muziek maken, en het belangrijkst: het nog zo lang mogelijk leuk vinden om te doen. Dus ja, misschien heb ik mijn doel eigenlijk al bereikt. Ik wil gewoon genieten van optreden, enjoying the ride om het zo te zeggen. En plezier hebben we altijd al tijdens de set, dus hopelijk blijft dat de komende jaren ook zo. En eerlijk is eerlijk: ik sluit me ook wel aan bij Menno. Als wij een grote doelgroep kunnen vinden die dit net zo vet vinden als wij, dan zijn we er.”