Dit was het belangrijkste gamenieuws van 2024

Het jaar zit er bijna op, en zoals gewoonlijk blikken we op Gamer.nl zowel terug als vooruit. Naast de Top 100 van 2025 en de 25 beste games van dit jaar, hebben we natuurlijk ook weer een overzicht van het belangrijkste gamenieuws voor jullie samengesteld. Het was een veelbewogen jaar met een hoop noemenswaardige gebeurtenissen in de game-industrie – zowel goedschiks als kwaadschiks.

Voorafgaand willen we extra benadrukken dat dit overzicht niet bedoeld is als een complete verzameling van al het gamenieuws. Je vindt hier geen waslijst aan alle aangekondigde of uitgekomen games, noch alle verschenen trailers. In plaats daarvan kijken we naar de grootste gebeurtenissen en trends van het jaar en hopen we je daarmee een globaal en helder beeld te geven van hoe 2024 er uitzag voor de game-industrie, werknemers binnen deze industrie en de consumenten die zich met alle uitgekomen games hebben vermaakt.

Het jaar van de PlayStation 5 Pro

Qua hardwarereleases was 2024 in ieder geval een relatief rustig jaar. Natuurlijk, er kwam een gelimiteerde, witte Steamdeck Oled-editie uit, concurrerende pc-handhelds waren niet aan te slepen, Nintendo bracht een wekker uit en Microsoft kwam op de proppen met nieuwe adorably all digital-edities van hun bestaande Xbox Series-consoles. Het was alleen Sony die een ‘nieuwe’ spelcomputer in de traditionele zin van het woord uitbracht in de vorm van de PlayStation 5 Pro, al valt dit apparaat natuurlijk nog wel onder de PS5-generatie.

Het meest opvallende aan de PS5 Pro is voor veel gamers in ieder geval de prijs. Met een prijskaartje van 799,99 euro is de Pro niet bepaald geschikt als impulsaankoop. Een bijkomend voordeel van die prijsbarrière is dat geïnteresseerden op de releasedag in de meeste gevallen gewoon een winkel of een webshop konden bezoeken en de Pro zonder al teveel moeite konden aanschaffen.

Voor iedereen die hem inmiddels in huis heeft staan en een dikke televisie met de nieuwste technologische snufjes heeft, is het genieten geblazen. Games als Final Fantasy 7 Rebirth en de Horizon-spellen zien er nog indrukwekkender uit, en de bijbehorende AI-technologie met de ietwat ongelukkige afkorting ‘PSSR’ laat daarnaast veel games een stuk stabieler en vooral scherper lopen. De SSD-schijf van 2 TB is natuurlijk ook mooi meegenomen – zo hoef je niet bij elke zesde game die je wil installeren weer een andere titel te verwijderen.

Toch is het niet louter positief nieuws rondom de console. Sommige Pro-updates voor games lijken allesbehalve het gewenste effect te hebben en zorgen bijvoorbeeld voor zogeheten ‘shimmering’, een soort flikkering op bepaalde virtuele oppervlaktes die op de reguliere PS5 niet zichtbaar is. Het mag voor zich spreken dat niemand die het geld voor een bescheiden vakantie heeft opgegeven om een nieuwe console aan te schaffen wil horen dat hun games er mooier uitzien op een reguliere PS5. Ook een prangend tekort aan externe diskdrives om aan de Pro te koppelen – aangezien die niet standaard met de console wordt geleverd – gooit roet in het eten. Hopelijk lost Sony beide problemen in het nieuwe jaar op. Die prijs zien we voorlopig in ieder geval niet dalen.

Het jaar van de copycats

Beter goed gejat dan slecht bedacht: het is een waarheid als een koe, maar wat verstaan we precies onder ‘goed jatten’ bij gameontwikkeling? In ieder geval subtiel genoeg leentjebuur spelen dat de uitgever van de game waar je je door hebt laten inspireren je niet meteen voor de rechter sleept! Games die complete gameplayelementen of audiovisuele stijlen van andere spellen kopieën zijn zeker niet nieuw, maar dit jaar viel één copycat wel heel erg op, niet in de laatste plaats door het enorme succes dat werd aangeboord.

We hebben het natuurlijk over Palworld, een game waarin je monsters verzamelt om ze vervolgens tegen andere monsters te laten vechten. Niet alleen het concept en de aanwezige gameplaymechanismen lijken haast één op één uit Pokémon te zijn overgenomen, ook het ontwerp van diverse wezens doet meer dan eens denken aan bekende zakmonstertjes. Het is niet voor niets dat Nintendo en The Pokémon Company Palworld-ontwikkelaar Pocketpair hebben aangeklaagd, al draait dit vooralsnog louter om gelijkenissen in gameplaymechanismen en dus niet om het uiterlijk van de wezens. De studio wijzigde onlangs zelfs snel nog even de precieze functie van zogeheten ‘Pal Spheres’, oftewel de Palworld-versie van Pokéballs.

Een ander voorbeeld van zo’n copycat is Light of Motiram van Tencent en Polaris Quest. Hoewel de game deels leunt op crafting en een online multiplayerstand voor tien spelers bevat, lijkt het openwereldspel qua esthetiek als twee druppels water op de Horizon-spellen van het Nederlandse Guerrilla Games. Zelfs het bestuurbare personage in de onthullingstrailer doet meteen denken aan Aloy, inclusief de lange, rode haarlokken die in de wind wapperen. Light of Motiram moet nog uitkomen, maar we zijn benieuwd of deze release een met Palworld vergelijkbaar staartje krijgt.

Soms kan kopieerwerk gezien worden als een liefdevolle ode aan het origineel. Dat geldt in ieder geval voor de trailer van het onlangs uitgekomen Lego Fortnite Brick Life, dat op meerdere momenten doet denken aan de eerste Grand Theft Auto 6-trailer. Zelfs het bijbehorende artwork is in feite het artwork van GTA 6, maar dan met een banaan op benen die tegen een blitse auto leunt. Dergelijke knipogen kunnen we dan weer wel waarderen – hopelijk Rockstar net zo.

Het jaar van het Game Mania-faillissement

Digitale games krijgen een steeds groter aandeel in de algehele gameverkopen. Hoewel veel fanatieke gamers nog altijd zweren bij fysieke spellen, wordt steeds duidelijker dat digitale gameverkoop de onontkoombare toekomst van onze hobby vormt. PlayStation 5-consoles die niet standaard met diskdrive zijn uitgerust, first-party Xbox-games die alleen nog maar digitaal uitkomen en als klap op de vuurpijl de grootste gamewinkelketen van de Benelux die kopje onder gaat: het begin van het einde van fysieke gamereleases op grote schaal is al lang en breed ingeluid.

Dat Game Mania dit jaar failliet is verklaard, heeft volgens sommige ingewijden deels te maken met het management achter de zaak. Toch is het onmogelijk om het niet als symptoom te zien van de hierboven genoemde transitie naar een digitale toekomst. Het gemak en de snelheid – in ieder geval voor mensen woonachtig in landen waar goede internetverbindingen beschikbaar zijn – weegt simpelweg zwaarder dan eventuele nadelen van digitale gameaankopen. En die nadelen zijn er: consoles zijn gesloten ecosystemen en het gebrek van concurrerende digitale winkels zorgt dan ook voor hogere prijzen. Ook twijfelachtige inruilmogelijkheden en geen optie om games door te verkopen voorspellen weinig goeds. En dan moeten we natuurlijk nog maar hopen dat toekomstige PlayStation-, Xbox- en Nintendo-consoles backward compatible blijven en de bedrijven achter deze systemen nooit failliet gaan.

©GMRimport

Toch zijn de vooruitzichten voorzichtig positief. Nintendo gaf eerder al aan dat Nintendo Accounts er voor zorgen dat aankopen aan de gebruiker gekoppeld blijven, en volgens geruchten blijft Sony volgende PlayStation-generatie AMD-chips gebruiken om backward compatibility te kunnen blijven aanbieden. In Europa worden er daarnaast belangrijke knopen doorgehakt rondom consumentenrechten op het gebied van digitale aankopen. Daardoor zou het in de (verre) toekomst zomaar kunnen dat je op een PlayStation- of Xbox-console meerdere digitale winkels kunt bezoeken, met broodnodige concurrerende prijzen tot gevolg.

Alleen Game Mania is daar natuurlijk niet bij gebaat. Welke gamer herinnert zich niet het struinen door de schappen om plots te stuiten op een random gamedoosje dat de interesse wekt? Of het bijwonen van een nachtrelease van een game, om met gelijkgestemden ongeduldig in de rij te wachten en daarna naar huis te haasten en die langverwachte game op te starten? Er zijn gelukkig nog diverse andere gameshops te vinden in Nederland, maar alles wijst er op dat fysieke gameverkoop steeds meer een niche wordt. Worden alle fysieke games straks alleen nog maar in beperkte oplages door Limited Run Games verkocht? Daar moet je toch niet aan denken…

Het jaar van liveserviceperikelen

In het nieuwsoverzicht van vorig jaar claimden we al dat ‘livesericegames op life-support’ zaten. Zoals we toen al vertelden, moet je die claim enigszins relativeren. Met het alsmaar voortdurende succes van Call of Duty en Fortnite – eind dit jaar is Fortnite OG zelfs als permanente modus toegevoegd – wordt er nog gretig online gespeeld. Tegelijkertijd zijn dit jaar weer diverse aan goudkoorts lijdende ontwikkelaars die een liveservicegame uit hebben gebracht keihard op hun snufferd gegaan.

Het meest opvallende voorbeeld is Concord. De heroshooter van kersverse Sony-ontwikkelaar Firewalk Studios kwam eind augustus uit op PlayStation 5 en pc, en begin september werd de game alweer voorgoed offline gehaald. Sony schrapte – op een enkele aflevering in Amazon Prime-serie Secret Level na – elk teken van leven rondom Concord. Dat ging zelfs zo ver, dat het niet veel later Firewalk ophief. We hardly knew ya.

Ook Ubisoft, dat zoals je elders in dit overzicht kunt lezen toch al in onrustig vaarwater verkeert, moest zijn zoveelste liveserviceproject opgeven. Eerder in het jaar werd nog bij hoog en laag volgehouden dat het prima deluxe ging met XDefiant, maar onlangs kwam de aap uit de mouw: de servers gaan in juni volgend jaar voorgoed offline. Ook in dit geval mogen de ontwikkelaars de biezen pakken. Je zou als werknemer van een studio maar van je manager te horen krijgen dat je een liveservicegame gaat ontwikkelen!

Het jaar van alles is een Xbox

In 2023 hadden we je uitgelachen als je had gesuggereerd dat Microsoft voorheen exclusieve Xbox-games naar PlayStation en Switch zou brengen. Toch is dat precies wat er dit jaar is gebeurd. Hi-Fi Rush, Pentiment, Grounded en Sea of Thieves kwamen al vroeg in 2024 naar concurrerende consoles. Inmiddels zijn ook Doom: The Dark Ages, The Outer Worlds 2 en Indiana Jones and the Great Circle voor PlayStation 5 aangekondigd, en natuurlijk blijft ook Call of Duty geheel volgens verwachting op Sony’s platform verschijnen.

Microsoft bevindt zich overduidelijk in een transitieperiode met het Xbox-merk. De communicatie over de multiplatformstrategie van het bedrijf is nog wat troebel, mogelijk om fans van het eerste uur niet in één klap weg te jagen. Begin dit jaar benadrukte Phil Spencer dat het voorlopig bij vier games zou blijven, maar later in het jaar werd duidelijk dat in principe géén game uitgesloten wordt voor een multiplatformrelease. Nee, zelfs Halo niet. Om de nieuwe weg die Xbox is ingeslagen kracht bij te zetten, verscheen afgelopen najaar dan ook een nieuwe marketingcampagne. Daarmee werd aangegeven dat ook andere apparaten, zoals een smartphone en een laptop, in feite een Xbox zijn. Het is dat Microsoft er waarschijnlijk geen rechten voor had, anders hadden ze net zo goed ook de PlayStation 5 in die reclamespot kunnen tonen.

Heel gek is de nieuwe strategie van Microsoft natuurlijk niet. Na de aankoop van Activision Blizzard vorig jaar en Bethesda daarvoor is het bedrijf uitgegroeid tot een van de grootste game-uitgevers ter wereld. Het zou eigenlijk van de zotte zijn om al dat talent – en de kosten die daarmee gepaard gaan – puur aan het werk te zetten voor een console die een aanzienlijk kleinere doelgroep bedient dan de apparaten van de concurrentie. Dus is dat geen concurrentie meer, en omarmt Microsoft iedereen die geld wil uitgeven aan zijn games. Een strategie die getuigt van een vooruitziende blik, of een laatste strohalm? De tijd zal leren wat voor effect dit op de lange termijn op het Xbox-merk heeft.

Het jaar van geduld opbrengen

Geduld is een schone zaak, maar soms is het bestaan van een gamer vooral frustrerend. We rekenden dit jaar op bepaalde onthullingen en nieuwe trailers, maar die bleven tot grote frustratie van veel fans (en stiekem ook van ons) uit. Zo waren eind vorig jaar de meeste aanhangers van het huis van Mario wel klaar voor de opvolger van de Switch. Dit gehele jaar hoorden we dan ook geruchten over een spoedige onthulling van de console die we voor nu maar liefkozend ‘Nintendo Switch 2’ noemen, maar die bleef uit. Nintendo gaf al aan dat de onthulling ergens voor april 2025 plaatsvindt, dus ze lopen nog op schema. Toch hadden de meeste fans wel een herhaling van de strategie rondom de eerste Switch verwacht: een onthulling in het najaar en een release vroeg in het volgende jaar. Het mocht niet zo zijn, al lekken er wel steeds meer mogelijke afbeeldingen van en informatie over de console naar buiten.

Minstens zo spannend is het wachten op een nieuwe trailer van Grand Theft Auto 6. Eind 2023 kregen we de eerste trailer van wat misschien wel de grootste gamerelease ooit wordt te zien. Een jaar na verschijning leek dan ook een uitgelezen moment om ons te trakteren op een tweede trailer. Fans zochten naargeestig naar een hint vanuit Rockstar, van afspeellijsten op YouTube tot de stand van de maan in een screenshot van GTA Online. Maar Rockstar wacht vooralsnog rustig af en we hebben geen andere keuze dan ons daarbij neer te leggen. In 2024 moesten liefhebbers van Nintendo en Grand Theft Auto dus vooral veel geduld opbrengen. Alles wijst er gelukkig op dat ze daar volgend jaar voor beloond gaan worden.

Het jaar van de ontslagen

In vele opzichten lijkt de staat van de game-industrie in 2024 vooral een voortzetting van vorig jaar. Nergens wordt dat zo duidelijk als kijkend naar de alsmaar oplopende ontslagcijfers. Waar vorig jaar naar schatting een toch al duizelingwekkende elfduizend werknemers binnen de wereldwijde game-industrie hun baan verloren, lag dat aantal dit jaar al voor november rond de dertienduizend. Gigantische, goed draaiende bedrijven als PlayStation, Xbox, Electronic Arts, Take-Two Interactive en Riot Games lieten vele honderden werknemers gaan, en er ging haast geen week voorbij of er stond wel een nieuwsbericht over een ontslagronde bij een kleine of middelgrote gamestudio op de Gamer.nl-voorpagina.

De gegeven oorzaken zijn legio, van een vertraging van de economie na de coronapandemie tot de constante lust naar hogere winstmarges van aandeelhouders en de veranderende smaak van consumenten. Niets van dit alles praat de manier waarop de gemiddelde werknemer binnen deze industrie wordt behandeld goed. Gezien het uitermate onzekere bestaan van iedereen die games ontwikkelt, mag het een klein wonder heten dat er überhaupt nog games uitkomen, laat staan dat er regelmatig prachtexemplaren tussen zitten die merkbaar met veel passie voor het medium zijn gemaakt.

Naast ontslagrondes zijn er ook tal van studio’s gesloten. Onder de meest opvallende sluitingen vallen Sony Interactive Entertainment London Studio, de eerder in dit artikel vermeldde Concord-makers Firewalk Studios, Hi-Fi Rush-ontwikkelaar Tango Gameworks (al werd die studio uiteindelijk gelukkig van de afgrond gered door PUBG-uitgever Krafton) en Lone Echo-makers Ready at Dawn. Veel studio’s werden ook verkocht of gingen elders verder. Zo werd Toys for Bob weer onafhankelijk – al werkt het alsnog met Microsoft samen aan hun nieuwe game – nam Take-Two Borderlands-ontwikkelaar Gearbox over en heeft Atari het Infogrames-label nieuw leven ingeblazen. Het uit honderden studio’s bestaande Embracer splitst zich zelfs op in drie losstaande bedrijven en heeft vele onderdelen, waaronder Saber Interactive, verkocht.

Niets lijkt te suggereren dat deze stoelendans binnen de industrie in 2025 stopt of zelfs vermindert. Overnames gaan immers altijd gepaard met ontslagen. Ubisoft zou bijvoorbeeld met Tencent in overleg zijn over een mogelijke uitkoop. Daarnaast gaf Sony onlangs aan Kadokawa Corporation, het moederbedrijf van Elden Ring-ontwikkelaar FromSoftware, te willen kopen, maar uiteindelijk werd Sony 'maar' de grootste aandeelhouder van dat bedrijf. In deze onzekere industrie weet je in ieder geval zeker dat het tapijt zomaar onder je voeten vandaan getrokken kan worden, maar dat er elders ook vaak weer nieuwe kansen aan de horizon gloren.

Het jaar van kunstmatige intelligentie

Heeft iemand alle wereldwijde bedrijven wel eens uitgelegd dat de gebeurtenissen uit de Terminator-films als een waarschuwing en niet als een streven dienen? Skynet ten spijt is artificiële intelligentie – oftewel AI – here to stay, en we hebben het maar te accepteren, ook al gaat het vele banen kosten en worden producten er niet gegarandeerd beter van. In maart kwam al uit een onderzoek naar voren dat bijna twee derde van alle game-ontwikkelaars in meer of mindere mate AI gebruikt. Dat mag nauwelijks meer een verrassing genoemd worden afgaande op de vele bevestigingen van ontwikkelaars. Zo lijken Activision en Treyarch niet vies van met AI gemaakte banners in Call of Duty: Black Ops 6 en geeft ook Electronic Arts aan de technologie “volledig te omarmen”. Zelfs SpaceX- en Tesla-oprichter Elon Musk ziet het wel zitten om een van artificiële intelligentie gebruikmakende ontwikkelstudio op te richten.

Maar zaligmakend is het natuurlijk allerminst. Naast de vele fouten die vaak met het grootste gemak gespot kunnen worden – zie ook de hierboven aangehaalde Call of Duty-banners – hebben veel acteurs binnen de game-industrie het gevoel dat ze steeds minder te zeggen hebben binnen hun vakgebied. Uitgevers willen AI inzetten om op eerder acteerwerk gebaseerde gelijkenissen en bewegingen van acteurs in nieuwe games te gebruiken, en in juli zette acteerbond SAG-AFTRA dan ook een staking in om betere voorwaarden af te dwingen. Dat lijkt nog altijd niet gelukt, en hoewel acteurs nog gewoon mogen meewerken aan games die voor 25 augustus 2023 in productie zijn gegaan, zou dit wel eens effect kunnen hebben op toekomstige gamereleases. AI blijft de komende jaren in vele industrieën, waaronder de onze, een heet hangijzer.

Het jaar van nog veel meer nieuws

De bovenstaande onderwerpen zijn natuurlijk maar een kleine greep uit al het gamenieuws dat je het afgelopen jaar op Gamer.nl kon vinden. Van de aankondigingen van The Witcher 4 en Naughty Dogs Intergalactic: The Heretic Propeth op The Game Awards tot Disney’s investering van 1,5 miljard dollar in Epic Games, en van prijs- en contentveranderingen in Xbox Game Pass tot nieuwe records die door fanatieke gamers worden gemaakt: er gebeurt altijd wel wat in de game-industrie.

Bij Gamer.nl vinden we het een eer om je dag in, dag uit op de hoogte te houden van al dat interessante nieuws. We hopen dan ook dat je de resterende dagen van dit jaar én in 2025 terug blijft keren om samen met ons alle nieuwe ontwikkelingen op het gebied van games te ervaren. We wensen je alvast fijne feestdagen en hopen dat je niet alleen van je familie, vrienden en veel lekker eten gaat genieten, maar ook van de toffe eindejaarscontent die de komende dagen nog op Gamer.nl volgt!