Metaphor: ReFantazio zet mijn fantasie in perspectief

Recent heb ik de demo van Metaphor: ReFantazio een uurtje aangeslingerd, en de knappe koppen bij Atlus zetten mij al na zo’n tien minuten aan het denken. Het spel vroeg mij simpelweg: “Wat is fantasie voor jou?". Het sluit aan bij de thematiek gezien Metaphor de eerste Atlus-game is die zich volledig in een fantasy-setting afspeelt.

Die vraag over fantasie bleef dus door mijn hoofd spoken. De laatste tijd ben ik namelijk best veel met het fantasygenre bezig geweest. Van een playthrough van The Witcher 3 en over D&D lullen in de Bonuslevel-podcast tot aan wekenlang schrijven over The Rings of Power in de Weekly Watch. Dwayne kan je beter vertellen over wat Metaphor is dan ik, maar al in die eerste tien minuten van de demo werd mij ineens duidelijk dat fantasy eigenlijk veel breder is dan dat, en ik er dus veel meer bezig ben dan gedacht.

Capes en (licht)zwaarden

Fantasy bestaat namelijk niet alleen uit ridders, draken en magiërs met stylish puntmutsen. De officiële definitie van het fantasygenre is namelijk dat het de focus legt op het bovennatuurlijke en niet bestaande. Nou maakt Atlus absoluut geen ‘realistische games’ – kijk naar de pratende kat in Persona 5 - maar Metaphor: ReFantazio gaat al in de basis veel verder met het fantasy-idee. Er is geen ‘moderne’ wereld, en van wat ik tot nu toe in de demo heb gezien bevat het spel een unieke fantasy-wereld. Mensen worden bijvoorbeeld vaak als een standaardras gebruikt in vele fantasy-settings, maar in Metaphor ligt dat anders.

Mensen zien er in de wereld van Metaphor bovendien totaal niet uit zoals je verwacht, en zijn ze eigenlijk de grootste bedreiging voor de samenleving. “Hoe kom je daarop?”, vraag ik mij dan af. Door die vraag die het spel stelt denk ik daar nu daadwerkelijk over na. Zoals ik het nu bekijk is fantasie – zowel het genre als het concept - iets zien, en dan denken: maar wat als?. Daaruit komt dan ook die eerdere realisatie, over hoeveel ik daadwerkelijk met fantasy bezig ben.

Fantasy haalt namelijk niet alleen inspiratie uit onze wereld, maar ook uit de verhalen en ideeën die eerder de wereld in zijn geslingerd. Neem bijvoorbeeld de superhelden waar ik enthousiast voor naar de bioscoop afreis , hoezeer je daar sommige mensen ook mee tegen de schenen trapt. Soms zitten daar absoluut unieke ideeën tussen – “wat als een mens hetzelfde kan doen als een spin?” - maar als je goed kijkt zie je eigenlijk al snel een aantal gelijkenissen tussen ‘klassieke’ middeleeuwse fantasy en moderne superhelden.

Neem Captain America. Hij is een ridderachtige held met een schild die opkomt voor rechtvaardigheid, net als hoe ridders in fantasy vaak worden neergezet. Of kijk naar Green Arrow, die overduidelijk geïnspireerd is door Robin Hood. Personages als Wonder Woman en Doctor Strange zijn nog makkelijker in de klassieke, Lord of the Rings-achtige vorm van het genre te plaatsen. De overeenkomsten tussen een superheld en een belangrijk figuur in een fantasy-verhaal zijn bij hen zo subtiel als een baksteen met glitterende stickers.

Ook komt mijn Star Wars-obsessie hierbij kijken. De ‘space-opera’ is namelijk ook rijk aan inspiratie uit de mythes van King Arthur, maar ook andere pop-culture zoals Flash Gordon inspireerde George Lucas. Star Wars is eigenlijk meer fantasy dan sciencefiction, ondanks de aankleding van het universum.

Afijn, volgens mij is het punt duidelijk: fantasy is een breed genre. En of het nou van de ridders-en-toverstokken-variant of een hierboven genoemd voorbeeld is, ik hou ervan. Er is bijna niets mooier dan het compleet tot me nemen van een geheel nieuwe wereld, en er zijn er nog absurd veel die ik wil ontdekken. In recente jaren is daar ook iets bij gekomen dat net zo, al dan niet nóg interessanter is gebleken: het zelf in elkaar draaien van fantasierijke werelden.

Constante inspiratie

Nou ben ik geen auteur met een tiental boeken op mijn naam - komaan, ik mag nog niet eens drinken in Amerika. Toch ben ik bijna dagelijks bezig met het maken van fantasyverhalen. Dat is te danken aan misschien wel het beste spel dat een mens ooit uit zijn breincellen heeft geperst: Dungeons and Dragons. In essentie is het alsof je weer op het schoolplein aan het rennen bent, terwijl je fantasie een episch avontuur in beeld brengt - en er een aantal regels en dobbelstenen aan te pas komen. Hoe je het spel ook aankleedt, met miniatuurfiguurtjes of een groots uitgetekende kaart, uiteindelijk wordt alles ingevuld door je eigen fantasie.

Alleen als speler doet dat al een behoorlijk beroep op je fantasie, maar de werelden waarin je op avontuur gaat moeten ook nog uitgedacht worden door de spelleider - de zogenaamde Dungeon Master - een rol die ik ook maar al te graag op me neem. In recente jaren ben ik aan de haal gegaan met het uitbreiden van de bestaande D&D-werelden als de Forgotten Realms - die je ook kunt verkennen in Baldur’s Gate 3 - en de magische school genaamd Strixhaven.

In plaats van vooraf geschreven avonturen uit mijn hoofd te leren, bedenk ik ze tegenwoordig vooraf zelf. Compleet met npc’s, dingen als magische items en verdere aankleding. Waar zit bijvoorbeeld de bank in dit dorpje? Wanneer gaat het café open, en wat staat er op het menu? Keert de handlanger van een schurk terug, maar nu als de grote big bad? Dat vormgeven gaat heus niet van de ene op de andere dag, maar na een tijdje bouw je op die manier echt wel een ‘eigen wereld’ op.

Maar je kunt ook met andere bestaande werelden aan de haal. Zo heb ik een Star Wars-campagne in de steigers staan, en inspireerde mijn recente playthrough van The Witcher 3 een kleinschalig Witcher-avontuur. Zo voeg je ook een klein beetje toe aan jouw geliefde franchises. En wie weet, misschien raak je wel geïnspireerd om op basis daarvan een geheel eigen wereld in elkaar te knutselen. Zulke ideeën beginnen zich bij mij namelijk ook langzaamaan te vormen.

Kinderachtig? Tsja…

Afijn, het is na al dat gezever vast duidelijk dat ik me geen moment hoef te vervelen. Ik heb games, films, boeken en comics om me in te verdiepen, en haal daar bakken met inspiratie uit voor eigen ideeën. Dat is simpelweg erg leuk, en een fijne afleiding na de dagelijkse sleur. En hoe kinderachtig het eigenlijk ook klinkt, je hebt altijd iets om naar uit te kijken. Even op avontuur, een magisch zwaard bedenken, wiki’s doorspitten op zoek naar nieuwe informatie of simpelweg geïnvesteerd raken in het verhaal van iemand anders. Dat geeft rust, en nog belangrijker: plezier.

En wellicht verandert het spelen van Metaphor: ReFantazio mijn kijk op deze zaak dus nog meer. Ik heb immers maar een uurtje van deze gigantische rpg kunnen aanschouwen, maar de vraag over wat fantasie überhaupt inhoudt heeft me meer inzichten over mijn eigen denkproces gebracht. Eerder kon ik dat niet zo onder woorden brengen, maar nu zie ik fantasie als het constant veranderen en toepassen van bestaande ideeën, om zo iets nieuws te maken. Edoch, de allerbelangrijkste realisatie? Ik moet echt The Witcher 3 af gaan maken.