
<article class="article article-detail">
<content class="article__content">
<div class="article__snippets">
<div class="rs-snippet rs-snippet__html" id="fd2656cd-03a9-47de-a91c-eacd62b02b0a"><p>Je hebt het de afgelopen week misschien wel voorbij zien komen: er wordt <a href="https://pu.nl/artikelen/nachtwacht/teller-van-de-nintendo-playstation-veiling-staat-op-350000/">grof geld geboden</a> op een prototype van de nooit uitgebrachte Super NES CD-ROM. De teller staat op moment van schrijven op 350.000 dollar – Oculus-oprichter Palmer Luckey <a href="https://twitter.com/PalmerLuckey/status/1228115750381948928">claimt</a> dat hij het hoogste bod heeft gedaan. Veel verzamelaars willen dit stukje unieke gamegeschiedenis graag in handen hebben. Met goede reden, want de Super NES CD-ROM zou de game-industrie wel eens compleet kunnen hebben veranderd.</p><h3>Een gefaalde samenwerking</h3><p>Sony-ingenieur Ken Kutaragi raakte eind jaren 80 gefascineerd door de game-industrie nadat hij zijn dochter fanatiek spellen zag spelen op de NES. Hoewel Sony op dat moment niets met games deed, besloot Kutaragi aan een audiochip voor consoles te werken, die uiteindelijk terechtkwam in de Super NES. Binnen Sony wist hij de juiste topmannen aan zijn zijde te krijgen, met als resultaat dat de twee bedrijven een deal maakten voor de ontwikkeling van de Super NES CD-ROM.</p><p style="text-align: center;"><img alt="Super NES CD-ROM" height="342" src="https://api.reshift.nl/modules/media/show_image/651916/?width=727" title="Super NES CD-ROM" width="608"/></p><p></p><p>De Super NES CD-ROM bestond uit twee verschillende apparaten: een add-on voor de Super Nintendo, waardoor de console zowel de gebruikelijke SNES-cartridges als nieuwe games op een cd-rom af kon spelen, alsmede een compleet nieuwe console van Sony die ook beide typen spellen kon afspelen. De redenatie erachter was logisch: op een cd-rom past meer data dan op een cartridge. Er werden enkele duizenden prototypes van de SNES add-on ontwikkeld, maar voordat het apparaat in de winkels kwamen te liggen, liep de samenwerking helaas stuk.</p><p>Nintendo’s toenmalige directeur Hiroshi Yamauchi wilde namelijk zijn ijzeren grip op de game-industrie niet verliezen. Hij vond het al erg genoeg dat hij Sony voor elke verkochte SNES moest betalen voor de audiochip, laat staan dat Sony de volledige licentiekosten voor de cd-roms zou ontvangen. Toen Sony in 1991 op de Consumer Electronics Show de Super NES CD-ROM aankondigde, deed Nintendo de dag erna doodleuk een eigen aankondiging: het bedrijf had een nieuwe deal gesloten met concurrent Philips, waardoor er enkele Nintendo-games op diens CD-I zouden verschijnen. De deal met Sony viel daardoor uiteen en het apparaat kwam nooit beschikbaar voor consumenten.</p><h3>Geen PlayStation (zoals we het kennen)</h3><p>Stel dat Nintendo en Sony wel waren blijven samenwerken: wat had dat betekend voor de game-industrie zoals we die nu kennen? Het blijft natuurlijk koffiedik kijken, maar we kunnen wel enkele goed beargumenteerde alternatieve scenario’s schetsen.</p><p style="text-align: center;"><img alt="PlayStation" height="402" src="https://api.reshift.nl/modules/media/show_image/651917/?width=727" title="PlayStation" width="608"/></p><p></p><p>Wellicht was de Super NES CD-ROM add-on een succes geweest en was ook Sony’s eigen versie van de SNES (die in conceptfase al de ‘PlayStation’ werd genoemd) goed bevallen. Dat had ervoor gezorgd dat Nintendo en Sony waren blijven samenwerken en Sony dus geen eigen console hoefde te ontwikkelen. Oftewel: de allereerste PlayStation die midden jaren 90 uitkwam, was nooit gelanceerd.</p><p>Dat zet niet alleen een kettingreactie in gang (zonder een PlayStation is er namelijk ook geen PlayStation 2, 3 en 4), het zou ook de manier waarop games zijn geëvolueerd substantieel veranderen. Zo heeft de eerste PlayStation ervoor gezorgd dat games vrijwel geaccepteerd werden door het mainstream publiek: gamen was opeens cool, zowel voor kinderen als volwassenen. De flitsende reclames van Sony en de volwassenere spellen die het bedrijf toeliet op haar platforms droegen daar zeker aan bij. Ook de lagere licentiekosten die derde partijen aan Sony moesten betalen ten opzichte van de kosten die bedrijven kwijt waren aan Nintendo’s licentiekosten, zorgden voor een gigantische nieuwe aanwas aan ontwikkelaars.</p><p>Nintendo’s toenmalige focus op familievriendelijke games zou aan de andere kant waarschijnlijk intact blijven: het bedrijf zou immers geen reden hebben om het op te nemen tegen al die ‘volwassen’ kaskrakers op PlayStation-consoles. Wellicht waren er dus veel minder bloederige en gewelddadige games uitgekomen in de afgelopen decennia. Was er überhaupt een consoleplatform geweest waarop Grand Theft Auto had kunnen floreren?</p><h3>Een andere weg voor Nintendo</h3><p>Nintendo had er tegenwoordig mogelijk heel anders uitgezien zonder PlayStation als geduchte concurrent. Allereerst hadden diverse third party-games, zoals Final Fantasy 7 en wellicht zelfs Tomb Raider en Metal Gear Solid, op de Nintendo 64 gelanceerd. Square bracht FF7 mede vanwege Nintendo’s vastberadenheid om cartridges te blijven gebruiken naar de PlayStation, maar door het mogelijke succes van de Super NES CD-ROM was de Nintendo 64 misschien wel uitgerust met een diskdrive ontwikkeld door Sony.</p><p style="text-align: center;"><img alt="Final Fantasy 7" height="342" src="https://api.reshift.nl/modules/media/show_image/651918/?width=727" title="Final Fantasy 7" width="608"/></p><p></p><p>Met de Nintendo 64 verloor Nintendo al wat van zijn marktaandeel, een trend die met de GameCube verder werd doorgezet. Door de samenwerking met Sony intact te houden, zou Nintendo oppermachtig zijn gebleven en zouden diens volgende consoles waarschijnlijk de meest succesvolle apparaten op de markt op dat moment zijn geweest.</p><p>Door de samenwerking met Sony zou het bedrijf ook technologisch gezien grote sprongen kunnen blijven maken, waardoor Nintendo’s toekomstige consoles waarschijnlijk een stuk meer gericht zouden zijn geweest op pure kracht. Nintendo moest omdat het uiteindelijk de race voor de meest krachtige console niet kon winnen zich bovenal richten op innovatie. Als dat niet het geval was geweest, hadden unieke producten zoals de Wii en Switch wellicht ook nooit het daglicht gezien!</p><h3>Meer ruimte voor concurrentie</h3><p>Door een samenwerking met Sony en Nintendo zou er ruimte op de markt blijven voor een tweede hardwarebedrijf. Sega zou meer succes hebben gehad met de Saturn – die console had het deels zo moeilijk door het gigantische succes van Sony, al maakte Sega zelf ook niet de meest handige keuzes. Zonder Sony als concurrent was de Dreamcast waarschijnlijk ook een veel groter succes geweest en was het bedrijf daarna ook consoles blijven uitbrengen, zelfs toen Microsoft zijn eerste Xbox lanceerde.</p><p style="text-align: center;"><img alt="Dreamcast" height="295" src="https://api.reshift.nl/modules/media/show_image/651919/?width=727" title="Dreamcast" width="608"/></p><p></p><p>Over Microsoft gesproken: de vraag is of het bedrijf zichzelf überhaupt had gemengd in de console-industrie als Sony nooit een eigen console had uitgebracht. Microsoft werd ongetwijfeld geïnspireerd door het gigantische succes van de eerste PlayStation en zag daardoor mogelijkheden, maar was dat ook gebeurd wanneer alleen Nintendo en Sega hardwarefabrikanten zouden zijn?</p><p>Hoe dan ook zou de markt net als nu het geval is een derde console kunnen ondersteunen – in plaats van Sony, Nintendo en Microsoft zouden we nu dan consoles van Nintendo, Sega en Microsoft hebben. Of zou Microsoft inspiratie hebben gehaald uit de samenwerking tussen Nintendo en Sony? Voor de online mogelijkheden van de Dreamcast werkte het bedrijf al samen met Sega. Misschien zou die samenwerking wel zijn doorgezet.</p><h3>Sony’s rol binnen de game-industrie</h3><p>Door een fijne, groeiende samenwerking met Nintendo zou Sony dik geld verdienen aan de onderdelen die het aan Nintendo zou leveren. Denk aan een diskdrive, geluidschips en natuurlijk de cd-roms (en later dvd’s en blu-ray’s) zelf. De licentiekosten die het bedrijf zou ontvangen zouden aanzienlijk zijn en Sony zou dan ook geen goede reden hebben om zelf een console uit te geven.</p><p>Wel zou het bedrijf mogelijk een uitgeverstak hebben opgericht om games op Nintendo-consoles uit te geven. Mogelijk zouden we dus nog steeds games als Crash Bandicoot, Ratchet &amp; Clank en Uncharted hebben ontvangen. Veel van deze games zijn echter specifiek ontwikkeld om meer PlayStation-consoles te kunnen verkopen, dus wellicht had maar een deel van de exclusieve PlayStation-games het levenslicht gezien.</p><p style="text-align: center;"><img alt="Uncharted: Drake's Fortune" height="342" src="https://api.reshift.nl/modules/media/show_image/651920/?width=727" title="Uncharted: Drake's Fortune" width="608"/></p><p></p><p>Het is geen groot geheim dat Sony moeilijke jaren heeft gehad. Zeker door het wegvallen van inkomsten uit de mobieletelefoonmarkt – en in mindere mate geduchte concurrentie op het gebied van televisie en audio – heeft de gamesdivisie van Sony het complete bedrijf al meerdere malen uit de brand geholpen. Zou Sony door de samenwerking met Nintendo aan te houden ook genoeg geld hebben verdiend om de kop boven water te houden? We zullen het nooit zeker weten.</p><h3>Goede afloop</h3><p>Gelukkig hoeven we ons daar ook niet druk over te maken, want Sony levert al vier generaties lang consoles die niet meer weg te denken zijn. Het is ironisch dat juist door een mislukte samenwerking tussen Sony en Nintendo het laatstgenoemde bedrijf er een geduchte concurrent bij heeft gekregen. Wij gamers zijn in dat scenario in ieder geval de grote winnaars. Het succes van Sony in de game-industrie heeft er voor gezorgd dat videogames als medium zijn geaccepteerd en dat we talloze prachtige games hebben gekregen. Daarbij heeft de sterke concurrentie Nintendo ook een stuk nederiger gemaakt – het bedrijf is haar monopolypositie kwijt sinds de lancering van de eerste PlayStation. Gezonde concurrentie, daar profiteren we allemaal van!</p><p><strong>Lees ook vorige afleveringen in de 'Wat als...?'-featurereeks:</strong><br/><a href="https://pu.nl/artikelen/feature/wat-als-valve-nooit-steam-had-gelanceerd/">Wat als... Valve nooit Steam had gelanceerd?</a></p><p></p></div>
</div>
</content>
</article>


Wat als… Sony en Nintendo hun samenwerking hadden doorgezet?

Opmerkingen

Gerelateerde artikelen

Contact

Handige links