EA Sports FC 25 (PS5) review - Oeten oeten oeten, voetbal speel je met je... hoofd?

EA Sports FC 25 begint met een filmpje van de Franse voetbalvirtuoos Zinedine Zidane. De man oreert over tactiek. Over strategie. En dat je voetbal voornamelijk moet spelen met je hoofd (ah, vandaar die wereldberoemde kopstoot! - red.). De boodschap van de video verbaast me, aangezien ik na ruim dertig Fifa-/EA Sports FC-edities toch vrij zeker dacht te weten dat deze serie puur draait om spelers met 90+ pace en de metaspeelstijl van de laatste patch...

Maar hé, ik laat me graag verrassen! Misschien maakt het zogenaamde 'FC IQ' van EA Sport FC 25 wél een échte voetbalgame, in plaats van een veredelde gokkast waarbij je soms - heel hinderlijk - ook een potje voetbalpingpong moet spelen.

Hele generatie gamers

Overdrijf ik? Was het maar zo. EA's laatste beetje goede footie dateert uit 2016 of ‘17, en ik sta absoluut niet alleen in die mening: kijk Metacritic er maar op na. Weet je wat het schrijnendst is? Inmiddels is er gewoon een hele generatie gamers die niet eens meer wéét wat een goede voetbalgame is. Ook omdat concurrent PES/eFootball al jaren op de eeuwige jacht(voetbal)velden bivakkeert.

Toch duik ik jaarlijks met frisse moed in EA's nieuwste iteratie, en miljoenen liefhebbers met mij. We kunnen niet anders; we zijn verslaafd. Of het nou aan de mooiste sport ter wereld is, of aan de kans dat je na 500 euro in Packs te hebben gepropt misschien eindelijk Mbappe bagt. We zijn junkies, en dealer EA geeft ons net genoeg endorfineshotjes om te blijven spelen.

Maar hé: frisse moed. Het is ook niet dat ik de wereld verwacht ofzo. Ik wil gewoon een lekker speelbare voetbalgame, waarin wedstrijden niet standaard in 9-6 eindigen, er meer dan één manier is om te winnen en het vooral om VOETBAL draait in plaats van letterlijk alles daaromheen. Dat is toch niet teveel gevraagd?

Hippe muziekjes

Mijn eerste indruk van EA Sports FC 25 is mwoah. Het lijkt exact dezelfde game als vorig jaar, met dezelfde menudesigns, dezelfde interface en dezelfde hippe achtergrondmuziekjes. Aanpassingen zijn marginaal: het tactiekscherm heeft een revamp gehad, alsook de 'levelprogress'-balk die nu modi-overstijgend is.

Grootste nieuwigheidje is Rush, een soort 5-vs-5 pleintjesvoetbal op een grasveld met z'n eigen regels. Heel eerlijk: na Volta, Moments en House Rules lijkt Rush het zoveelste excuus voor EA om een 'NIEUW!!!'-bulletpoint in de releasenotes te kunnen plempen. Want net als die andere kerraaaazy-spelmodi is Rush geinig, maar heb je het na drie potjes wel gezien.

Career Mode heeft een vers likje verf, met onder andere de entree van Fabrizio 'here we go' Romano en meer customization, waaronder bestuursverwachtingen of het moment waarop je in de club stapt (wat je kunt baseren op real-life gebeurtenissen). Met het houtrot dat op Career zat, was een nieuwe laklaag ook geen overbodige luxe. Wel vraag ik me af of iemand dit nog speelt en of alle old-school singleplayer wannabe-managers niet al járen geleden op Football Manager zijn overgestapt.

Uiteindelijk draait EA Sports FC 25 vooral weer om Ultimate Team, de grind-tot-je-erbij-neervalt-of-de-poeplap-trekt-modus. Schokkende veranderingen zitten er niet in, tenzij je coaches die een bepaalde voorgeprogrammeerde tactiek met zich meebrengen daaronder schaart. Toch is het in Ultimate Team waar ik FC 25's belangrijkste verbetering spot.

Op het veld

Ja jongens, de game laat z'n voeten (of was het nou hoofd?) namelijk spreken op de belangrijkste plek: het veld. En dan met name tijdens potjes tegen menselijke tegenstanders. Het is alsof EA eindelijk eens heeft geluisterd en de gameplay meer heeft afgestemd op wat fans in een footie zoeken.

EA Sports FC 25 speelt een stuk trager, je kan meer pielen, proberen, en met een beetje doordacht rommelen kom je een heel eind. Het voelt minder arcade-achtig. Er zijn meerdere winnende speelstijlen en strategieën die je ook dieper dan ooit uit kunt werken in de editor. Zelf ben ik een kruising tussen een passer en een pieler, maar ik heb ook tegen gasten gespeeld die bijvoorbeeld heel goed in trucjes waren of keihard op de counter speelden, waarbij het steevast voor spannende wedstrijden zorgde die meerdere kanten op konden gaan. Ik had, of ik nou won of verloor, zelden het gevoel dat dit kwam doordat een bepaalde tactiek heel erg OP is, of door momentum. Uitslagen zijn meer een natuurlijk gevolg van skill, aanpassingsvermogen en een snufje geluk.

Ik denk terug aan Zizou's wijze woorden uit het introfilmpje: in FC 25 moet je inderdaad tactischer denken, voetballen met je verstand en het leer rond laten gaan op zoek naar een opening. Wat een verademing ten opzichte van EA Sports FC 24!

Gebalanceerde gameplay

Belangrijk onderdeel van de meer gebalanceerde gameplay is dat verdedigers zonder bal dikwijls sneller zijn dan aanvallers mét; precies zoals het hoort. Dit zorgt er voor dat de kleinste foutjes niet direct in een tegengoal resulteren, wat de frustratie met een factor honderd verkleint, en dat krachtige skillers of pacers minder OP zijn; je kunt je er nu beter tegen wapenen. Ik kan niet genoeg benadrukken wat een verschil dit maakt voor de ervaring.

Voeg hieraan toe dat de keepers soms ballen hebben die hun zoutzakcollega's uit FC 24 nooit hadden gehad, en je hebt een leukere, realistischere voetbalgame waarin wedstrijden vaak normale uitslagen hebben. 2-1's, 1-0'lletjes en ik zweer het je, ik speelde zelfs een keer 0-0. Ongekend! Of eigenlijk: heel normaal! Het is absoluut nog niet perfect, maar het gaat in ieder geval de goede kant op.

Spit en shine

Jammer is dan weer de grove presentatie dit jaar. De graphics lijken aangetast door de Chromatic Aberration-ziekte. Het wordt sowieso tijd voor een nieuwe engine. EA Sports FC 25 mist spit en shine. Nog kwalijker is de dramatische performance van met name de menu's in Ultimate Team. Knoppen-inputs zijn super laggy, waardoor ik soms per ongeluk spelers quick sell, en ik denk dat de game in de drie dagen die ik heb kunnen spelen wel tien keer gecrasht is, met name in de pakketjeswinkel en op de transfermarkt. Absoluut onacceptabel voor een game die in z'n duurste vorm meer dan 100 euro kost. Toch is het ook weer niet verrassend met de staat van de huidige game-industrie in het achterhoofd. Aandeelhouders zijn het belangrijkst, op plek twee staat schaapachtige politieke correctness, en ergens ver weg op plek drie komen wij: de gamers. Het zou me niet eens verbazen als EA een dealtje met Sony heeft gesloten om de performance op de PlayStation 5 expres dramatisch te maken, puur om ons richting de PS5 Pro te duwen.

Tja, noem me een cynische baklap, maar game-uitgevers hebben dit wantrouwen 100% aan zichzelf te danken.

Geldgeile emotie

Laat ik echter de grotere persoon zijn en positief eindigen: EA Sports FC 25 is op zich best een leuke voetbalgame. Niks bijzonders, maar prima speelbaar. Hopelijk blijven patches die de gameplay kapotmaken dit jaar achterwege, en volgt EA z'n eigen les door het hoofd te gebruiken in plaats van de gebruikelijke gierige, geldgeile onderbuikkriebels.

Want laten we eerlijk zijn: voor de toekomst van EA Sports FC en de game-industrie als geheel, is een zoveelste fuck you richting gamers ook simpelweg geen optie meer...

EA Sports FC 25 is vanaf vrijdag 27 september verkrijgbaar voor PlayStation 5, PlayStation 4, Xbox Series X en S, Xbox One, Nintendo Switch en pc. Mensen die de Ultimate Edition van de game hebben gereserveerd hebben al toegang tot het spel.