
<article class="article article-detail">
<content class="article__content">
<div class="article__snippets">
<div class="rs-snippet rs-snippet__html" id="fb3d7081-9538-45a0-adaf-953c8b40faed"><p style="text-align: justify;">De jaren ’90 staan voornamelijk in het teken van grote innovatie en verandering. De overstap van sprites naar volledige 3D-graphics werd gemaakt en er ontstonden geheel nieuwe genres, zoals de FPS, survival horror en MMORPG. Ook werd handheld gaming populair met de komst van de Game Boy, maar nam de belangstelling voor <a href="https://pu.nl/media/video/pu-tv/maak-je-eigen-arcadekast-de-hardwarehoek/" target="_blank" title="Maak je eigen arcadekast">arcadegames</a> juist steeds verder af. In deze Feature neem ik jullie mee naar deze en een aantal andere hoogte- en dieptepunten uit de glorieuze nineties.</p><p style="text-align: justify;"></p><p style="text-align: justify;"></p><h3 style="text-align: justify;">Console war</h3><p style="text-align: justify;">In de nineties speelden we op maar liefst drie verschillende generaties consoles. Ontwikkelaars wisten steeds mooiere 2D-graphics te persen uit de vierde generatie consoles, en Sega en Nintendo vlogen elkaar in de haren tijdens de eerste console war. Sega wilde het met de Mega Drive opnemen tegen de Super Nintendo en schuwde daarbij het gebruik van marketing niet, denk maar eens aan Genesis does what Nintendon’t. Terwijl Sega de markt probeerde te domineren met add-ons als de Sega CD en Sega 32X was het echter toch de SNES die dankzij aantrekkelijke exclusives beter wist te verkopen. De tweede helft van de jaren ’90 stond in het teken van de vijfde generatie consoles, waarmee de overgang naar 3D-omgevingen en polygonen werd ingezet. En daar waar de console war uiteindelijk gewonnen leek te zijn door Nintendo en hun Nintendo 64, was daar plots Sony met hun PlayStation. De release van de zesde generatie begon in 1999 met de release van de Dreamcast. Ondanks initieel succes was die console geen lang leven beschoren.</p><p style="text-align: justify;">Ook stonden de nineties in het teken van de komst van de handhelds. Meteen in 1990 kwam Nintendo met de Game Boy. Deze kreeg eind jaren ’90 een opvolger met kleurenbeeldscherm: de Game Boy Color. Ook andere grootheden, zoals Sega en Atari probeerden de markt te betreden, maar ze legden het uiteindelijk allemaal af tegen de handhelds van Nintendo. Deze waren zo populair dat veel gamers drie verschillende versies hadden liggen.</p><p></p><p style="text-align: justify;"></p><h3 style="text-align: justify;">Het meest innovatieve decennium</h3><p style="text-align: justify;">Techniek staat nooit stil, maar de stappen die in de nineties genomen werden, zijn ongekend groot. Grootste verandering betrof de introductie van 3D-omgevingen en polygonen, welke grote implicaties had voor heel veel games: racing games kregen gevarieerd terrein, shooters kwamen los van hun rails, sportgames lieten je in- en uitzoomen, en RPG’s pasten een meer cineastische stijl toe. Deze overgang naar de derde dimensie werd (op PC) mede mogelijk gemaakt door de komst van Windows 95 en 3D-acceleratoren, maar het was vooral de overstap naar CD-ROM die de vooruitgang in een stroomversnelling bracht. Terwijl games steeds complexer werden, bood de cd voldoende opslagruimte, en ook was de productie bijvoorbeeld goedkoper dan die van cartridges en kon deze gemakkelijker aangepast worden aan de vraag. Nadeel betrof echter het gebrek aan ingebouwd geheugen, zodat de nineties ook grotendeels in het teken stonden van prutsen met memorycards.</p><p style="text-align: justify;">Een tweede technische innovatie heeft alles te maken met de opkomst van het internet. Al aan het einde van de eighties kon je via het internet text-based games spelen, maar in de jaren ’90 werd het internet op zo’n grote schaal beschikbaar dat het een echte verandering betekende voor gaming. Zo kwamen er online match-making services voor Doom, zag de eerste grafische MMO (<a href="https://pu.nl/artikelen/feature/oude-mmos-die-je-nu-gratis-kunt-spelen/" target="_blank" title="Oude MMO's die je nu gratis kunt spelen">Meridian 59</a>) het levenslicht en kon je via je Dreamcast het web op. Daarnaast was er een minstens zo grote impact op de randzaken van gaming: je kon plots online terecht voor tips en tricks, gelijkgestemde vrienden maken, mods creëren voor je favoriete games, en demo’s downloaden.</p><p style="text-align: justify;"></p><p style="text-align: justify;"></p><h3 style="text-align: justify;">Platformers, RPG's en meer</h3><p style="text-align: justify;">Het begin van de jaren ’90 stond in het teken van de tweede generatie side-scrolling platformers. Het immens populaire genre werd gezien als beslissende factor in de race de console war te winnen. De nadruk lag op exclusieve titels, waarin de mascotte de hoofdrol speelde. In 1996 kwam Nintendo met Super Mario 64, waarmee een nieuwe standaard werd gezet voor platformers. De 3D-platformers veranderden de gehele doelstelling binnen dit genre, zo kende elk level nu meerdere doelen, waarbij de speler beloond werd voor grondige verkenning. Daarnaast bevatten deze games meer elementen van action-adventures en stond de gameplay minder in het teken van het daadwerkelijk springen op platformen.</p><p style="text-align: justify;">Ook <a href="https://pu.nl/artikelen/feature/de-geschiedenis-van-de-rpg/" target="_blank" title="De geschiedenis van de RPG">RPG’s</a> maakten in de nineties fikse veranderingen door. <a href="https://pu.nl/artikelen/feature/de-geschiedenis-van-final-fantasy/" target="_blank" title="De geschiedenis van Final Fantasy">Final Fantasy</a> had hier een grote rol in, zo kende deze franchise vanaf FFIV een complexe, meeslepende plot, waarbij een grotere nadruk werd gelegd op personageontwikkeling en dramatische storytelling. Ook had de overstap naar cd’s grote implicaties, zo kregen games langere, en diepere quests, betere audio en full-motion video. Dit werd vooral gedemonstreerd in FFVII. Gesteund door slimme marketing was deze game voor veel gamers de eerste ervaring met console RPG’s en het begin van een immense populariteit van het genre. Ook ontstonden er in de jaren ’90 diverse subgenres binnen de RPG, zoals action RPG’s, <a href="https://pu.nl/artikelen/feature/de-geschiedenis-van-de-mmo/" target="_blank" title="De geschiedenis van de MMORPG">MMORPG’s</a> en tactische RPG’s.</p><p style="text-align: justify;"></p><p style="text-align: justify;">Niet alleen veranderen oude genres, er was ook plaats voor geheel nieuwe genres, zoals de FPS die met voorlopers als Doom en GoldenEye 007 inmiddels niet meer weg te denken is. Wat betreft racing games waren het bijvoorbeeld Virtua Racing, Ridge Racer en later ook Gran Turismo die allesbepalend waren. Stealth games bestonden al iets langer, maar kregen eind jaren ’90 echt vorm met games als Metal Gear Solid, Thief: The Dark Project en Tenchu: Stealth Assassins. Survival horror games waren in de nineties nog wel echt fonkelnieuw. Alone in the Dark wordt door velen als voorouder van het genre beschouwd, maar het was Capcom die in 1996 de term survival horror gebruikte voor de promotie van <a href="https://pu.nl/artikelen/feature/alles-over-resident-evil/" target="_blank" title="Alles over Resident Evil">Resident Evil</a>.</p><p style="text-align: justify;">De lage kosten van ontwikkeling en distributie openden deuren voor heel veel innovatieve ideeën. Het is dan ook niet verwonderlijk dat heel veel van de franchises die we nu nog altijd graag spelen hun geboorte in de jaren ’90 hadden. Hieronder een overzichtje met 50 toppers uit het decennium:</p><p style="text-align: justify;"></p><p style="text-align: justify;"></p><h3 style="text-align: justify;">Dieptepunten</h3><p style="text-align: justify;">De jaren ’80 waren geweldig geweest voor Sega. Hun 16-bit systeem bracht de dominantie van Nintendo een flinke klap toe. En ook aan het begin van de nineties deed het bedrijf met de blauwe mascotte goede zaken: Sega werd gezien als hip en cool. Halverwege het decennium kwam men echter met diverse add-ons voor hun console, die bedoeld waren om competitief te blijven, maar waarvoor software support uitbleef. De tweede klap kwam toen ook de Saturn het niet zo goed deed, zeker niet in vergelijking met de nieuwe concurrent, de PlayStation. Al deze geflopte platformen kostten uiteraard een flinke smak geld… Dus alhoewel de Dreamcast een fijn apparaat was, was de portemonnee van Sega niet diep genoeg om de eerdere klappen te boven te komen.</p><p style="text-align: justify;">Een ander dieptepunt betreft het afbrokkelen van de relatie tussen Square en Nintendo. Tezamen hadden deze partijen pareltjes als Secret of Mana, Final Fantasy VI en Chrono Trigger afgeleverd. Als fan van games van Square was het dus zaak een Nintendo console in huis te hebben. In 1996 besloot de ontwikkelaar echter de banden te verbreken en voortaan voor Sony aan de slag te gaan. Zodoende ging de grootste RPG van de jaren ’90, oftewel FFVII, niet naar de N64 maar naar de PlayStation. Minstens zo verdrietig was echter de teloorgang van de arcadegames. Voor de beste competitieve ervaring ging je in de nineties met een zak guldens naar een speelhal… Die echter steeds leger bleef. De populaire arcadegames kon men dankzij de opkomst van de consoles namelijk gewoon vanuit hun luie stoel thuis spelen.</p><p style="text-align: justify;"></p><p style="text-align: justify;"></p><h3 style="text-align: justify;">Het leven van een gamer in de nineties</h3><p style="text-align: justify;">Hartstikke leerzaam natuurlijk om te lezen over de verschillende consoles en games uit de jaren ’90. Maar hoe was het nou daadwerkelijk om een gamer te zijn in de nineties? Hierbij wat voorbeelden:</p><ol style="text-align: justify;"><li>Je blies altijd even in je cartridge voor je ‘m in je console stopte. </li><li>Als je de handleiding van een game kwijt was, was je het bokje.</li><li>Je guldens waren altijd op, terwijl je net bij het laatste level van die arcadegame was. </li><li>Inbellen voor die online game mocht alleen als je ouders niet meer hoefden te bellen. </li><li>Je vond Pokémon de beste uitvinding ooit.</li><li>Er zat altijd stof om de trackball van je muis. </li><li>Na het spelen van Mario Party had je dikke blaren in je handpalm. </li><li>Het duurde even voor je in de gaten had dat krassen op cd’s een slechte zaak zijn. </li><li>Force feedback was een luxe. Die Rumble Packs waren duur!</li><li>Lara Croft.</li><li>Die nare videotheekeigenaar wiste altijd je savefiles.</li><li>Je wilde dolgraag een eigen Ocarina.</li><li>Je kon niet geloven dat er wel 10 floppy’s op een enkel cd’tje pasten. </li><li>Als je GoldenEye splitscreen ging spelen, moesten er maatregelen genomen worden om spieken te voorkomen. </li><li>Een LAN-feest moest weken van te voren al gepland worden. </li><li>Toffe films werden automatisch slechte games… En omgekeerd.</li><li>Cartridge games kenden geen laadtijden.</li><li>Ontwikkelaars hadden nog geen geld om <a href="https://pu.nl/artikelen/feature/de-grappigste-vertalingen-in-games/" target="_blank" title="De grappigste vertalingen in games">vertalers</a> in te huren.</li><li>Je moest kiezen tussen de SNES en Mega Drive. En tussen de N64 en PlayStation.</li><li>Fatality!</li><li>Na het spelen van Resident Evil kon je echt niet meer slapen…</li><li>Next gen? Je speelde het liefst Donkey Kong Country op de SNES.</li><li>Je snapte niks van memorycards.</li><li>Je speelde alle Square RPG’s op je Nintendo.</li><li>Je ontdekte hoe cool PC-gaming was dankzij Doom.</li></ol><p style="text-align: justify;"></p><p style="text-align: justify;">Hoe hebben jullie de jaren '90 beleefd? Of zou je willen dat je er toen al was? Laat dit alles en meer gewoon gezellig weten in de comments!</p></div>
</div>
</content>
</article>


De jaren '90 in de game industrie

Opmerkingen

Gerelateerde artikelen

Contact

Handige links