Dune: Prophecy seizoen 1 review (HBO Max-serie) - Sterk staaltje ruimtepolitiek

Iets meer dan een maand geleden durfde ik een wilde voorspelling aan te gaan: Dune: Prophecy zou wel eens de nieuwe Game of Thrones kunnen worden. Nu het seizoen afgerond is sta ik daar nog steeds wel achter, maar er is één ding zeker: dat gaat pas gebeuren vanaf een tweede of derde seizoen. Tenminste, als HBO het aandurft om een seizoen van meer dan zes afleveringen te maken.

We moeten onszelf echter niet verliezen in de glazen bol - dat is immers een van de boodschappen die je in de Dune-reeks kunt vinden - maar moeten ons richten op het heden. Dat heden beslaat uit dit seizoen, dat zich maar liefst tienduizend jaar voor de Dune-films van Denis Villeneuve afspeelt. Dune: Prophecy is gebaseerd op het boek Sisterhood of Dune, geschreven door Kevin J. Anderson en Brian Herbert, de zoon van oorspronkelijke Dune-schrijver Frank Herbert.

Weg met ChatGPT

We richten ons dus niet op de profetische fratsen van Paul Atreides, maar op de Bene Gesserit voordat ze die naam droegen. Nu staan ze nog simpelweg bekend als ‘het zusterschap’. De serie speelt zich zo’n honderd jaar na de Great Machine Wars af, waarin de mensheid een flinke oorlog heeft gevoerd met A.I. - hier bekend als ‘Thinking Machines’.

Er valt meteen op hoe het boek slim is bewerkt tot een serie: het perspectief is breder getrokken dan het zusterschap. Dit is tevens waarom de serie niet de naam van het boek draagt, want de serie kijkt een stuk verder: het gros ervan is een gevolg van de gebeurtenissen van het boek. Naast het zusterschap kijken we naar de politiek binnen het keizerlijk paleis, met alle verschillende partijen, dubbele belangen en plannetjes die daar hun thuis vinden.

Het zusterschap probeert met haar factie vanuit de schaduwen het keizerrijk te besturen. Als de vreemde knakker Desmond Hart van Arrakis opduikt - natuurlijk met blauwe ogen - is Valya echter niet meer de enige die dit probeert. Beiden trachten op een andere manier de politiek binnen het paleis te manipuleren, wat tot een vermakelijke politieke strijd zorgt.

Valkuilen in de zandbak

De serie presenteert dus meer een ongevoerde strijd zonder geweld, dan een letterlijke strijd. Oké, er wordt voldoende geknok, maar met dit soort ‘schaduwpolitiek’ zijn het vooral het gesmiespel in de gangen en de scheve blikken die boeiend zijn. Gelukkig hebben we met een ijzersterke cast te maken, waarbij bijna iedereen de intriges met gemak en subtiliteit kan overbrengen. Met name Mark Strong (keizer Corrino), Sarah-Sofie Boussnina (prinses Ynez), Emily Watson (Valya Harkonnen), Jessica Barden (de jonge versie van Valya Harkonnen) en Travis Fimmel (Desmond Hart) zijn erg sterk in hun rollen.

Hier en daar zijn er toch wat zwaktebotten: het acteerwerk van Chloe Lea als Sister Lila is meestal erg sterk, maar vanaf een bepaald punt speelt ze haar personage op zo’n vreemde, intense manier dat het een beetje breekt met de kalme uitstraling van de andere personages. Wat ze met haar personage proberen te doen, werkt wisselvallig: in sommige scènes is precies duidelijk waar ze voor gaat, maar op andere momenten komt het weer totaal niet over.

Ook het letterlijke geweld is een valkuil: er zitten hier en daar wat vechtscènes in de serie, maar telkens gaat het om een tweetal personages dat even zes andere personen voor hun kontje schopt. Oké, Duncan Idaho en Gurney Halleck hebben daar ook een handje van, maar dat zijn de grootste legendes van huis Atreides, niet twee willekeurige rebellen.

De triatlon is te kort…

Beide bovenstaande tekortkomingen zijn denk ik het resultaat van éénzelfde keuze: het seizoen bestaat uit maar zes afleveringen. Dit is nog altijd zes uur aan verhaal, maar er is te veel om te vertellen. Iedereen heeft dubbele politieke belangen die moeten worden uitgelicht, er is een zusterschap dat zich met de keizerlijke politiek bemoeit, een hele situatie binnen het keizerlijk paleis, een stel rebellen, een mysterieuze gek van Arrakis, binnen het zusterschap zelf zit óók nog conflict en dan hebben we het nog niet eens gehad over de Spice, Arrakis en de Spacing Guilds.

Hierdoor missen sommige verhaalelementen wat impact, omdat ze pas een aflevering eerder zijn geïntroduceerd. Dat is toch een beetje zonde, want het schrijfwerk rondom de politieke situaties is echt enorm sterk. Het is niet zozeer een kwestie van kwaliteit of kunde, maar het komt soms nét niet zo lekker uit de verf als had gekund, waardoor het vooral om onvervulde potentie gaat.

Het is alsof er een mooie triatlon voor ons is uitgestippeld, maar we niet genoeg tijd hebben om alle onderdelen helemaal te doen - dus we dippen even het water in, trappen een paar keer op de fiets en rennen nog even wat. Het was nog steeds een heerlijke route, maar we hebben niet hetzelfde gevoel van voldoening bij het voltooien van de stappen en het afmaken van de rit.

…maar práchtig

Gelukkig staat daar een hoop positiefs tegenover: dit is een van de mooiste series die ik het hele jaar heb gezien. Ik heb meermaals grijnzend op m’n bank gezeten vanwege de mooie plaatjes die er op het scherm worden getoverd. Op sommige momenten baalde ik zelfs een beetje dat ik niet in een bioscoop zat te kijken.

De cinematografie is fantastisch, en de complete gebouwde sets helpen daar enorm bij. Daarbij zullen doorgewinterde Dune-fans ongetwijfeld zich ergeren aan het feit dat dit er allemaal té veel uitziet zoals de films, terwijl het verhaal zich tienduizend jaar eerder afspeelt. Het zorgt er echter wel voor dat het visueel goed aansluit op de films van Denis Villeneuve.

De makers van de serie weten beelden die alleen thematisch aan elkaar verbonden zijn, visueel met elkaar te laten rijmen. Dat past enorm lekker bij het idee van visioenen en profetie, dat zo sterk in Dune: Prophecy verweven zit. Dit is trouwens ook waarom de opening credits van de serie zo goed werken: we zien allerlei vage beelden die we maar net in context kunnen plaatsen, die met een lekker korrelig filter op droomachtige wijze in elkaar overvloeien. Dit is denk ik mijn favoriete openingssequentie van dit jaar, en de rest van de show is visueel óók enorm sterk.

Alle tekortkomingen van Dune: Prophecy komen voort uit het feit dat we maar zes afleveringen voor onze kiezen krijgen, waardoor verhaalelementen net niet lekker uit de verf komen en het allemaal net niet genoeg gewicht heeft. Het voelt meer als het eerste hoofdstuk van een goed verhaal dan als een opzichzelfstaand geheel, maar oh, wat heb ik zin in dat volgende hoofdstuk.

Dune: Prophecy is te bekijken op HBO Max.