
<article class="article article-detail">
<content class="article__content">
<div class="article__snippets">
<div class="rs-snippet rs-snippet__html" id="b4bed4a5-ef3a-49c3-b146-de59dcd2efec"><p>In mijn eerste artikel voor deze Serial ging ik in op <a href="https://pu.nl/artikelen/feature/waarom-spelen-we-games-gametheorie/">waarom we gamen</a>. We bespraken daarin drie universele, menselijk behoeften waaruit blijkt dat eigenlijk iedereen wel zou kunnen (of misschien zelfs moeten) gamen. Verder kwam aan bod waarom er mensen zijn die níet gamen, waarop ik voortborduurde in het tweede <a href="https://pu.nl/artikelen/feature/stereotypes-stigmatisering-en-games-in-de-media-gametheorie/">artikel over stigmatisering en stereotypering</a>. Vandaag ga ik een beetje tegen dat artikel in, want we bespreken een fenomeen waaruit blijkt dat iedereen al aan het gamen is, zelfs als ze het niet doorhebben. Je weet wel, dat ene woord waar het bedrijfsleven flinke – uhh… hardware van krijgt en waar weinig apps vandaag de dag geen gebruik van maken: ‘gamification’. Gamificatie.</p><p style="text-align: center;"><br/></p><h3>Wat is gamification?</h3><p>Laten we beginnen met de makkelijkste vraag – wacht, het is niet de makkelijkste vraag? Gamificatie is inmiddels een bekend fenomeen zou je misschien denken, maar een goede definitie bestaat nog niet bepaald lang. Het begrip wordt ongeveer <a href="https://image.slidesharecdn.com/mindtrek2011gamificationdelivered-120422182127-phpapp02/95/from-game-design-elements-to-gamefulness-defining-gamification-3-728.jpg?cb=1335201592">sinds 2011</a> veelvuldig gebruikt in de media, dus de kans is groot dat je er wel van gehoord hebt. In de volksmond staat gamificatie bekend als een proces waarbij games of elementen uit games aan iets – bijvoorbeeld een schoolopdracht of een app – worden toegevoegd. Het doel is simpel: mensen motiveren en zo zorgen dat ze beter hun best doen of actiever meedoen aan een activiteit.</p><p>Neem een willekeurige fitness-app. Het doel van de app is om jouw luie reet in vorm te krijgen; je krijgt een handig overzicht over jouw loopstatistieken bijvoorbeeld, en onderin datzelfde schermpje staat een puntenaantal. Verrek, nog twee kilometer en je krijgt een beloning. Rennen met die hap! Dat is natuurlijk een erg simpel voorbeeld over een fictieve app, maar alleen al het verwerken van die gelopen meters in een puntensysteem kan gezien worden als gamificatie.</p><p style="text-align: center;"></p><p>Er zijn tig wetenschappelijke artikelen geschreven over gamificatie, bijvoorbeeld <a href="https://dl.acm.org/citation.cfm?id=2181040">deze</a> uit 2011, maar ze komen vaak uit op de (prima) populaire definitie en vinden het moeilijk om aan te wijzen wat een “game-element” geschikt maakt voor niet game-gerelateerde zaken. Wil je alles weten over elk wieltje dat draait in het gamificatie-proces, dan kun je <a href="https://ieeexplore.ieee.org/abstract/document/7048279/">dit onderzoek</a> bekijken (en <a href="http://gamification-research.org/2012/04/defining-gamification/">verder</a> klikken, wetenschap genoeg!). Maar wat misschien nog wel belangrijker is; ze voorspellen (en constateren?) een “gameful reality”. Dat is een staat waarin mensen de aanwezigheid van games/game-elementen in hun dagelijkse leven ervaren, iets wat je mogelijk bekend voorkomt.</p><p>Nu we weten wat het is, is het gelijk overduidelijk dat gamificatie overal en nergens plaatsvindt. Apps waarin je wordt beloond voor het gebruiken van de app, competitieve elementen op de werkvloer, gamificatie als onderdeel van <a href="https://www.recyclebank.com/">een recycling-initiatief</a>… Maar verrek, daar heb je ook meteen het probleem van de definitie: waar begint de game-invloed en waar eindigt het? Het is onbegonnen werk om dat allemaal te achterhalen, en daarom is het makkelijker om te spreken over vage processen. Veertig jaar geleden voegde men ook elementen van ‘spelletjes’ aan van alles en nog wat toe, in 2018 zijn we er gewoon een stuk effectiever in.</p><p style="text-align: center;"><br/></p><h3>Waar wordt gamificatie gebruikt?</h3><p>Waar wordt gamificatie niet gebruikt? In principe kun je aan alles spelelementen toevoegen en hopen dat mensen positief reageren. Recentelijk was bijvoorbeeld internet-beveiligingsbedrijf McAfee in het <a href="https://www.cio.com.au/article/635776/gamification-may-help-defeat-cyber-crooks-report/">nieuws</a>, want gamificatie zou leiden tot het sneller achterhalen en voorkomen van cyber-aanvallen. Er zijn hack-organisaties en –bedrijven die hackwedstrijden, ‘hackathons’ genoemd, organiseren om zo de productiviteit op te schroeven. Volgens McAfee ziet 96% van die bedrijven dat er vooruitgang plaatsvindt; die cijfers zijn gebaseerd op een onderzoek van marketing-researchbedrijf Vanson Bourne. De participanten waren zo’n 1000 werknemers uit zeven landen, en 57% van hen zegt dat gamificatie ze “bewuster maakt” en ze meer inzicht verschaft in hoe dit soort IT-problemen ontstaan.</p><p>Maar je kunt het ook iets breder trekken, bijvoorbeeld in de medische wetenschap. Vorig jaar schreef ik een artikel over <a href="https://pu.nl/artikelen/feature/videogames-als-medicijn-de-toekomst-van-de-industrie/">videogames als ‘medicijn’</a>, waaruit blijkt dat er belachelijk veel voordelen aan games in de gezondheidszorg verbonden zijn, en dat die worden onderbouwd door een indrukwekkend aantal wetenschappelijke onderzoeken. Een ander medisch voorbeeld: een game genaamd Foldit heeft voor een doorbraak in aidsonderzoek gezorgd. Hier, een ingewikkelde maar informatieve video. O, en misschien een beetje saai:</p><p style="text-align: center;"><iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="375" src="https://www.youtube.com/embed/lGYJyur4FUA" width="608"></iframe></p><p>De game is dus een soort visualisatie van proteïnes, en de gamers moeten de structuren van al die proteïnes zien te achterhalen. Veel van de levels kunnen de wetenschappers aan de universiteit van Washington natuurlijk ook wel zelf oplossen, maar er was eentje die aidsonderzoekers al vijftien jaar bezighield. Vijftien jaar voor hen, tien dagen voor de 60.000+ mensen die de game tegen die tijd speelden. Want ja hoor, het lukte ze een <a href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK19438/">belangrijk onderdeel</a> van een (aids-)virus op te lossen dat bijdraagt aan de vermenigvuldiging ervan.<br/></p><h3>Eindeloze valkuilen, eindeloze mogelijkheden</h3><p>Oké, we gaan niet alle plekken waar je gamificatie treft bespreken, maar het bedrijfsleven moet genoemd worden. Daar krijgen we immers dagelijks mee te maken. Ga naar de supermarkt en de zegeltjes en spaaracties vliegen je om de oren, rijd in een auto en bespaar mogelijk geld (geld! geld!) door liters te verzamelen op je tankpas, eet de meeste hotdogs in een restaurant en krijg ze gratis, etc. etc. etc.</p><p>Wat is de potentie? Nou, die is nu een stuk minder dan tien jaar geleden en dat is logisch. Gamificatie was een hip begrip en iedereens moeder kreeg te maken met badge-, level-, scorebord-, en beloning-systemen, en na de zoveelste sticker die je op je denkbeeldige kaartje kunt plakken hebben we er wel een beetje genoeg van. Mensen krijgen sneller door dan ooit dat gamificatie een simpele truc kan zijn om jou achter virtuele goedmakertjes en andere minimale kortingen aan te laten gaan, met als resultaat een negatief beeld van bijvoorbeeld een betrokken het bedrijf. Daarom zullen bedrijven zoals altijd moeten innoveren en de gamificatie zo leuk of belonend te maken dat mensen er nog amper bij stilstaan (of het omarmen).</p><p style="text-align: center;"></p><p>Aan de andere kant van het gamificatie-verhaal, die waarin de wereld aantoonbaar een betere plek wordt van games, is die innovatie ook nodig. Niet omdat er ook maar iets negatief is aan bijvoorbeeld <a href="https://www.youtube.com/watch?v=qsl9NjyVpHY">een game die kinderen helpt dealen met hun kanker terwijl het informatie biedt aan hun dokters</a>, juist omdat er nog zoveel mogelijkheden zijn. Hoe meer onderzoek er naar wordt gedaan en hoe meer gamificatie positief wordt toegepast, hoe beter. Dat al die innovatie vrolijk wordt overgenomen door geldbeluste bedrijven is natuurlijk niets nieuws.<br/></p><h3>Dus… iedereen gamet?</h3><p>Het is geen wonder dat ik gamificatie noemde in mijn <a href="https://pu.nl/artikelen/feature/waarom-spelen-we-games-gametheorie/">Waarom spelen we games</a>-feature. Games, game-elementen en onze reactie erop zitten in ons DNA, of in ieder geval zo ingebakken in onze cultuur dat een wereld zonder games compleet onvoorstelbaar is. Ze spelen immers in op universele, menselijke behoeften, en gamificatie is daar een logisch vervolg van. Iedereen gamet, dus, maar iedereen gamede eigenlijk al. Middenin een technologische revolutie krijgen we te maken met nieuwe begrippen, maar het proces van gamificatie bestond al langer, en zal gelukkig nog lang gebruikt worden.</p><p style="text-align: center;"></p><p>Nog altijd zijn er mensen die een vieze kop trekken als ze het woord gamificatie horen – ik ook na het twintig keer getypt te hebben – of meteen wegrennen als ze spelelementen ergens zien. “Het leven is geen spelletje”, maar de voordelen zijn voor geen weldenkend mens te ontkennen. Moraal van het verhaal: prijs de game-gospel, want iedereen gamet al. De acceptatie is er natuurlijk al een tijdje, en sinds <a href="https://pu.nl/artikelen/nieuws/rapper-drake-speelt-fortnite-battle-royale-met-streamer-ninja-en-zegt-dat-ananas-prima-op-pizza-kan/" target="_blank">Drake met Ninja gamede</a> zijn er nog meer mensen om, maar het is goed om te weten dat ook de wetenschap ferm achter onze favoriete hobby staat.<br/></p><h3>De Gametheorie-serial</h3><p><strong><a href="https://pu.nl/artikelen/feature/waarom-spelen-we-games-gametheorie/">05/03 – Waarom spelen we games?</a></strong></p><p><strong><a href="https://pu.nl/artikelen/feature/stereotypes-stigmatisering-en-games-in-de-media-gametheorie/" target="_blank">03/04 - Stereotypes, sitgmatisering en games in de media</a></strong></p></div>
</div>
</content>
</article>


Iedereen gamet door gamification, maar wat is het? - Gametheorie

Opmerkingen

Gerelateerde artikelen

Contact

Handige links