Severance seizoen 1 Review – Televisie van een ongekend niveau
Apple TV+ timmert sinds eind 2019 lekker aan de weg met eigen series. Na toppers als For All Mankind, Ted Lasso en The Morning Show heeft de streamingdienst sinds kort zijn pièce de résistance online staan: het fenomenale Severance. Michel ramde er in twee dagen doorheen en is nog aan het nagenieten.
De negende en tevens laatste aflevering van het eerste seizoen van Severance verscheen eind vorige week op Apple TV+ en critici en kijkers zijn geheel terecht razend enthousiast. Dankzij uitmuntend acteerwerk, prachtige shots en setdesigns en een megaspannend plot houdt de serie je negen afleveringen lang aan de buis gekluisterd.
Waar gaat Severance over?
Laat ik voorop stellen dat ik zo weinig mogelijk ga spoilen over de serie in deze review. Ik moet echter wel het basisconcept van de show uitleggen om dat vervolgens de hemel in te kunnen prijzen. Het is vele malen toffer als je zelf tijdens het kijken dit basisconcept ontrafelt, dus lees deze tekst alsjeblieft pas verder wanneer je de eerste twee afleveringen van de serie hebt bekeken. Dat komt de kijkervaring én deze leeservaring absoluut ten goede.
Gezien? Mooi.
Zoals je inmiddels hopelijk weet, draait Severance om een megabedrijf dat chips in de hoofden van zijn werknemers plaats. Daarmee kan het de gedachten van zijn werknemers als het ware opsplitsen. Werknemers weten zodra ze hun afdeling verlaten niet wat ze hebben meegemaakt op die afdeling, en ze weten wanneer ze aan het werk zijn niets over zichzelf búíten de werkvloer. In feite worden daarmee twee verschillende personen gecreëerd, al zitten die personen in hetzelfde lichaam en is er geen manier waarop ze direct met elkaar contact kunnen hebben.
Dystopie
Dit brengt natuurlijk allerlei ethische en humane kwesties met zich mee, die op soms subtiele maar o zo interessante wijze worden aangekaart in de serie. De werknemer (de ‘innie’) ziet heel zijn leven alleen maar die saaie, grauwe werkvloer, tot de persoon buiten werktijd (de ‘outie’) er voor kiest om ontslag te nemen, waarna de innie in feite ophoudt met bestaan. Voor de outie is het fijn om nooit bewust te hoeven werken, maar de innie is min of meer een slaaf van het systeem.
Dat klinkt als een helse dystopie, en dat is heel bewust gedaan door schrijver Dan Erickson en regisseur Ben Stiller. Het biedt daarmee een razend interessante voedingsbodem voor een serie waar eigentijdse sci-fi-drama als Black Mirror nog een puntje aan kan zuigen. En het is ook nog eens slim gevonden kritiek op de westerse bedrijfscultuur en de manier waarop (met name in de Verenigde Staten) mensen leven om te werken, in plaats van werken om te leven.
Kloppend hart
Op zichzelf is dit al interessant genoeg voor een vermakelijke serie die je als kijker aan het denken zet. Severance is echter op zo’n beetje elk ander vlak ook uitmuntend. De sets zijn simpel maar doeltreffend en mengen retrotechnologie en modern minimalisme door elkaar. Gecombineerd met het strakke camerawerk en de subtiele soundtrack wordt er een unieke, ongemakkelijke sfeer gecreëerd die er bij fans van films als Brazil en games als Control als zoete koek ingaat.
Het acteerwerk is echter het kloppende hart van Severance. Adam Scott – die je misschien nog wel kent uit Parks and Recreation – zet het hoofdpersonage op bewonderenswaardige wijze neer. Zijn acteerwerk lijkt misschien vrij simpel, maar hij weet de subtiele verschillen tussen zijn innie en outie – twee personages in één mens – grandioos over te brengen. Eigenlijk geldt dit voor zo’n beetje de hele cast. Relatieve nieuwkomers zoals Zach Cherry en Tramell Tillman weten zich moeiteloos groot te houden naast sterren als John Turturro en Christopher Walken. Allemaal geven ze een even ingetogen als indrukwekkend optreden weg, waardoor je aan het einde van het seizoen van elk personage bent gaan houden.
Masterclass
Over die laatste aflevering gesproken: van teleurstelling is gelukkig totaal geen sprake. Hoewel er nog genoeg vragen onbeantwoord blijven, zijn de pakweg 40 minuten die de seizoensafsluiter beslaat een masterclass in spanningsopbouw en ontlading. Ik kan mij niet herinneren dat ik tijdens de laatste aflevering ook maar één keer met mijn ogen heb geknipperd. Daar was het simpelweg te spannend voor.
Het gevaar bij dergelijke ‘mystery box’-series is dat de showrunners de boel terloops verzinnen en de antwoorden uiteindelijk uitmonden in een natte scheet – of erger nog: dat er helemaal geen antwoorden worden gegeven. Het eerste seizoen van Severance steekt echter zó kundig in elkaar, dat het moeilijk is om de makers niet compleet te vertrouwen. Dit is pure vakmanschap en het moet dan ook erg gek lopen, wil het inmiddels bevestigde tweede seizoen tegen gaan vallen. Hoe dan ook kunnen ze het nagenoeg perfecte eerste seizoen niet meer van ons afnemen. Gaat dat zien, want dit is televisie van een haast ongekend niveau!
