Spider-Man: Across The Spider-Verse filmreview - Nog spectaculairder dan zijn voorganger
Na het indrukwekkende Spider-Man: Into The Spider-Verse, is het tijd voor Miles Morales om opnieuw het spinnenmultiversum in te duiken. “Maar… maar… krijg ik geen multiverse-moeheid dan?’’, vroeg Tijn zich af toen hij in de bioscoopstoel plofte. Dat antwoord is een overtuigende ‘nee’: het lag gewoon aan de andere films.
Voordat we van wal steken, een kleine tip: je kunt de trailers van deze film het best skippen. Met name de recente trailers tonen erg veel van het verhaal, en dat is zonde voor een film die zó veel verrassingen bevat. Bovendien ziet Across The Spider-Verse er zo mooi uit dat je ieder frame eigen-lijk gewoon op een bioscoopscherm moet zien. Wil je met je eigenwijze kop dan toch een trailer kijken, dan is onderstaande First Look een goeie. Als je je geheel spoilervrij wilt ophypen, check dan de officiële soundtrack of het grappige kerstalbum van de eerste film (ja, het bestaat).
Je Friendly Neighborhood Miles Morales
Na het avontuur dat Miles Morales beleefde in Into The Spider-Verse, is hij lekker in zijn eigen uni-versum aan het vertoeven. Lessen missen, misdadigers in elkaar klappen, ruzie met zijn ouders; typische dagen voor een puberale Spider-Man. Maar, je raadt het al: het duurt niet lang voordat er een reden komt om opnieuw het multiversum in te duiken. Die reden zit verrassend goed in elkaar, en is geen slap excuus om Miles maar weer bij zijn vrienden uit de vorige film te krijgen.
Ondanks dat er in deze film heel wat heen en weer gesprongen wordt tussen universums, neemt hij ruim de tijd om de innerlijke conflicten van de personages te verkennen, met name rondom Miles en Gwen en hun familie-dynamieken. Het ‘friendly neighborhood’-gedeelte van de Spider-People gaat daarbij niet verloren.. Daardoor komt de film voor sommigen misschien wat traag op gang, maar deze set-up is nodig om latere delen van de film een stuk meer impact te laten maken. Een frisse wind in dit vervolg is dat we ook een aantal andere universums te zien krijgen. Deze hebben elk hun eigen visuele stijl, in lijn met die van hun respectievelijke stripboeken.
Animatie waar je oogballen van gaan kwijlen
Van de tijden dat ik media en cultuur studeerde, is me één uitspraak van de auteur Marshall McLuhan het best bijgebleven: ‘The medium is the message’. Dat houdt in dat het medium waarmee je een verhaal vertelt óók invloed heeft op de inhoud van het verhaal. Het is zelden meer waar geweest dan hier: animatie is het enige medium waarmee dit verhaal tot zijn recht komt.
Ieder personage heeft z’n eigen uitgesproken animatiestijl - net als de universums - en dat geeft ze gelijk een hele hoop persoonlijkheid. Bovendien worden er een aantal mooie stilistische keuzes gemaakt die het hele zaakje naar een hoger niveau tillen dan het origineel. Het thuisuniversum van Spider-Gwen springt er visueel boven andere locaties uit: in dit universum staan emoties van de personages in verband met de kleuren van hun omgeving, en dat ziet er met name op emotionele momenten prachtig uit. Ook het personage The Spot - dat op het eerste gezicht niet veel meer is dan een ‘villain of the week’, maar toch best interessant uit de hoek komt - heeft een aantal prachtig geanimeerde scènes.
Bij Into The Spider-Verse voelde het alsof er een stripboek tot leven werd gewekt, maar hierbij voelt het alsof dat met tientallen stripboeken tegelijk gebeurt- en allemaal zijn ze even mooi om naar te kijken. Petje af voor regisseur Joaquim Dos Santos, Kemp Powers, Justin K. Thompson en het gehele animatieteam, dat zo veel verschillende stijlen in deze film heeft weten te proppen. Als deze film níét in aanmerking komt voor de Oscar voor beste animatiefilm, zoek ik persoonlijk de jury op.
Multiverse-moeheid
Dan komen we bij de term die de afgelopen jaren in behoorlijk wat reviews voorbij is gekomen, bijna nog vaker dan dat er in Spider-Man-reviews een grap wordt gemaakt over ‘de bioscoop in slingeren’: multiverse-moeheid. In ieder multiverse-verhaal moet wéér voorkomen worden dat het multiversum uit elkaar valt doordat er paradoxen ontstaan, en zijn er altijd veel te veel referenties naar andere verhalen. Dat is inmiddels toch wat saai geworden, dus lijken we nu na superhelden óók al moe te zijn van multiverses.
Multiverse-moeheid en ‘superhero fatigue’ zijn leuke termen. Across The Spider-Verse bewijst echter dat de standaardelementen van superhelden- en multiverse-films die moeheid niet veroorzaken, de saaie eentonige vertelling ervan doet datr wel. Deze film bevat die standaardelementen namelijk óók, maar bevat nog iets heel belangrijks dat andere multiverse-films vaak niet hebben. Hetzelfde wat Everything Everywhere All At Once zo bijzonder maakte: ijzersterke personages waar de schrijvers merkbaar een hele bak liefde voor hebben.
Net als in andere multiverse-films, wordt er heel wat gerefereerd naar andere vertellingen van de desbetreffende held, en héél soms wordt er op een wat ongemakkelijke wijze naar andere Spider-Man-vertellingen gerefereerd. De referenties zijn gelukkig negen van de tien keer hilarisch en out-of-the-box, en passen goed bij de rest van de humor.
De referenties leveren zelfs op verhalend vlak een bijdrage, met name als het gaat om de standaard onderdelen van het Spider-Man-verhaal. Soms bekruipt je het gevoel dat je naar een welbekend deel van een origin story zit te kijken, en met dat besef staat het zweet gelijk in je bilnaad.
Spectaculair stemmenwerk
De film is enerzijds een achtbaanrit door verschillende dimensies, maar anderzijds een aangrijpend verhaal over pubers, hun ouders en wat het betekent om een held te zijn. De innerlijke conflicten van personages zijn net zo belangrijk als het multiversum-conflict, en dat kan alleen met een fantastische cast.
Shameik Moore is nog steeds erg goed als Miles Morales, die misschien wel een interessantere hoofdpersoon is dan Peter Parker. Hij gedraagt zich meer als puber dan Peter Parker en gaat losjes om met regels, waardoor de spanning tussen hem en zijn ouders behoorlijk voelbaar is. Brian Tyree Henry en Luna Lauren Velez, die Miles’ ouders spelen, stelen ook vaak genoeg de show.
Dan hebben we het nog niet eens gehad over Hailee Steinfeld, Oscar Isaac, Karan Soni, Daniel Kaluuya en Jake Johnson, die ook allemaal schitteren als verschillende Spider-People. Ook Jason Schwartzman speelt zijn rol als The Spot fantastisch. Eigenlijk wil je niet meer weten over de cast, want, zoals vaker bij superheldenfilms, zijn de verrassingen een deel van de lol.
Een hol gevoel
Er is één miniem pijnpunt aan de ervaring van Across The Spider-Verse. Zoals je misschien al weet, is Across The Spider-Verse het tweede deel van een trilogie. Het derde deel, Beyond The Spider-Verse, verschijnt in 2024. Dat betekent dat het verhaal niet helemaal netjes hoeft worden afgerond, omdat ze een derde film hebben om de eindjes mee aan elkaar te knopen.
Dat hoort er in een epische trilogie soms nou eenmaal bij, maar het kan toch impact hebben op het gevoel waar de film je mee achterlaat. De 140 minuten van Across The Spider-Verse vliegen voorbij, en naderhand wil je alleen maar meer, mede omdat het redelijk abrupt eindigt. Ik weet zeker dat ik een hol gevoel met me meedraag tot de derde film verschijnt, maar dat komt vooral omdat de film ijzersterk is en de ontknoping niet snel genoeg kan komen.
Hoewel het verhaal dus niet helemaal afgerond is, blijft dit een van de indrukwekkendste animatie-films óóit en een bioscoopervaring die je niet wilt missen. Letterlijk ieder frame van deze film zou evengoed als poster op je muur kunnen hangen. Als Beyond The Spider-Verse ineens enorm slecht blijkt te zijn (wat ik me eigenlijk niet kan voorstellen), zou dat enorm afdoen aan de ervaring van Across The Spider-Verse, maar tot die tijd is dit sowieso al een van de beste Spider-Man-films ooit gemaakt, dus zou het crimineel zijn om er geen Gold Award aan te geven.
