Vijf tips van een gamer van middelbare leeftijd

Laat ik voorop stellen dat ik de waarheid niet in pacht heb. Des te ouder ik word, des te meer ik besef hoe weinig ik weet, en dat iedereen gewoon lekker moet doen waar hij of zij zich goed bij voelt. Je bent misschien wel ouder dan ik. Of niet, maar het is heel goed mogelijk dat je toch slimmer bent, dus het is allerminst mijn doel je de les te leren. Live and let live, enzovoorts.

Onderstaande ‘gametips’ zijn dan ook puur vanuit mijn eigen optiek geschreven. Het zijn ondervindingen die ik mijzelf pakweg vijftien tot twintig jaar geleden nog niet besefte, maar inmiddels wel. Met dat in het achterhoofd hoop ik dat jij er misschien ook iets uit kunt halen, gewaardeerde PU-bezoeker, maar het is absoluut geen vereiste dat je het met mij eens bent. Dat gezegd hebbende volgen hieronder vijf tips voor een fijner leven als gamer!

1. Speel games zoals jij dat wil

De ontwikkelaar van een spel bepaalt niet voor je hoe je een game hoort te spelen, en random mensen op het internet al helemáál niet. Nee, je beslist helemaal zelf hoe je een game consumeert. Speel je liever op easy dan op normal of hard omdat je het verhaal interessant vindt, maar geen zin hebt in uitdagende gameplay? Niets en niemand houdt je tegen. Fuck it, gebruik gewoon lekker cheats als dat het plezier vergroot!

En denk je nu echt dat ook maar iemand ene zier geeft om die hoge gamerscore of het aantal Trophy’s in je digitale prijzenkast? Natuurlijk niet. Die big dick-contest speelt heel misschien nog bij de gemiddelde vijftienjarige op het schoolplein, maar zelfs daar heb ik mijn twijfels over. Het is een uitvinding van gamebedrijven om je langer bezig te houden met hun product. Verspil dus niet je tijd door tientallen uren in een game te steken alleen maar om die Platinum Trophy te halen. Wat heb je in hemelsnaam te bewijzen?

Deze eerste tip is tegelijkertijd een paradox: ik raad je immers aan om games te spelen zoals jij dat wil, en als het jou enorm veel plezier en voldoening oplevert om alle Achievements of Trophy’s vrij te spelen of jezelf uit te dagen door games op de hoogste moeilijkheidsgraad te spelen, moet je dat vooral doen. Maar doe het dan wel echt alleen voor jezelf, niet voor een niet-bestaand publiek dat je zogenaamd beoordeelt wanneer je een spel niet ‘naar behoren’ speelt. Wrik jezelf los van je imposter syndrome en besef dat games maar een hobby zijn, geen bewijs van jouw waarde als persoon.

2. Bedrijven zijn niet je vriend

Het is menselijk om je aan te willen sluiten bij verschillende abstracte ‘groepen’ in een poging ergens bij te horen. Een religie, een sportclub of een misplaatst gevoel van nationalisme: we maken ons er bijna allemaal wel eens schuldig aan. Maak diezelfde fout alsjeblieft niet wanneer je geld aan games en consoles uitgeeft. De bedrijven die je favoriete spelcomputers of spellen maken, zijn niet je vriend – het zijn simpelweg uitingen van kapitalisme die jou je geld afhandig willen maken. Dat is de hele reden van hun bestaan.

Dat vriendelijke imago van Nintendo is het resultaat van jarenlange brand building om je het gevoel te geven dat ze net zoveel van je houden als jij van hen; Sony wil je echt niet trakteren op de ene na de andere filmische adventuregame wanneer een liveservicehit ze meer geld oplevert; en de volgende studioaankoop laat Xbox echt niet de zogenaamde ‘consoleoorlog’ winnen. Wil je bedrijven belonen met je geld omdat ze een geweldig product hebben afgeleverd, dan staat dat natuurlijk vrij, maar je bent in je eentje echt niet verantwoordelijk voor het voortbestaan van een bedrijf. Je hoeft ze bij de volgende ontslagronde of overname dan ook niet te verdedigen op internet. Iedereen staat er uiteindelijk alleen voor en de CEO van je favoriete gamebedrijf zou jou ook geen hand toereiken wanneer je in de problemen zit. Sterker nog, hij zou je lekker laten stikken en er geen seconde slaap om verliezen.

3. Niemand geeft iets om je gamecollectie

Deze tip is zelfs voor mij nog een lastige horde; zelf zit ik op dit moment middenin dit besef en weet ik nog niet precies hoe ik dit ga toepassen in mijn dagelijkse leven. Maar als rasechte verzamelaar moet ik inmiddels ook toegeven dat het onder de streep gewoon verdraaid weinig nut heeft om games te verzamelen. Ik cureer heel mijn leven al een fysieke collectie en heb inmiddels pakweg duizend games thuis staan op de planken van mijn gamekamer. Dat oogt best tof hoor, en de hoesjes van games die ik vroeger heb gespeeld bekijken levert zo nu en dan een fijne shot aan nostalgie op, maar verder staan die games alleen maar stof te happen op de planken.

En voor wie doe ik het? Op wie maak ik indruk met mijn verzameling? Behalve een enthousiast buurjongetje en een paar gasten die ik op één hand kan tellen is eigenlijk niemand ooit mijn gamekamer binnengestapt om vervolgens zijn of haar enthousiasme uit te spreken. Niemand heeft ooit tegen mij gezegd: “Wauw, Michel, nu ik zie welke games je in je kast hebt staan, heb ik het gevoel dat ik je echt ken als persoon.” Mijn collectie is eigenlijk vooral een blok aan mijn been tijdens verbouwingen en verhuizingen.

Als iemand die altijd bij hoog en laag heeft beweerd nooit fysieke games af te zweren, begint bij mij inmiddels dan ook steeds vaker de twijfel toe te slaan, zeker wanneer ik weer te lui ben om die ene game op te starten omdat ik dan de disk moet omwisselen. Oké, een digitale game heb je niet écht in het bezit, maar stel jezelf eens de volgende vraag: boeit dat onder de streep wat, en waarom dan? Of vind je het echt zo’n ramp als je die ene racegame van twintig jaar geleden niet meer kunt spelen? Het is op zijn minst een puik idee om jezelf dit soort vragen te stellen wanneer je je fysieke collectie voor de zoveelste keer uitbreidt, of wanneer je voor de zoveelste keer geld over de balk smijt voor een (fysieke of digitale) game die je stiekem helemaal niet gaat spelen.

4. De ‘backlog’ bestaat niet

In het verlengde van de gamecollectie die ik net aanhaalde wordt het de hoogste tijd om eventuele zorgen over je ‘backlog’ uit het hoofd te zetten. De term ‘backlog’ slaat op de games die je wel hebt gekocht, maar nog niet (uit) hebt gespeeld. Het internet staat vol met lijstjes van gestreste gamers vol met spellen die ze nog moeten uitspelen voordat ze eindelijk kunnen beginnen aan die ene game waar ze eigenlijk écht naar snakken.

Onzin natuurlijk. Waarom zou je jezelf dergelijke limieten opleggen? Ik heb het al vaker gezegd in dit artikel: gamen is een hobby. Plichtmatig al je games uitspelen om alleen maar namen op een denkbeeldig lijstje af te vinken, klinkt wat mij betreft eerder als werk. Waarom zou je een hobby waar je je zuurverdiende centen aan hebt uitgegeven, in hemelsnaam aan laten voelen als werk? Het is zonde van je gelimiteerde tijd op aarde. Zet het hele idee van een backlog dus zo snel mogelijk uit je hoofd en ga gewoon spelen waar je zin in hebt. Als dat een nieuwe release is terwijl er thuis of op Steam nog honderd oudere games op je staan te wachten, so be it.

5. Verkies games niet boven andere ervaringen

Gamen is een heerlijke bezigheid en biedt de nodige ontspanning op momenten in het leven wanneer je niets beters te doen hebt. Maar soms is gamen zó leuk, dat het de overhand krijgt in je dagelijks leven. Het kan er voor zorgen dat je – bewust of onbewust – andere bezigheden afslaat om zo maar die toffe nieuwe game te kunnen spelen. En dat is zonde, want die andere bezigheden zitten soms vol met ervaringen die je de rest van je leven bij blijven.

Natuurlijk herinner ik mij hele flarden van de beste games die ik ooit heb gespeeld – van Zelda: Ocarina of Time en Metal Gear Solid tot The Last of Us en Elden Ring. Maar herinner ik mij alles van die zoveelste openwereldgame of shooter? Natuurlijk niet. Die vakantie met vrienden, of dat festivalletje in de zomer? Des te meer! En ik heb zomaar een donkergrijs vermoeden dat wanneer ik (hopelijk veel later) op mijn sterfbed ligt, juist die laatstgenoemde ervaringen mij nog helder bij staan. Ik gok dat ik dan niet zeg: “Had ik maar meer games gespeeld.”

Natuurlijk hoef je je niet schuldig te voelen wanneer je aan het gamen bent – geniet er vooral van. En je kunt echt best een keer een avondje gamen verkiezen boven dat feestje. Gamen is in feite downtime, en dat hebben we allemaal wel eens nodig. Maar raak de balans niet uit het oog en zorg dat het niet de overhand krijgt. Het leven zit vol met ongelooflijke ervaringen en mensen om ze mee te beleven - die game kun je altijd nog spelen.

Bovenstaande tips schieten door mijn hoofd wanneer ik aan veertig jaar gamen terugdenk. Ik dacht er twintig jaar geleden echt niet hetzelfde over, maar de tijd verandert ons en dus ook onze gamegewoonten. Maar zoals ik in het begin van deze blog al zei: iedereen is anders en geniet vooral op jouw manier van je hobby. En ik gaf ook toe dat ik nog genoeg te leren heb, dus als je zelf nog tips hebt voor een fijner leven als gamer, gooi ze dan vooral in de reacties!