Review: The Last of Us (S2) heeft last van golfbewegingen

Met het eerste seizoen van The Last of Us werden de vlaggen uitgehangen: de vloek der gameverfilmingen was geslacht, geveld, ritueel uit elkaar getrokken en begraven. Het spook van die vloek is nu terug voor wraak, want vrijwel alle tekortkomingen van het bij vlagen geniale tweede seizoen ontstaan in de vertaalslag van game naar televisieserie.

Deze review bevat spoilers voor seizoen één van The Last of Us.

Voor onwetende fans van HBO’s The Last of Us leek er voordat het tweede seizoen begon misschien niet zo veel aan de hand, los van die rare referenties naar een potje golf van spelers van de game. Die gamers hielden echter al twee jaar lang hun hart vast: het zowel controversiële als fenomenale The Last of Us: Part 2 is bijna onmogelijk om goed naar een serie te vertalen.

De rode draad van de tweede game is namelijk nauw verweven in de gameplay. De loyaliteit die je kweekt voor het personage waarmee je speelt en de manier waarop je ‘gewend’ raakt aan het geweld in een game zijn inherent aan de boodschap van The Last of Us: Part 2. Bovendien neemt de tweede game een paar HBO-waardige beslissingen die fans van de serie wel eens kunnen afschrikken.

Jackson > Seattle

Het verhaal van het tweede seizoen speelt zich zo’n vijf jaar na het vorige seizoen af, nadat Joel alle Fireflies heeft afgeknald om Ellie te redden, ten koste van de oplossing voor het schimmelprobleempje dat de wereld teistert. Deze beslissing hangt nog altijd in de lucht, wat voor de nodige spanning tussen Joel en Ellie zorgt.

In de nederzetting Jackson gaat men tegenwoordig bijna fluitend door het leven, maar een groep overlevenden uit Seattle gooit roet in het eten. Daaropvolgend besluiten onze hoofdpersonen om een bezoekje aan Seattle te wagen, zinnend op wraak.

De serie neemt behoorlijk z’n tijd in Jackson. Vier van de zeven afleveringen spelen zich daar af, met drie afleveringen in Seattle, terwijl de game Jackson al vrij snel achter zich laat. Dit is ergens prettig: we krijgen meer downtime mee, waardoor de tijd ontstaat om personages van diepgang te voorzien. De serie is op z’n sterkst wanneer Joel in de trauma’s van zijn verleden duikt, of wanneer we de relatie tussen Joel en Ellie mogen observeren.

Hoofdpijn van het snotteren

De personages zijn wat deze serie de moeite van het kijken waard maakt: Bella Ramsey (Game of Thrones) en Pedro Pascal (The Mandalorian) zijn perfect gecast als Ellie en Joel. De verrassing van het seizoen is Isabela Merced (Alien: Romulus), die het personage Dina echt tot leven wekt.

Kaitlyn Dever (No One Will Save You, Dopesick), Catherine O’Hara (Home Alone, The Studio) en Young Mazino (Beef) zijn stuk voor stuk fantastische toevoegingen aan de cast. Ook Gabriel Luna is nog altijd overtuigend als Tommy, de broer van Joel.

Op een zeker moment in het seizoen wordt de drama opgekrikt, waardoor ik m’n traanbuizen niet in bedwang kon houden. Ik heb nog nooit in mijn leven moeten huilen bij een serie, maar bij The Last of Us werd de ui in rap tempo gesneden. Het fantastische acteerwerk heeft er ongetwijfeld mee te maken, maar toch vraag ik me af of ik moest huilen door de serie, óf doordat het me herinnert aan de game.

Een kers op een kersentaart

Het van de game afwijkende verteltempo heeft een keerzijde. Jackson voelt als een wandeling, maar de Seattle-verhaallijn als een sprint. In sneltreinvaart worden allerlei momenten uit de game afgevinkt, met in ieder shot knipoogjes naar de game.

Die game heb ik slechts één keer gespeeld, in 2020. Toch heb ik het hele verhaal nog glashelder voor me - zo sterk is die vertelling nu eenmaal. Doordat de serie Seattle er zo rap doorheen beukt, voelt het soms meer als een representatie van dat verhaal dan als een originele vertelling ervan.

Het tweede seizoen van The Last of Us schittert op sleutelmomenten en zodra het afwijkt van de game, maar kwakkelt een beetje als de tussenliggende momenten van de game worden vertolkt. Moeten we nou wéér gaan knallen? Pakken we voor de vierde keer die gitaar erbij? Het is een kers op de taart, maar dan wel op een kersentaart.

Compleet andere insteek

In de opzet en het verteltempo is te merken dat de hoofdstukken niet geheel natuurlijk op z’n plek vallen. Dit komt ook omdat de personages anders zijn ingestoken - soms met geweldig resultaat, maar soms ook niet. In de game is Ellie afstandelijk, alsof er een dikke laag eelt op haar ziel zit. Daarbij is de verstandige Dina als een spiegel die ons laat reflecteren op de acties van Ellie.

In de tv-serie is het andersom: Ellie bevraagt telkens haar eígen acties, terwijl Dina vrij extreme dingen roept. De andere insteek van de personages zorgt ervoor dat de actie niet echt een doel lijkt te hebben qua karakterontwikkeling.

Bovendien lijkt het de boodschap van de game te ondermijnen: op het punt waar seizoen twee eindigt, voelde ik me in de game héél anders tegenover Ellie dan in de serie. Nu zitten we weer twee jaar te gissen, terwijl we blijven hangen met de anticlimax van een half verhaal - en daar komt dat spook van die verdraaide gamevloek weer om de hoek kijken.

Een half verhaal

De serie ontkomt niet aan anticlimaxen: het seizoen bevat enorm veel setup voor toekomstige verhaallijnen. We hebben nog bijna niets van Abby gezien, noch van de Scars. Jeffrey Wright is erg sterk als Isaac, al helemaal als hij over pannen praat, maar ook hem hebben we maar een paar keer gezien. De slotaflevering bevat nog een geforceerd voelende omweg van drie à vier minuten, om daarmee iets op te bouwen dat in dit seizoen totaal irrelevant is.

Ondanks bovengenoemde kritiek slaat de balans nog altijd positief uit. Het tweede seizoen van The Last of Us staat als een huis. Het is een prachtig verhaal dat op aangrijpende wijze wordt verteld, met muziek, sets, acteerwerk en effecten van de bovenste plank. Sommige elementen voelen nu nog onderbelicht, maar dat is vooral jammer omdat ze zo gruwelijk goed zijn.

Toch komt het tweede seizoen van The Last of Us met een dikke disclaimer: het vertelt maar een half verhaal. Het is op dit moment onmogelijk om in te schatten of de tweede helft net zo geslaagd wordt. Met terugwerkende kracht kan het derde seizoen het huidige seizoen dan ook nog beter, of juist slechter maken.

De andere insteek van de personages zit op dit moment niet helemaal lekker, maar wie weet spelen Neil Druckmann en Craig Mazin de long game en gaat het in het derde seizoen op z’n plek vallen. Wie weet slagen ze er nogmaals in om het spook van die gamevloek te verjagen, maar gedurende het tweede seizoen voelen we zijn aanwezigheid.

Alle afleveringen van het eerste en tweede seizoen van The Last of Us zijn nu te bekijken via HBO Max.