In deze tweewekelijkse rubriek gaat Gamer.nl dieper in op virtual reality, de beste games, de controverses en vooral waarom het je zou moeten interesseren. In deze aflevering: de schokkende waarheid over vr en geld.

CD Projekt Red stelde onlangs in een interview dat ze geen vr gebruiken in hun nieuwe game Cyberpunk 2077 “omdat het nog niet rendabel is”. Dat klinkt voor velen als de zoveelste bevestiging dat vr ‘er nog niet helemaal is’. Klopt dit?

Om eerst even met de simpele financiële feiten te beginnen: er zijn wel degelijk bedrijven die geld verdienen met vr-games. De bekendste is wellicht Beat Games, de makers van Beat Saber. De studio had een heuse mainstream hit met deze ritmegame te pakken, en werd onlangs zelfs in zijn geheel overgenomen door Facebook.

In totaal werd er wereldwijd in 2019 zo’n 8 miljard dollar omgezet met vr-games, tegen 3,8 miljard in 2018. Hoewel omzet natuurlijk niet hetzelfde is als winst, wil dit wel zeggen dat de markt groeit en er steeds meer bedrijven zijn die investeren in en geld verdienen met virtual reality.

Nu lijkt 8 miljard dollar geen gigantisch bedrag als je dat vergelijkt met de wereldwijde omzet van videogames in 2019, namelijk 151,1 miljard dollar. Toch valt er op deze vergelijking wel wat aan te merken. Die 151,1 miljard gaat over alle videogames (dus inclusief vr-games) op alle platformen. En daarbij is het goed om te weten dat de grootste omzet wordt behaald op mobieltjes en tablets, samen goed voor 68,5 miljard. Als we kijken naar pc-games was de omzet vorig jaar 35,7 miljard dollar, en nogmaals, dat is inclusief een groot deel van de huidige vr-markt. Consoles waren goed voor 47,9 miljard dollar. Als we die 8,2 miljard afzetten tegen pc- of console-games, is het alweer een veel rooskleuriger bedrag, en speelt het een rol van betekenis.

©GMRimport

Groei

Laat dus niemand beweren dat er geen geld te verdienen is met vr, of zelfs dat de markt aan het afsterven is. Tot nu toe zien we alleen maar groei, en hoewel die groei voor de fans natuurlijk altijd langzamer gaat dan gewenst, is er geen sprake van dat virtual reality gaat verdwijnen.

Met deze cijfers in het achterhoofd kijken we even naar de uitspraak van CD Projekt Red. Ik denk dat we hun uitspraak niet moeten interpreteren als een veroordeling van het medium vr, maar vooral van een tweetal belangrijke uitdagingen waar ontwikkelaars mee zitten.

De eerste is dat er op dit moment simpelweg veel meer mensen zijn met een spelcomputer en/of game-pc dan mensen met een vr-headset voor pc. Dat betekent dat de potentiële markt voor een computerspel zonder vr dus ook veel groter is dan voor een pure vr-game. Dat is voor ontwikkelaars altijd een belangrijke factor. Je wil immers een product maken dat door zoveel mogelijk mensen gebruikt kan worden.

Remmend

Het belang van de install base zorgt ook voor een remmend effect voor de productie van vr-software. Traditionele ontwikkelaars weten hoe ze spellen moeten maken voor gewone, platte schermen. Ze hebben daar al de benodigde investeringen voor gedaan, en weten bovendien dat wat ze maken op honderden miljoenen apparaten te gebruiken is. Dit zorgt voor terughoudendheid, want wie gaat er nu veel investeren in een vr-game als je daar geen winst op verwacht te maken? Dat kan weer leiden tot terughoudendheid bij de consument, omdat die alleen hardware koopt als er ook goede software voor is.

Gelukkig hebben een aantal grote partijen die deze doodscirkel weten te doorbreken. Oculus/Facebook heeft miljarden geïnvesteerd in goede vr-software, wat er voor zorgde dat meer mensen een headset kochten en de install base dus groeide. Ook Sony heeft flink geïnvesteerd in vr, wat hetzelfde effect had voor PlayStation VR. Deze investeringen hebben ervoor gezorgd dat steeds meer kleine en middelgrote ontwikkelaars een boterham kunnen verdienen met vr.

©GMRimport

Anders

De tweede uitdaging voor vr ontwikkeling, is dat een vr-game een heel ander soort product is dan een traditioneel spel. Dit valt niet te onderschatten. Dit is de factor die volgens mij een veel grotere rol speelt in CD Projekt Red. Je kunt een ‘platte’ game niet zomaar in een vr-bril projecteren en dan verwachten dat het leuk wordt. Er is een totaal nieuwe interface nodig en de besturing moet je op alle fronten aanpassen. Schieten zoals in een first person shooter met een vast vizier in het midden kun je bijvoorbeeld vergeten: het hele mechaniek moet je aanpassen om het speelbaar te maken voor iemand die vrij rond kan kijken.

Interacties met de omgeving, met puzzels en met andere personages moeten allemaal op de schop. En tussenfilmpjes kun je helemaal vergeten: dat moet je echt op een andere manier aanpakken in vr. Je kan nu eenmaal niet de camera overnemen. De speler zou binnen drie seconden kotsend op de grond liggen.

En als laatste is er nog de fysieke inspanning die een vr-game vraagt. Wie de (briljante) games Budget Cuts en Budget Cuts 2 heeft gespeeld, weet dat een uurtje rondsluipen door de met moordrobots bevolkte omgevingen echt fysiek uitputtend is. Een spel zoals Cyberpunk 2077, waar we naar verwachting minstens honderd uur in doorbrengen, klinkt dan niet als een comfortabele ervaring.

©GMRimport

Twee keer

Ik kan me dus heel goed voorstellen dat CD Projekt Red het niet rendabel vindt om hun hele game in feite twee keer te ontwikkelen: één keer voor gewone schermen en één keer voor vr met bewegingscontrollers. Dat kost maanden werk en misschien wel miljoenen dollars extra. En dat is inderdaad niet rendabel voor deze studio.

Dat wil echter niet zeggen dat grote vr games niet rendabel zijn. Je moet ze echter van begin af aan als zodanig ontwerpen, zoals Valve bijvoorbeeld doet met Half-Life Alyx, of zoals Ready At Dawn doet met Medal of Honor. Het zijn beide games die werkelijk als grote volwaardige spellen zijn ontworpen, en naar alle waarschijnlijkheid hun investeringen wel terugverdienen.

Dat Cyberpunk 2077 geen vr-optie bevat lijkt misschien jammer en zelfs ironisch (vr en cyberpunk zijn zeer nauw verweven), maar het soort spel dat CD Projekt Red in gedachten heeft is gewoon echt beter geschikt voor de platte schermen. En wie vr wil zien groeien is sowieso beter af met ontwikkelaars die pure vr-ervaringen maken, in plaats van het er achteraf in te plakken. Rendabel of niet.

Lees ook eerdere edities van Vr Vrijdag:

Xbox heeft de prijzen van Xbox-consoles en -accessoires wereldwijd verhoogd. Later dit jaar gaan ook de prijzen van Xbox-games omhoog.

Eerder vandaag lekte de Franse winkelketen Micromania al een prijsverhoging voor alle Xbox Series X en S-modellen, en Microsoft heeft inmiddels aan plekken als Windows Central en Eurogamer bevestigd dat de prijsverhoring doorgaat.

Dat betekent dat de Xbox Series X vanaf nu 599,99 euro kost, de 2TB Galaxy Black-version 699,99 euro en de Series X Digital 549,99 euro. De Series S met 512GB kost 349,99 euro en de Series S met 1TB 399,99 euro.

De standaard draadloze Xbox-controller kost nu 64,99 euro, een gekleurde versie kost 69,99 euro. Speciale edities kosten 79,99 euro, terwijl de Core- en Full-versies van de Xbox Elire Controller Series 2 respectievelijk 149,99 euro en 199,99 euro gaan kosten.

Het is de bedoeling dat rond de feestdagen prijzen van Xbox-games ook omhoog gaan. In de Verenigde Staten kunnen de grootste games 80 dollar gaan kosten - wat zich mogelijk naar 90 euro in Europa vertaalt. Eerder kondigde Nintendo al aan dat de fysieke versie van Switch 2-game Mario Kart World ook 90 euro gaat kosten. Prijzen voor Xbox Game Pass worden op moment van schrijven niet verhoogd.

Eerder vandaag onthulde Microsoft zijn kwartaalcijfers, waaruit bleek dat de gamedivisie van het bedrijf een stijging in omzet heeft waargemaakt ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Wel loopt de omzet gerelateerd aan hardware alsmaar terug. Microsoft lijkt dat ook een steeds grotere focus te hebben op het verkoop van games en services - ook op andere systemen. Dit verklaart mogelijk deels waarom de prijzen van hardware nu omhoog gaan - op deze manier haalt het bedrijf zoveel mogelijk omzet uit de verkoop van zijn consoles.

De huidige gezondheid van de wereldwijde economie speelt mogelijk ook een rol. Microsoft is dan ook niet de enige binnen de game-industrie die zijn prijzen omhoog gooit. Afgelopen april ging de prijs van de PlayStation 5 Digital Edition bijvoorbeeld omhoog.

Takahisa Taura, een van de prominentere ontwikkelaars bij de Japanse studio PlatinumGames, is vertrokken bij het bedrijf.

Er gaan al geruime tijd geruchten dat diverse topmensen binnen PlatinumGames zijn vertrokken bij het bedrijf. Taura was een van de ontwikkelaars waar de geruchten de ronde over deden, aangezien hij alle vermeldingen gerelateerd aan PlatinumGames eind vorig jaar van social media haalde.

In het meest recente nummer van het Japanse gametijdschrift Famitsu (via Genki) heeft Taura nu bevestigd inderdaad te zijn vertrokken bij PlatinumGames, en zijn eigen bedrijf genaamd Eel Game Studio te hebben opgericht. Meer informatie gaf hij vooralsnog niet. Taura is vooral bekend van zijn werk als regisseur van Switch-spel Astral Chain en als de ontwerper van Nier: Automata.

Ondanks de aanhoudende berichten van talent dat PlatinumGames verlaat, liet het bedrijf eerder dit jaar weten positief naar de toekomst te kijken: "We blijven nieuwe uitdagingen aangaan om games te creëren die mensen verrassen en vreugde brengen. We kijken uit naar jullie blijvende ondersteuning van Bayonetta en PlatinumGames!" Als snel voegde het bedrijf daad bij woord toen Ninja Gaiden 4 werd onthuld, dat Platinum samen met Team Ninja ontwikkelt. Onlangs werd ook een vacature van het bedrijf gespot waarin gerefereerd wordt naar een online actiegame.