Geduld is een schone zaak. Stalker 2: Heart of Chornobyl volgt krap vijftien jaar na de vorige game in de reeks. De terugkeer naar de vervreemdingszone in en rondom de stad Tsjernobyl gaat wederom gepaard met mysterie, horror, hebzucht van mensen en helaas ook flink wat bugs.

Het is uitzonderlijk dat de uit Kiev afkomstige ontwikkelaar GSC Game World Stalker 2 af heeft gekregen te midden van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. In meerdere interviews en een documentaire over de ontwikkeling is te zien welke impact de oorlog heeft gehad op de mensen achter deze game. Veel werknemers zijn afgereisd naar Praag om daar verder te werken aan Stalker 2. Anderen bleven achter in Oekraïne om aan de game te werken tussen raketaanvallen en een wankelend elektriciteitsnet. Diverse teamleden waren ook aanwezig aan het front en op z’n minst één teamlid, Volodymyr Yezhov, is daar in 2022 zelfs om het leven gekomen.

Het is dus al een prestatie op zich dat deze game, die door GSC gezien wordt als onderdeel van de Oekraïense cultuur, speelbaar is. Tegelijkertijd beoordelen we games puur op de speelervaring, niet op wat er aan vooraf ging. Gelukkig is het geen straf om Stalker 2 te spelen, al is het eindresultaat allesbehalve vlekkeloos.

De betekenis van melancholie

Stalker 2 plaatst je in de schoenen van een nieuwe zogeheten stalker, Skif. Hij trekt de gevaarlijke en radioactieve vervreemdingszone in om iets terug te pakken wat van hem gestolen is. Met dit uitgangspunt verken je de ‘Zone’ en ontdek je de mensen die er overleven, de buitennatuurlijke fenomenen en de politieke problemen die zich er afspelen. Eigenlijk verplaatsen het verhaal en Skif zich vrij snel naar de achtergrond en speelt de Zone - als omgeving en gemoedstoestand - zelf de hoofdrol.

Dit gebied staat namelijk bol van leven en details. In tegenstelling tot de bruine drab uit de voorgaande games, is begroeiing in Stalker 2 overal te vinden, waaien bomen mee met de wind en zitten gebouwen vol scheuren en roest. De gedetailleerde omgeving maakt de lange, melancholische tochten van nederzetting naar nederzetting een bij wijlen haast meditatieve ervaring. Wanneer het bloedvergiet, de talloze mutanten die je willen verscheuren of een dodelijk storm je rust niet verstoren, tenminste. Verder loop je in de Zone zogeheten anomalies tegen het lijf, zoals bubbels die je samenpersen als je erin vast komt te zitten, vuurhaarden die nooit uitgaan of schijnbaar uit het niets opduikende elektriciteitsvonken die je onder spanning kunnen zetten. Laatstgenoemde plekken kun je beïnvloeden door er een boutje in te gooien of er een vijand in te laten lopen.

De vervreemdingszone van Tsjernobyl bestaat in het echt, alleen dan zonder stalkers, anomalies en mutanten. Het is een spookstad waar de natuur weer de baas is na de catastrofale meltdown van de nucleaire kerncentrale, vol met de herinneringen aan een samenleving die niet meer bestaat. Stalker 2 bouwt voort op deze realiteit. Hoewel de natuur beeldschoon is, proef je altijd een gevoel van ongemak. De verroeste auto’s en kapotte gebouwen geven de Zone een post-apocalyptische sfeer. De De locatie drukt met zijn enge beelden en geluiden op zowel de speler als de stalkers die er al leven.

De depressieve melancholie van de Zone uit zich mede via de verschillende nederzettingen en groepen stalkers die je tegenkomt tijdens je reis. Naast lugubere grapjes over hun eigen avonturen hoef je geen warm welkom te verwachten van je lotgenoten. Daarnaast ligt er genoeg op de loer dat je dood wil hebben. Naast onvriendelijke stalkers of een legerachtige factie word je vaak achterna gezeten door roedels wilde honden of gemuteerde wezens. Vaak kunnen die in één klap de helft van je HP weghalen, of op z’n minst je de stuipen op het lijf jagen wanneer je ineens gebeten wordt terwijl je in een bunker op zoek bent naar een vermiste stalker. In combinatie met de enge geluiden die het spel rijk is, mag je Heart of Chornobyl gerust als horrorgame bestempelen.

(Over)leven in de Zone

Stalker 2 is bovenal een survivalgame en een openwereldspel met verhaalmissies en een groot aantal zijmissies. Er zijn winkels, wapens en kleding om te verkrijgen en je hebt een rugzak die niet te vol mag zitten – anders kun je immers niet meer rennen. De verschillende survivalelementen in de game uiten zich vooral via de statuseffecten die Skif kan oplopen tijdens zijn avontuur. Zo moet je eten om te overleven en kun je ziek worden als je in een radioactief gebied loopt zonder wodka of pillen bij de hand.

Het verhaal houdt een goed tempo aan en brengt je geleidelijk langs elke regio van de Zone, maar na het eerste hoofdstuk weerhoudt niets je er van om de andere kant op te lopen en de prachtige sombere wereld op eigen houtje te verkennen. Terwijl genregenoten, zoals de Metro-reeks en vorige Stalker-games, via de opbouw van de map spelers bij de hand nemen, laat Stalker 2 je relatief vrij. Voor liefhebbers van dit soort vrijheid en mensen die de vorige Stalker-games al kunnen dromen is dat een verademing, maar voor nieuwkomers kan het ook wat overweldigend zijn. Zeker in combinatie met de lore uit voorgangers die hier zonder veel uitleg wordt gebruikt, zoals de namen en functies van de facties.

Vuurgevechten zijn snel, dodelijk en zorgen er met enige regelmaat voor dat je geen kogels meer voor je wapen hebt. Hierdoor raak je binnen mum van tijd verstrikt in een cyclus van je geld spenderen aan kogels, al je kogels afschieten en zijmissies vinden om weer geld te verdienen en zo meer ammunitie te kunnen kopen. De onvergefelijke spelwereld dwingt je volgens zijn spelregels te spelen.

Er valt veel te ontdekken en te verzamelen. Zo vind je op de plekken waar veel anomalies te vinden zijn ook bijzondere loot, genaamd ‘artifacts’, die je tegelijkertijd een buff en een debuff geven en voor veel geld verkocht kunnen worden. Zo vind je in de eerder genoemde elektriciteits-anomalies een zogenaamde ‘chocoladereep’ die je beschermt tegen elektriciteit, maar die tegelijkertijd ook radioactief is. Ook laten stalkers overal hun eigen stashes achter waar je achter kan komen door met ze te praten, missies te doen of door hun lijk te doorzoeken. Daardoor loont het de moeite elke hoek van de spelwereld te verkennen tot je de Zone op je duimpje kent.

De vorige Stalker-delen boden een vergelijkbare ervaring - Stalker 2 is voor fans van de franchise dan ook vertrouwde kost. Tegelijkertijd voelt het spel bij wijlen iets té ouderwets. Zo schieten wapens vaak log, is de klimtocht naar bijvoorbeeld een dak van een gebouw vaak een kwestie van trial and error en moet je soms een deur eerst helemaal sluiten voordat je hem weer volledig kunt openen. De enige grote verandering ten opzichte van de vorige delen is eigenlijk de grootte van de spelwereld. Het is nu een echte openwereldgame, in plaats van dat je verschillende gebieden bezoekt met laadschermen tussendoor.

Frustrerende NPC’s en plotselinge bomen

Helaas wordt de magie van de levendige Zone soms vervaagd door technische mankementen en bugs. De prestaties van de game schommelen op pc enorm. Met een Ryzen 5 5600x, RTX 3070 en 32 GB aan DDR4 Ram kregen we de game pas draaiende in 60 fps door alles op medium te zetten. Let wel: dat was met DLSS ingeschakeld, en bepaalde opties zoals schaduwen uitgezet. Maar zelfs dan heeft de game moeite met het volhouden van die 60 fps. Heart of Chronobyl ziet er ondanks dat prachtig uit, maar dit is een enorm veeleisende game die vooral wanneer er veel NPC’s worden afgebeeld het merkbaar zwaar heeft.

Andere technische problemen zorgen zo nu en dan voor frustraties. Pop-ins van gebouwen en bomen komen vaak voor. Npc’s en objecten zweven daarnaast vaak ineens een paar centimeter boven de grond. Nog vervelender is het spawn-gedrag van NPC’s in de game. Het is tof om ze tegen te komen in de spelwereld en te zien hoe ze hun eigen bezigheden hebben, maar tegelijkertijd is er niks ergers dan beschoten te worden door een groepje stalkers die twintig seconden geleden nog niet bestonden.

De frustratie tijdens onze speelsessie kwam tot een kookpunt toen we een legerbasis inslopen. Tijdens de grote ontsnapping raakten we in een vuurgevecht verzeild met wat soldaten. Die leken zonder enige pauze meteen te respawnen aan de andere kant van een muurtje. Binnen een paar minuten lagen er met gemak 25 lijken op de grond. Ze bleven maar komen en zelfs toen we een deur openden om weg te vluchten verscheen er ineens een vijand recht voor onze neus. De meest recente update van de game zou dit probleem hebben opgelost, maar dat hebben we ten tijde van het reviewproces niet kunnen testen. GSC heeft inmiddels aangegeven patches en hotfixes te blijven uitbrengen, maar dat neemt niet weg dat Stalker 2 op moment van schrijven onafgewerkt overkomt.

Gelukkig zorgen bovengenoemde frustraties en foutjes er niet voor dat de immersie ervaring compleet uiteenvalt. Na het vuurgevecht keerden we terug in de oude vertrouwde Zone, waar de drang naar avontuur weer naar ons lonkte. Hier kun je op niemand vertrouwen, behalve op jezelf en je wapens, en wankelt de realiteit met alle gevolgen van dien. De Zone zit vol met mysteries om op te lossen en mensen om te spreken.

Juist de unieke sfeer van deze locatie geeft Stalker 2 zijn onmiskenbare bestaansrecht. De scifi-achtige draai op de echte vervreemdingszone, gecombineerd met de verschillende facties en het unieke esthetiek, spreekt al meerdere decennia tot de verbeelding. Zolang je door de technische mankementen kunt kijken, biedt Stalker 2 met zijn beeldschone omgevingen een haast onwerkelijk avontuur.

Stalker 2: Heart of Chornobyl is nu verkrijgbaar op pc en Xbox Series X en S. Ook staat de game op Xbox Game Pass. Voor deze review is de game gespeeld op pc.

Gisteren werd er een speciale livestream uitgezonden om het tienjarige jubileum van The Witcher 3: Wild Hunt te vieren. Daarin kwam onder andere stemacteur Doug Cockle voorbij, die de stem van Geralt of Rivia in de games inspreekt.

De jubileumstream kan hieronder in zijn geheel worden bekeken. Gedurende de stream vertelt Cockle meer over zijn ervaringen met zijn acteerwerk in de games. Daarnaast wordt in de stream gepraat over aankomende nieuwe merchandise, waaronder kleding, en de concerttour met muziek uit de games. Begin dit jaar werd al aangekondigd dat op 9 november het concert plaatsvindt in AFAS Live te Amsterdam.

Gisteren werd er al een trailer van The Witcher 3 uitgebracht om het tienjarige jubileum te vieren. De game verscheen op 19 mei 2015 voor PlayStation 4, Xbox One en pc, en kwam later ook naar PlayStation 5, Xbox Series X en S en Nintendo Switch. Het wordt gezien als een van de beste openwereld-rpg's ooit, met een uitgebreide, levende spelwereld, interessante personages en plotwendingen en hoofd- en zijmissies die spelers het gevoel geven dat hun acties en keuzes er toe doen.

Ondertussen werkt CD Projekt Red aan het eind vorig jaar onthulde The Witcher 4. De eerste trailer, die nog geen directe gameplay toont, is gemaakt op Unreal Engine 5 en draait op een "onaangekondigde Nvidia GeForce RTX-cpu". De trailer bevestigt dat Ciri de hoofdrol zal spelen, al zal Geralt of Rivia wel een rol hebben in de game. The Witcher 4 wordt een singleplayer openwereld-rpg en is het begin van een nieuwe saga, bestaande uit drie nieuwe games. Het spel komt op zijn vroegst pas in 2027 uit.

Gisteren kwam een artikel van Jacco online waarin hij terugblikt op The Witcher 3. Hij schreef: "In 2015 had ik definitief de bodem van de put bereikt. Vanwege mijn gebrek aan energie was eigenlijk niets leuk of boeiend, en het dagelijks leven bestond daardoor enkel uit grinden voor wat strikt noodzakelijk was. Videogames waren de enige effectieve manier om de gedachten te verzetten, maar weinig titels hielden me langer dan een uur bezig. Totdat The Witcher 3: Wild Hunt voorbij kwam, een game van dusdanige wereldklasse dat ik er tien jaar later nog bijna dagelijks aan denk."

De Heart of Democracy is uitgekomen, waardoor de oorlog nu op Super Earth zelf plaatsvindt.

Onlangs ging Galactic Emergency al van start in Helldivers 2, waarbij de vijandige Illuminate via een zwart gaat Super Earth bereikte en aanviel. Met de nieuwe Hearth of Democracy-update worden Helldivers voor het eerst naar de thuisplaneet gestuurd om daar het gevecht aan te gaan.

"De Illuminate krioelen nu in onze steden, terroriseren inwoners en vernietigen de infrastructuur", zo wordt op PlayStation Blog gemeld. "Het is tijd om de wapens op te pakken en te vechten voor de kostbare funderingen van de democratie. Helldivers, keer terug naar jullie planeet en verdedig wat rechtmatig van ons is." In tegenstelling tot eerdere gebieden in Helldivers 2, betekent de nieuwe update dat spelers nu tussen wolkenkrabbers vechten.

Onlangs bleek overigens dat Helldivers 2-ontwikkelaar Arrowhead Game Studios hun volgende game helemaal zelf bekostigt. Dat wil overigens niet zeggen dat de samenwerking met Sony niet is bevallen: "PlayStation is geweldig. Helldivers zou niet zonder hen bestaan. We staan er voor open om in de toekomst weer met ze samen te werken."