De afgelopen tijd werd op twee verschillende manieren next-gen gameplay getoond. Waar Microsoft volgens velen teleurstelde met hun presentatie vol third party-games, blies Epic ons weg met een techdemo van Unreal Engine 5. Maar moeten we daar nu al onze hoop op storten?

Microsoft, en daarbij de verschillende uitgevers die eraan meewerkten, kreeg veel kritiek te verduren op hun Inside Xbox-presentatie. Er werd veel gameplay beloofd, maar er werden vooral gelikte filmpjes en in-engine landschappen getoond. Op Twitter maakte Assassin’s Creed Valhalla ons lekker met de belofte van de allereerste gameplaybeelden, maar die heb ik met een vergrootglas nog niet kunnen ontdekken. Hoe mooi al die video’s ook zijn, ze geven nog niet een beeld van hoe het eruitziet als je de game straks daadwerkelijk speelt.

Het was niet alleen maar kommer en kwel. Wie echt teleurgesteld was in de kwaliteit van de next-gen beelden, raad ik aan om de onthulling van Bright Memory: Infinite er nog eens bij te pakken. Als dit daadwerkelijk gameplaybeelden waren, is dat toch wel een treetje hoger dan we van onze huidige consoles gewend zijn.

Epische beelden

Ook die beelden vallen echter in het niet bij de demonstratie die Epic deze week gaf. In een video van negen minuten onthulden zij hun nieuwe engine, de tool waarmee games gemaakt worden. De techdemo die ze lieten zien, is werkelijk adembenemend. De belichting, de haast fotorealistische rotswanden en de bizarre hoeveelheid details in standbeelden zijn revolutionair. En nog belangrijker: deze speelbare demo draaide in real-time op een PlayStation 5, aldus Epic.

Op social media werd de PlayStation 5 gelijk als winnaar uitgeroepen van de aanstaande console-oorlog. Deze demo draaide immers op de PS5, en Xbox toonde alleen wat third party-titels die er niet bepaald next-gen uitzagen, zo was het sentiment. Dat is natuurlijk klinkklare onzin. Unreal Engine 5 is straks ook gewoon beschikbaar voor de Xbox Series X. Sterker nog: je kan er zelfs games mee maken voor telefoons. Dat Epic nu zo tegen Sony aan schuurt, lijkt eerder onderdeel van een slimme marketingdeal dan een teken dat de volgende Xbox dit niveau niet aankan. Epic is een commercieel bedrijf wiens engine door ontelbaar veel studio’s wordt afgenomen. De studio ontwikkelt echt geen engine die je alleen op een enkele console kunt gebruiken.

Hebben we next-gen wel nodig?

Wie al wat langer meedraait in deze wereld, weet dat je techdemo’s niet altijd moet vertrouwen. Ik moest gelijk denken aan

, een techdemo die Square in 2012 onthulde. Ik hoopte toen dat de volgende Final Fantasy er zo uit zou zien, maar er zit een groot gat tussen de beloftes van een techdemo en wat ontwikkelaars uiteindelijk produceren als ze een hele game moeten maken. Toch is er een belangrijk verschil: de demo van Unreal Engine 5 was speelbaar en draaide al op een console. Daar valt een stuk minder mee te sjoemelen.

Sommigen zien de schoonheid van Final Fantasy 7 Remake en beweren dat we nog helemaal geen next-gen consoles nodig hebben. Ik zie het juist als het perfecte voorbeeld dat we daar wél aan toe zijn. Je ziet de keuzes die ontwikkelaars moeten maken bij het verdelen van kracht van een console. Cloud en Aerith zien er prachtig uit en Midgar is een en al sfeer, maar sommige textures op bijvoorbeeld deuren of vloeren zijn zo korrelig als een zandbak. Ik moest daadwerkelijk lachen toen Cloud met zijn hypergedetailleerde hand tegen een pixelig hek duwde. En de skyboxes, mijn god, de skyboxes! Als je van bovenop een toren naar beneden kijkt, voel je geen duizelingwekkende hoogtevrees, maar verbaas je je over de platgeslagen Google Maps-versie van Midgar onder je.

Met Unreal Engine 5 hoeven ontwikkelaars minder van dit soort keuzes te maken. De engine gaat hun leven een stuk makkelijk maken. Zij kunnen hun gedetailleerde modellen bijvoorbeeld direct importeren vanuit programma’s als ZBrush, software om digitaal te boetseren. Normaal gesproken is het veel werk om handmatig met onder andere LODs (levels of detail) in de weer te gaan, maar deze nieuwe engine doet dat automatisch. Er wordt alleen gerenderd wat de speler ziet en ontwikkelaars hoeven zich geen zorgen meer te maken over het maximaal aantal polygonen dat een game aankan. “We renderen zo veel, dat als we nog meer renderen je het verschil niet zou zien. Als het aantal details dat we renderen verandert, kun je het verschil niet opmerken”, vertelt Tim Sweeney van Epic tegen Eurogamer, wat overigens een zeer aan te raden artikel is als je je meer in de technologie wil verdiepen.

De razendsnelle SSD van de volgende generatie consoles speelt daarbij een grote rol. Complexe voorwerpen en geometrie kunnen anders niet snel genoeg worden ingeladen. We zijn inmiddels gewend aan pop-in, het verschijnsel waarbij details op voorwerpen langzaam verschijnen wanneer je dichterbij loopt terwijl de meer gedetailleerde modellen worden ingeladen, maar dat is op deze manier dus verleden tijd. Juist de problemen die ik met Final Fantasy 7 Remake heb, worden zo opgelost.

©GMRimport

En toch verwacht ik dat we nog een aardige weg te gaan hebben voordat games er zo uitzien als de Unreal Engine 5-techdemo. Wie aan het eind van het jaar een PlayStation 5 in huis haalt en denkt dat nieuwe games dit niveau gelijk gaan halen, komt bedrogen uit, niet in de laatste plaats omdat de Unreal Engine 5 pas in 2021 uitkomt. Daarna zal het nog wel een tijdje duren voordat ontwikkelaars het helemaal onder de knie hebben en alle kracht uit de consoles weten te persen. Het gaat nog wel een paar jaar duren voordat we iets spelen dat hier op lijkt. Maar de toekomst ziet er prachtig uit.

Elke zaterdag verschijnt er een column op Gamer.nl die ingaat op actuele gebeurtenissen. Lees ook:

De uit Amsterdam afkomstige gameontwikkelaar Rusty Lake bestaat tien jaar. De studio viert dit onder andere met een gratis game die nu beschikbaar is.

De ontwikkelaar staat bekend om hun macabere puzzelgames die zich afspelen in het Rusty Lake-universum. Deze spellen combineren point-and-click-gameplay met escape-room-achtige puzzels. Hoewel de verschillende spellen allemaal los te spelen zijn, loopt er ook een rode draad door de games. Er zijn achttien games uitgebracht, waarbij sommige betaald en andere spellen weer gratis zijn.

Om te vieren dat Rusty Lake tien jaar bestaat, heeft de ontwikkelaar nu een nieuwe gratis game uitgebracht, genaamd The Mr. Rabbit Magic Show. Het gaat om een "korte maar mysterieuze" game. Daarbij wordt er in het spel gehint naar de volgende grote game van de ontwikkelaar, genaamd Servant of the Lake. The Mr. Rabbit Magic Show kan gratis gedownload worden via iOS, Android, Steam en Itch.io. Daarbij is er op verschillende digitale winkels een uitverkoop van Rusty Lake-games gaande.

De gamedivisie van Microsoft heeft het afgelopen kwartaal een stijging in omzet gezien. De omzet van hardwareverkoop blijft wel nog altijd dalen.

Het bedrijf maakte de kwartaalcijfers van het derde fiscale kwartaal van 2025 bekend. Daaruit blijkt dat Microsoft 70,1 miljard dollar aan omzet heeft gedraaid in dat kwartaal, wat voor een netto-opbrengst van 25,8 miljard dollar zorgde. Dat betreft een groei van respectievelijk 13 en 18 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

Deze groei is vooral te danken aan de cloud- en Office-producten van Microsoft, maar ook de Xbox-divisie heeft succes geboekt: de omzet van de gamesafdeling is met 5 procent gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Binnen die divisie is Xbox-content en services, waar Xbox-games en Game Pass onder vallen, met acht procent gestegen. Dit mede dankzij spellen als Call of Duty, Minecraft en Avowed. Ook Game Pass-abonnees zijn gestegen, al werden er geen precieze cijfers genoemd.

De cijfers rondom Xbox-hardware zijn echter wederom gedaald - ditmaal met zes procent. Al enkele jaren daalt de verkoopt van Xbox-consoles, en daar lijkt vooralsnog geen verandering in te zijn gekomen. Op zich is dat ook niet heel gek, aangezien Microsofts huidige strategie betekent dat Xbox-games op steeds meer verschillende manieren aangeboden worden - ook op concurrerende consoles zoals de PlayStation 5.