De kogel is door de kerk: Starfield komt niet meer op 11 november uit, maar ergens in de eerste helft van 2023. Het is een bittere pil om te slikken voor velen die net zoals ik erg uitkijken naar het nieuwe sciencefictionavontuur van Bethesda, maar tegelijkertijd geeft het mij hoop voor de toekomst. Een toekomst waarin games hopelijk zo goed als af zijn wanneer ze in de winkels liggen.

Ook ik stond te popelen om dit najaar met Starfield aan de slag te gaan. Inmiddels zijn er meer ontwikkelaars buiten Bethesda die geloofwaardige open spelwerelden kunnen creëren waarin je jezelf helemaal kunt verliezen, maar er bestaan maar weinig studio’s die dergelijke ervaringen met zoveel immersie kunnen leveren. CD Projekt Red komt in de buurt, maar Bethesda blijft ongekroonde koning, zelfs met het feit dat Skyrim en Fallout 4 niet zo uitgebreid en ‘vrij’ zijn als diens voorgangers in ogenschouw genomen.

©GMRimport

Leuk is het nieuws dat Starfield misschien zelfs pas over een jaar uitkomt dus bepaald niet. Ik zag mijzelf al helemaal knus op de bank zitten, terwijl het buiten koud en guur is, ingepakt in een dekentje met een Xbox-controller in mijn hand. Lekker op avontuur in een ontzagwekkend heelal waar ik niet creatief genoeg voor ben om het mij op voorhand voor te stellen. Ondanks dat we nog geen uitgebreide gameplaybeelden hebben gezien, leek dit mij het perfecte spel om mijzelf zo rond de feestdagen in te verliezen. Dat feestje gaat nu dus niet door, snik.

Ruimte

Toch overheerst een paar dagen na de teleurstellende aankondiging een positief gevoel. Microsoft had ook kunnen zeggen tegen Bethesda dat het spel koste wat het kost dit najaar uit had moeten komen. De Xbox- en Game Pass-line-ups kunnen een titel van dit formaat immers goed gebruiken. Ik zie Phil Spencer al op de koffie komen bij Bethesda. “Leuk en aardig dat jullie de deadline niet halen, Todd, maar je zorgt maar dat het toch lukt. Succes ermee hè.”

In plaats daarvan kiest de kersverse eigenaar van Bethesda er blijkbaar voor om extra ruimte te bieden. Nee, niet het heelal uit de game, maar de ruimte om de ontwikkeling fatsoenlijk af te ronden en het spel pas uit te brengen wanneer het echt af is. Als de vroegtijdige – en rampzalige – release van Cyberpunk 2077 ons dan toch iets heeft gegeven, is het hopelijk het besef dat een game vol bugs en problemen meer schade aanricht dan goeddoet. Een sterke reputatie kost jaren om op te bouwen, maar een paar dagen om weer af te breken. Dat is een pijnlijke les die CD Projekt voor heel de game-industrie heeft opgedaan.

©GMRimport

Crunch

En dan hebben we het nog niet eens gehad over het zogeheten ‘crunch’ dat deze industrie plaagt. Games kosten steeds meer tijd om te maken, maar uitgevers willen geld verdienen en dus moet een spel snel uitkomen. Het gevolg is dat werknemers van ontwikkelaars soms maanden achter elkaar bizarre werkuren maken, met negatieve gevolgen voor hun mentale en fysieke gezondheid en hun gezinsleven.

Nu ben ik niet zo naïef om te denken dat het uitstellen van een game crunch in zijn geheel doet verdwijnen; het probleem ligt veel dieper en is onderdeel van de fundering van deze industrie. Toch hoop ik dat er langzaam maar zeker een nieuw normaal ontstaat waarbij spellen pas uitkomen wanneer ze écht af zijn, en dat crunch door dit nieuwe normaal ook langzaam maar zeker uitgefaseerd wordt. Misschien is het een dagdroom, een utopie, maar je moet toch ergens beginnen?

Niet Bethesda’s schuld

Als je dan toch boos op iemand moet zijn, wees het dan maar op de topmannen van Microsoft en Bethesda. Journalist Jason Schreier gaf na het uitstel al aan dat de ontwikkelaars bij Bethesda vorig jaar schrokken van de eerder aangekondigde releasedatum. Werknemers voelden toen al aan hun water dat dit een onmogelijke klus was, maar goed, die releasedatum moest en zou aangekondigd worden om de E3-persconferentie van de bedrijven smaakmakend te maken.

En dat er dit jaar verder niet zo gek veel op stapel staat voor Xbox, is ook niet Bethesda’s schuld. Wijt het aan een slechte planning van Microsoft, de gevolgen van de pandemie of het feit dat het nu eenmaal tijd kost voor al die nieuwe, aangekochte ontwikkelaars om topproducten af te leveren: feit blijft dat het alleen Microsofts verantwoordelijkheid is om gedurende het jaar genoeg games af te leveren om Xbox en Game Pass de moeite waard te maken. Laten we eerst maar eens de Microsoft & Bethesda Showcase in juni afwachten voordat we daar concrete conclusies over trekken.

Droog je tranen

Kortom: pink een traantje weg bij het uitstel van Starfield, maar rouw er niet te lang om. Hopelijk is het een teken aan de wand dat het eindresultaat straks om over naar huis te schrijven is. Een sci-fi-versie van Skyrim of Fallout: New Vegas; een epos at we nog vele jaren kunnen spelen; een juweel in de kroon van de Xbox-line-up: alles wat goed is kost tijd.

De uit Amsterdam afkomstige gameontwikkelaar Rusty Lake bestaat tien jaar. De studio viert dit onder andere met een gratis game die nu beschikbaar is.

De ontwikkelaar staat bekend om hun macabere puzzelgames die zich afspelen in het Rusty Lake-universum. Deze spellen combineren point-and-click-gameplay met escape-room-achtige puzzels. Hoewel de verschillende spellen allemaal los te spelen zijn, loopt er ook een rode draad door de games. Er zijn achttien games uitgebracht, waarbij sommige betaald en andere spellen weer gratis zijn.

Om te vieren dat Rusty Lake tien jaar bestaat, heeft de ontwikkelaar nu een nieuwe gratis game uitgebracht, genaamd The Mr. Rabbit Magic Show. Het gaat om een "korte maar mysterieuze" game. Daarbij wordt er in het spel gehint naar de volgende grote game van de ontwikkelaar, genaamd Servant of the Lake. The Mr. Rabbit Magic Show kan gratis gedownload worden via iOS, Android, Steam en Itch.io. Daarbij is er op verschillende digitale winkels een uitverkoop van Rusty Lake-games gaande.

De gamedivisie van Microsoft heeft het afgelopen kwartaal een stijging in omzet gezien. De omzet van hardwareverkoop blijft wel nog altijd dalen.

Het bedrijf maakte de kwartaalcijfers van het derde fiscale kwartaal van 2025 bekend. Daaruit blijkt dat Microsoft 70,1 miljard dollar aan omzet heeft gedraaid in dat kwartaal, wat voor een netto-opbrengst van 25,8 miljard dollar zorgde. Dat betreft een groei van respectievelijk 13 en 18 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

Deze groei is vooral te danken aan de cloud- en Office-producten van Microsoft, maar ook de Xbox-divisie heeft succes geboekt: de omzet van de gamesafdeling is met 5 procent gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Binnen die divisie is Xbox-content en services, waar Xbox-games en Game Pass onder vallen, met 8 procent gestegen. Dit mede dankzij spellen als Call of Duty, Minecraft en Avowed. Ook Game Pass-abonnees zijn gestegen, al werden er geen precieze cijfers genoemd.

De cijfers rondom Xbox-hardware zijn echter wederom gedaald - ditmaal met 6 procent. Al enkele jaren daalt de verkoopt van Xbox-consoles, en daar lijkt vooralsnog geen verandering in te zijn gekomen. Op zich is dat ook niet heel gek, aangezien Microsofts huidige strategie betekent dat Xbox-games op steeds meer verschillende manieren aangeboden worden - ook op concurrerende consoles zoals de PlayStation 5.