Hoewel Jazz Jackrabbit nooit de populariteit van platformconcurrenten als Mario en Sonic kon evenaren, deed het een dappere poging om het genre op pc te vertegenwoordigen. Het is daarnaast een gameserie die er indirect voor heeft gezorgd dat gamestudio’s Guerrilla Games en Epic Games, en daardoor games als Killzone en Gears of War, het licht hebben gezien. Niet gek voor een ruimtekonijn met een geweer en bandana!

In 1994 kwam de eerste Jazz Jackrabbit uit. Ontwikkeld en uitgebracht door Epic MegaGames, was de sharewaregame voor DOS extreem populair. In de game bestuur je een konijn die het opneemt tegen zijn aartsvijand Devan Shell, een schildpad die zijn vriendin heeft ontvoerd. Het is een 2D-platformer waarbij snelheid en wapens een grote rol spelen. Vijanden worden niet verslagen door erop te springen, maar door erop te schieten. Ook kan Jazz erg hard rennen en zitten de levels vol met springveren en power ups.

Het tempo ligt hierdoor vrij hoog, en het is een manier van platformen die ik sindsdien niet echt in andere games ben tegengekomen. Er zit veel variatie in de verschillende levels, wat direct invloed heeft op de gameplay. Grote, open levels kun je vaak snel overbruggen door te rennen en simpelweg de schietknop ingedrukt te houden. Maar de game bevat ook levels die een andere aanpak vereisen, soms met lichte puzzelelementen. Denk een beetje aan Super Mario World, waar je sommige levels kan uitspelen door er simpelweg overheen te vliegen met je cape of blauwe Yoshi, maar waarin de kastelen een andere speelstijl forceren.

Ook vergelijkbaar zijn de vele geheimen die in de levels zijn verstopt, met verborgen doorgangen en bonuslevels. Omdat Jazz zijn oren kan gebruiken als een helikopter, is de vergelijking met Rayman ook een goede. Spaz, het andere speelbare personage, heeft in plaats daarvan een dubbele sprong, waardoor je juist hoger in plaats van verder kan springen. Het verschil tussen deze personages wordt bij het leveldesign slim gebruikt om bepaalde gebieden net wél of niet te kunnen bereiken

©GMRimport

Niet de minste

Bij de ontwikkeling van de game werkte Nederlander Arjan Brussee samen met Cliff Bleszinski voor de programmering. Arjan word gezien als één van de eerste succesvolle Nederlandse gameontwikkelaars, en richtte later Guerrilla Games op, waar hij werkte aan Killzone. Ook heeft hij twee jaar voor EA gewerkt voor de release van Battlefield Hardline.

Cliff Bleszinski kreeg ondertussen een steeds grotere rol bij Epic Games, en kon met het succes van Jazz Jackrabbit zijn eerste appartement en auto betalen. Hij begon vervolgens met de ontwikkeling van Unreal en Unreal Tournament. Daarna was hij de lead designer voor Gears of War. De twee ontwikkelaars kwamen weer samen bij Cliffs eigen studio: Boss Key Productions. Wegens tegenvallende resultaten is deze studio inmiddels gesloten.

Verder was Dean Dodrill verantwoordelijk voor de artwork en cinematics van Jazz Jackrabbit 2. Later heeft hij nog zelfstandig Dust: An Elysian Tail uitgebracht; een game die qua stijl wel wat weg heeft van JJ2. Die game werd goed ontvangen en is onder andere verkrijgbaar voor Steam en Nintendo Switch. De muziek voor zowel Dust als Jazz Jackrabbit is verzorgd door Alexander Brandon.

Aan talent dus geen gebrek, en zeker de soundtrack is de moeite van het bespreken waard. De game heeft namelijk heerlijke muziek en een soundtrack die ik vaak nog eens opzet. Van de vrolijke tunes in levels als Diamondus, tot de catchy synthesizer in Tubelectric, het zit allemaal superstrak in elkaar. Mocht je niet bekend zijn met bovengenoemde games, dan ken je Alexander Brandon misschien wel van de soundtracks van Unreal Tournament of de eerste Deux Ex. De beste man heeft ook een aantal soloprojecten uitgebracht. Als je dergelijke muziek kan waarderen, dan kan ik je zeker het album Era’s End aanraden. Ook heeft hij onlangs nog een remix uitgebracht van Lab Rat, een bekend nummer van Jazz Jackrabbit. Beiden zijn te vinden op Spotify.

©GMRimport

Mee met de tijd

Maar niet alleen de soundtrack zit goed in elkaar. Waar de eerste Jazz Jackrabbit nog een irritant ver ingezoomde camera en pixelige graphics had, ziet deel twee er zelfs nu nog prima uit. Dat is indrukwekkend als je bedenkt dat de game uit 1998 komt. Jazz Jackrabbit 2 maakt gebruik van verschillende achtergrondlagen en lichteffecten, waardoor je in samenwerking met de mooie sprites geweldige levels kan maken. De game bevat namelijk een vrij uitgebreide level-editor met een goede mix tussen diepgang en toegankelijkheid. Deze wordt overigens nog steeds gebruikt in de actieve community, waar jaarlijks wedstrijden worden gehouden en er volledige verhalende missies worden uitgebracht. Ik denk dat ik in de game net zoveel tijd heb zitten in het maken van mijn eigen levels als het spelen van de single- en multiplayer. Als je ooit Super Mario Maker hebt gespeeld, snap je waarschijnlijk meteen de charme.

Wat Jazz Jackrabbit 2 in mijn ogen een geweldige game maakt, is de grote hoeveelheid mogelijkheden wat betreft samen spelen. Tot vier spelers kunnen achter het toetsenbord kruipen om elkaar in verschillende standen te verslaan, en als je via een modem speelde zelfs acht. Denk hierbij aan zo snel mogelijk het eindpunt bereiken, maar ook co-op en grote multiplayergevechten, inclusief capture the flag. Om het helemaal af te maken bevat de game ook nog een online en LAN-modus, waar tot 32 spelers het kunnen uitvechten. Ik kan me nog goed herinneren hoe bizar ik het vond dat Rayman M uit 2001 (waar de M zelfs staat voor multiplayer) geen online multiplayer bevatte, maar een game die drie jaar eerder uitkwam wel. De community heeft tot op heden nog steeds servers in de lucht, en omdat het mogelijk is eigen levels te delen is die nog opvallend actief. Mocht je hier interesse in hebben, check dan zeker even de communitysite www.jazz2online.com.

©GMRimport

Een stille dood

Ondanks het succes van deel één was Jazz Jackrabbit 2 geen commercieel succes. Hoewel de game positieve reviews kreeg en het in Europa nog best goed deed, werden er in de Verenigde Staten slechts 29.000 exemplaren verkocht. Hierdoor werd het de eerst game van uitgever Gathering of Developers die resulteerde in verlies. Als een gevolg hiervan is het vervolg, Jazz Jackrabbit 3D, nooit uitgebracht. Hoewel er alfabeelden op internet te vinden zijn, kon de ontwikkelaar geen uitgever en budget vinden en is de franchise, na een belabberde GameBoy Advance-game, opgedoekt.

In 2017 zag JJ2 opnieuw het daglicht, toen deze samen met het eerste deel te koop werd aangeboden op GOG.com. Hier kun je de volledige games, inclusief uitbreidingen, aanschaffen voor 8,99 euro. Niet goedkoop voor zo’n oude game, maar het moge duidelijk zijn dat het nog steeds de moeite van het spelen waard is.

Meer Reloads:

Voormalige PlayStation-topman Shuhei Yoshida heeft zijn begrip uitgesproken voor de stijgende prijzen van computerspellen.

Toen de Nintendo Switch 2 uit de doeken werd gedaan, bleek dat de fysieke versie van Mario Kart World 80 dollar in de Verenigde Staten en 90 euro in Europa gaat kosten. Ook Xbox kondigde onlangs aan dat sommige first-party-games later dit jaar 80 dollar - en dus mogelijk 90 euro - gaan kosten. Hoewel nog niet bevestigd, vermoeden veel fans dat Grand Theft Auto 6 wanneer de game volgend jaar uitkomt ook een verkoopprijs krijgt die hoger ligt dan gebruikelijk.

Yoshida werd door PlayStation Inside gevraagd naar zijn mening over de prijsstijging van games. "Ik denk dat het vroeg of laat toch wel had gebeurd. Misschien niet met Nintendo als koploper, maar uiteindelijk had de prijsstijging toch wel plaatsgevonden. We leven in tijden van groot contrast, waarbij inflatie echt bestaat en significant is. Mensen verwachten tegelijkertijd games die ambitieuzer dan ooit zijn, en daardoor duur zijn om te ontwikkelen."

Wat Yoshida betreft ligt de kern van het probleem in productiekosten, al denkt hij dat de toenemende populariteit van remakes en remasters wel een oplossing is voor de industrie om verschillende soorten games voor verschillende prijzen aan te blijven bieden. Ook abonnementen en liveservicegames kunnen deels de kosten van de ontwikkeling van AAA-games dekken.

"Hoe dan ook moet er een balans gevonden worden tussen productiekosten en gameprijzen. Grand Theft Auto 6 gaat een interessante kwestie worden, maar kijk bijvoorbeeld eens naar Clair Obscur: Expedition 33. Die game ziet er visueel fenomenaal uit, ook al bestaat het ontwikkelteam maar uit zo'n dertig mensen. Dit is een van de toekomstige oplossingen. Je kunt geweldige games maken met kleinere teams en budgetten, zonder dat je in hoeft te leveren op de kwaliteit."

Een andere manier om kosten binnen de perken te houden is het gebruik van kunstmatige intelligentie tijdens gameontwikkeling. Yoshida waarschuwt daarbij wel dat AI als gereedschap ingezet moet worden, en niet als een soort oplossing voor alles. "AI wordt een erg belangrijke gereedschap als ontwikkelaars leren hoe ze de positieve aspecten ervan kunnen inzetten. Dit zien we vandaag de dag al. Het kan een simpele voortzetting worden van wat we altijd al hebben gezien binnen gameontwikkeling, want AI wordt al ingezet sinds games bestaan. Ontwikkelaars moeten deze nieuwe, generatieve gereedschappen de meester zien te maken. Het is een kwestie van tijd, zolang we menselijke artiesten in het hart van het project behouden."

De releasedatum van Death Stranding 2: On the Beach is deels beïnvloed door Grand Theft Auto 6.

Dat heeft Death Stranding-ontwikkelaar Hideo Kojima aangegeven (vertaald door onze PU-columnist Genki). Daarbij is het duidelijk dat de quote van Kojima afkomstig is van voordat we vorige week te horen kregen dat Grand Theft Auto 6 niet meer aankomend najaar, maar op 26 mei 2026 verschijnt.

"Mocht GTA (6) in november uitkomen, dan maakt iedereen daar ruimte voor. In een vergelijkbare situatie zouden alle films ruimte maken wanneer aangekondigd werd dat een nieuwe Mission Impossible-film in mei uitkomt." Kojima liet daarbij weten dat hij eigenlijk graag Death Stranding 2 in september uit had willen geven. Vermoedelijk bedoelt hij hiermee dat er voor een release op 26 juni is gekozen, deels om een eventuele GTA 6-release in het najaar te ontlopen.

Death Stranding 2: On the Beach komt naar PlayStation 5. Diverse acteurs en actrices uit de eerste Death Stranding keren terug, waaronder Léa Seydoux, Norman Reedus en Troy Baker. Ook Shioli Kutsuna en Elle Fanning hebben rollen in de game. De eerste Death Stranding verscheen in 2019 op PlayStation 4 en kwam later ook uit op PlayStation 5, pc, Xbox en iOS. Het spel biedt een uniek concept, waarbij spelers door een post-apocalyptisch landschap lopen om pakketten te bezorgen. Zoals gebruikelijk bij games van Kojima worden gameplaysegmenten afgewisseld met soms langdurige filmpjes waarin vooral het verhaal en dialogen centraal staan.