Voorspel: Bayonetta laat zichzelf niet behandelen als een seksueel object

Als je Bayonetta van PlatinumGames speelt is alles wat er op het scherm gebeurt compleet logisch, maar dat stopt zodra je de game aan iemand laat zien. Dat komt niet alleen door de onnavolgbare actie vol visueel geweld. Het is voornamelijk de overdreven seksualisering van hoofdpersonage Bayonetta waardoor de game op dat soort momenten ongemakkelijk is.

Regelmatig zit de camera net tussen Bayonetta's benen of achter haar kont en verdwijnen al haar kleren. Dit zijn absoluut geen games die je aan je ouders laat zien in een argument over hoe volwassen het medium is geworden. Toch is er meer met Bayonetta aan de hand dan zomaar het zoveelste geseksualiseerde vrouwelijke gamepersonage.

Bayonetta omarmt haar seksualiteit namelijk. Ze viert het in elke beweging. De camera beweegt niet altijd naar haar kruis, maar zij beweegt haar kruis naar de camera zonder ooit een slachtoffer te zijn van die camera. Ze wordt niet in beeld gebracht alsof je er eigenlijk niet naar mag kijken. Ze wil graag dat je kijkt. Ze geniet ervan als je misschien wel een beetje moet blozen.

Constant flirt ze tijdens de gevechten met de vijanden en met jou als speler, omdat ze weet dat je kijkt en geniet van wat je ziet. Ja, ik deed net een breakdance terwijl er kogels uit de pistolen aan mijn enkels vlogen en ik ging daarna op de grond liggen met mijn kont omhoog en gaf je een knipoog. Heerlijk he? 

Strakke kleding gemaakt van haar 

Het verschil waarop mannen en vrouwen worden afgebeeld in games is een bekend fenomeen. Steeds meer game-ontwikkelaars zijn zich bewust van dit verschil en proberen er wat aan te doen. Toch is het overduidelijk dat vrouwen vaker geseksualiseerd worden. Denk bijvoorbeeld aan de bepantsering in fantasygames, waarbij de vrouwelijke personages nog maar net een stukje stof of metaal over hun intieme delen hebben, terwijl de mannen praktische armor dragen die hen compleet beschermt van aanvallen.

Bayonetta heeft soms zelfs geen stukje stof meer aan. Haar strakke dominatrixpakje bestaat uit haar. Tijdens gevechten kan ze aanvallen met dit haar, waardoor ze zelf naakt en dus compleet onbeschermd achterblijft. Maar Bayonetta is op dat moment alles behalve kwetsbaar. 

Vaak worden geseksualiseerde vrouwen in games en kunst als zwak neergezet. Hun schoonheid en onschuld moet beschermd worden door een man. Bayonetta gaat daar recht tegenin, want ze heeft noch bepantsering, noch een beschermer nodig. Bayonetta is sterk en verslaat talloze vijanden zonder een druppeltje zweet. Als het fout gaat ligt dat aan jou als speler en niet aan haar. 

Zelf geschreven 

Het is met games wel vreemd om het over de zelfbeschikking van een personage te hebben. Het beste voorbeeld van die ongemakkelijkheid is Quiet uit Metal Gear Solid 5. Dit personage heeft nauwelijks kleren aan, omdat ze ademt via haar huid. Dat concept wordt als excuus gegeven waardoor het personage zo gekleed is, want je wil toch niet dat ze stikt? Toch heeft ontwikkelaar Hideo Kojima die reden zelf in het leven geroepen om Quiet bijna naakt rond te laten lopen.

Met Bayonetta kun je hier op eenzelfde manier naar kijken. Bayonetta omarmt haar seksualiteit en schaamt zich nooit, maar is dat een teken van een sterk personage, of is dat ook een excuus om extra veel boob-, ass- en crotchshots te laten zien? 

In het geval van Bayonetta lijkt het meer te zijn dan dat. Haar seksualiteit is namelijk maar een deel van een verder uitgediept personage. Bayonetta is ook sterk in de manier waarop ze vecht, ze is slim in de manier waarop ze praat en altijd een weerwoord heeft en ze heeft compassie voor haar vrienden en familie. Bayonetta weet dat ze sexy is, maar laat zichzelf niet behandelen als een seksueel object. 

Kuisheidmodus 

Bayonetta 3 doet nu iets opvallends: de game heeft een speciale kuisheidmodus. De Naive Angel Mode zorgt ervoor dat Bayonetta niet naakt wordt als ze demonen of wapens oproept. Dat voelt raar. Hoewel Bayonetta's overdreven seksuele karakter maar een deel is van wie ze is, is het wel onlosmakelijk verbonden met haar personage. Bayonetta is een krijger, een heks en ze druipt seks.

Maar niet iedereen speelt deze games alleen of met mensen in de buurt die daar hetzelfde over denken. Als jij bijvoorbeeld bij je ouders woont en Bayonetta 3 wil spelen, ben je waarschijnlijk heel dankbaar voor deze modus.

Na de onthulling van de Naive Angel Mode werd er hier en daar gemopperd dat deze nieuwe modus censuur is. In het verleden is er zeker bij lokalisatie wel eens wat gekuist, voornamelijk in het wat preutse Amerika. Toen Fatal Frame: Maiden of Black Water bijvoorbeeld naar Wii U kwam, zijn er sexy outfits (een bikini die alles nog maar net binnenboord houdt) uit de game verwijderd in verband met de leeftijdsclassificering. In de oorspronkelijke versie van The Witcher kregen de naakte Dryads wat kleding voor de Amerikaanse release, inclusief langere haren om de tepels te bedekken. Later is dit met een patch weer rechtgetrokken (of uitgetrokken).

En wie kan de 'vagina bones' vergeten? In Tokyo Mirage Sessions #FE kregen de vrouwelijke personages wat meer kleding voor de Westerse release. Tevens zijn er lijnen aan de onderkant van de buik van een personage verwijderd. Op Twitter reageerde iemand daarop met: “Niet enkel hebben ze haar decolleté verwijderd, maar ook haar vaginabotten”.

Maar wees gerust: de Naive Angel Mode in Bayonetta 3 is letterlijk een optionele functie. Als je de optie niet aanzet, wordt er niets bedekt wat niet al in de vorige games werd bedekt. In de trailers voor Bayonetta 3 is in ieder duidelijk dat de heks niets inlevert op haar sexy overkomen. Haar benen gaan uit elkaar en de kleren gaan uit, precies zoals we van haar gewend zijn.