Waar moet je op letten als je een game-pc koopt op Black Friday?
Vind 'jouw' systeemeisen
Wie de aankoop van een game-pc overweegt, doet er goed aan allereerst een doelstelling te bepalen. Welke games denk je er de komende tijd op te willen spelen — en waarop ga je die afbeelden? Een competitieve shooterliefhebber met een 1440p/144Hz-beeldscherm heeft immers een andere reeks componenten nodig dan iemand die bijvoorbeeld Cyberpunk 2077 stabiel op 4k wil klokken, met raytracing en al.
De makkelijkste manier om te benaderen welke componenten (en dus wat voor een pc) je nodig hebt, is om de systeemvereisten van de door jou beoogde games erbij te pakken. Leg je die naast jouw verwachting qua resolutie en framerates — of simpelweg het maximale wat je monitor ondersteunt — dan kom je al snel uit op een stevige aanbeveling voor processor, grafische kaart en hoeveelheid werkgeheugen. Vooral die eerste twee zijn belangrijk voor spelprestaties, al groeit ook de nadruk op ssd’s van de nieuwere PCIe 4.0-generatie.
Vanuit die aanbeveling kun je dan opschalen en uitbreiden. Meer opslagruimte of snellere onderdelen is altijd mooi meegenomen, maar je doelprestaties staan zo in ieder geval vast. De processor (en daarmee ook deels het type moederbord) en eisen voor de grafische kaart geven je een bepaalde basis, van waaruit je naar eigen smaak kan variëren.
Wel of niet investeren in nieuwe generaties?
De markt van pc-onderdelen staat niet stil. Of het nou om ssd's, processoren of werkgeheugen gaat, er staat altijd wel iets snellers of beters op stapel. Voortdurend het nieuwste van het nieuwste uitzoeken is daardoor zelden rendabel. Op een gegeven moment moet je wel settelen voor een bepaalde hardwaregeneratie.
Investeren in de allerlaatste componenten maakt je game-pc in die zin iets meer toekomstbestendig, maar lager instappen is geen schande. Videokaarten en processoren van voorgaande generaties leveren doorgaans lagere performance-per-watt, maar kunnen daarmee kosten drukken — naast het feit dat ze vaak breder in omloop zijn.
Wil je all out met nieuwe technologieën en interfaces, dan zoek je Intel-processoren van de dertiende generatie (Raptor Lake) en AMD-modellen uit de Ryzen 7000-reeks, respectievelijk gepaard met LGA1700 - en AM5-moederborden.
Voor videokaarten is dat dit jaar nog steeds Nvidia’s populaire RTX 30-serie; waar AMD biedt gedegen concurrentie met hun Radeon RX 6000-generatie. Elke serie komt uiteraard met verschillende prijspunten (en daarmee prestaties) om uit te kiezen.
De voorgaande generaties van al die respectievelijke opties dienen zeker daarom niet vergeten te worden. Ook met een oudere AMD-processor (zoals de Ryzen 5000-reeks) of een eerdere Nvidia-kaart (de RTX 20- of GTX 16-modellen) kun je immers nog een paar jaar vooruit. In die gevallen is e performance-per-watt (en soms per euro) ietwat zwakker. Afhankelijk van de eerder genoemde prestatiedoelen die je het systeem oplegt, biedt dit echter meer keuze — vanaf lagere tarieven.
Dit jaar is daarnaast de keuze in ssd’s ook weer extra relevant. NVMe-schijfjes van de PCIe 4.0-generatie zijn inmiddels aardig in trek; precies de opslag die ook in de nieuwe generatie consoles zit. Wil je ook op pc van die snelle opslag gebruik maken, dan dien je wel een moederbord (en daarmee processor) uit te zoeken die de Gen 4-interface ondersteunt. De schijfjes zelf zijn een tikje prijziger dan hun PCIe 3.0-voorlopers, maar de snelheid is het al snel waard.
Voor verder future proofing kun je zelfs moederborden met PCIe 5.0-interfaces overwegen. Veel Intel-moederborden met een 600-chipset (Alder Lake) bereiden zich al voor op opslag en videokaarten van de vólgende generatie — PCIe 4.0 is immers krap een jaar oud. Diezelfde moederborden ondersteunen bijvoorbeeld ook al vaker DDR5, de nieuwe interface voor werkgeheugen, welke recentelijk afgetrapt is.
Toeters, bellen en andere uitbreidingen
Het unicum van game-pc’s is dat ze in tegenstelling tot consoles in veel meer smaken en vormen komen. Dat zien we terug in al die verschillende componenten, maar uiteraard ook in het overkomen en gebruiksgemak van een computer. De PlayStation 5 kent welgeteld twee vormen, een pc kan variëren in duizenden verschillende afstellingen. Ook daarin is het zaak dat je voor jezelf afweegt wát je precies van het apparaat verwacht — ook op langere termijn.
Wil je voortdurend blijven upgraden, dan doe je er bijvoorbeeld goed aan om nu alvast te kijken naar een ruimere (of gemakkelijker uit te breiden) kast. Denk je ooit nog een stream-carrière te beginnen, pak dan een moederbord waar een PCIe-slot overblijft voor een interne capture card. Zo zijn er tal van knopen die je beter voor dan na de aankoop door kunt hakken.
Bedenk daarom juist nu hoeveel waarde je hecht aan zaken als rgb-verlichting, opslagruimte of meer ventilatoren in je kast. Die keuzes komen immers met hun eigen vereisten. Denk daarbij aan de benodigde poorten op het moederbord, uitsparingen in de computerkast of hogere wattages voor je voeding. Het is jouw game-pc; bereid die voor op wat jij ermee van plan bent!
Zelf je pc bouwen of toch een pre-build afnemen?
Dan kun je uiteraard nog kiezen hoe je een game-pc koopt. Een kant-en-klare pre-build biedt daarin het meeste gemak, terwijl zelf een systeem bouwen gamers alle vrijheid van de wereld geeft. Uiteraard kost die laatste optie meer kennis, tijd en moeite, maar je eigen pc samenstellen en bouwen is een avontuur op zichzelf.
Voor sommigen klinkt het in elkaar knutselen van een computer nog wat gevaarlijk, maar vrees niet; het is geen raketwetenschap. Zie het eerder als high-tech Lego voor gevorderden. Vrijwel elke pc-gamer is hoogstens één YouTube-tutorial verwijderd van zijn of haar eigen build, mits ze over het minste beetje handigheid beschikken. Bijkomend voordeel van die inzet: je bent direct voorbereid op onvermijdelijke onderhoudsbeurten of het bijprikken van extra schijfruimte.
Wil je gewoon in één klap klaar zijn, dan zijn de pre-builds helemaal voor jou. Normaliter zou dat de duurdere optie zijn, ware het niet dat losse componenten al een poosje prijziger worden. Anno 2021 hebben pre-builds een prijstechnisch voordeel, gezien de bouwers (fabrikanten dan wel retailers) lagere inkoopkosten genieten dan veel doe-het-zelvers. Een mondiaal tekort aan chips maakt lui zijn, gek genoeg, toch weer verleidelijker.
Lees je in of vraag rond
Heb je al deze factoren overwogen, maar kom je er nog steeds niet uit? Dat kan gebeuren. Het ís ook een heel proces om de juiste pc-aankoop te doen. Daarom geldt ook de vuistregel: wees nooit bang om je verder te (laten) informeren.
Vraag bijvoorbeeld je game-kameraden op Discord naar hun ervaringen met componenten of fabrikanten, houd het hardwarenieuws op Gamer.nl in de gaten of werp simpelweg onder dit artikel je vraagstukken op. Des te beter je geïnformeerd bent over game-pc’s, des te meer je uit een nieuw systeem kunt halen.
Opmerkingen