Silent Hill 2 Remake review - Verliest het origineel niet uit het oog

Op een bordje naast de ingang van het Lakeview Hotel staat vriendelijk: ‘Welcome Back’. Dat is niet gek, want ik was hier inderdaad eerder. Zo’n tien jaar geleden, denk ik, toen ik (alsnog rijkelijk laat) Silent Hill 2 voor het eerst speelde. Ook hoofdpersonage James Sunderland was hier eerder, in voor hem betere tijden. Het welkomstbordje heeft een onopvallendheid, alsof een leveldesigner daar even snel iets neer moest hangen. Maar het hangt daar niet ‘zomaar’ - niets in Silent Hill 2 is namelijk ‘zomaar’ ergens neergelegd, gehangen, gedaan of gezegd. Alles heeft hier een dubbele betekenis, een symboliek, een subtiliteit die zelden per ongeluk de grens naar in-your-face overschrijdt.  Al kan het zomaar zijn dat je dat allemaal mist tijdens een eerste playthrough van wat dan ‘gewoon’ een gruwelijk goeie survival-horrorgame is.

De regels van het genre

Want voordat we hier volledig op de filosofische tour gaan: het belangrijkste is dat Silent Hill 2 ook op de oppervlakte een waanzinnig goeie game is. Laat je niet afschrikken omdat je ‘het origineel niet gespeeld hebt’ of omdat je nog nooit een ander deel in deze serie gespeeld hebt. Ook als je helemaal niet houdt van nadenken over diepere lagen, zware thema’s en symboliek, is Silent Hill 2 een van de beste dingen die dit genre te bieden heeft. En dat geldt nog meer voor deze remake, dan dat het toentertijd voor het origineel geldt.

Bloobers remake is namelijk zo modern als games maar komen. Het ziet er helemaal 2024 uit, de combat is niet zo clunky als pakweg bijna elke andere survival horror en qua pacing, puzzelwerk en sfeer kent deze titel maar weinig gelijken. Alles wat het doet, doet het uitzonderlijk, maar aan de oppervlakte dus wel via de bekende regels van het genre. James probeert zijn kogels te besparen en met zijn mêleewapens te rammen, want er ligt niet overal een halve legervoorraad aan munitie. Healing is relatief schaars, wat niet geldt voor de monsters die je tegenkomt. Door de donkere gangen heen, vaak gewapend met zaklamp en stalen pijp in je hand, kam je kamertje voor kamertje gigantische gebouwen uit. Op zoek naar de deuren die wél opengaan, sleutels die op gore plekken verstopt liggen en voorwerpen die je gebruikt om cryptische puzzels die typisch zijn voor het genre op te lossen. Tot dusver, ‘gewoon’ een gruwelijk goeie survival-horrorgame dus.

Alles zegt iets

Maar we hebben het hier wel over Silent Hill 2, een game die niet voor niets al bijna een kwart decennium geprezen wordt als een uitzonderlijk kunststukje in zijn soort – en dáár komen al die dubbele lagen om de hoek kijken. Een monster is niet zomaar een zo smerig mogelijk designede zak bloed, daar zit een gedachte achter. Willekeurige zinnen op de muren vertellen iets, wat je in je eerste instantie misschien niet eens snapt. Zelfs de straatnamen in het mistige dorpje, waar een gemiddelde gamer niet eens naar omkijkt, zijn gekozen met een gedachte erachter.

Alles in Silent Hill 2 zegt iets, en bijna alles in deze game bestaat en is geplaatst om de thema’s en verhaallijn kracht bij te zetten en om jou continu in zijn beklemmende, beangstigende sfeer onder te dompelen. Wat begint als het verhaal van een gewone man die een brief ontvangt van zijn overleden vrouw, waarin staat dat ze op hem wacht in het bergdorpje Silent Hill, verandert razendsnel in een lijdensweg voor de speler. Want niemand kan het ‘leuk’ vinden om dit te spelen. Er zijn hier geen jump scares, de horror zit ‘m in een nooit aflatende pressie op je psyche.  Silent Hill 2 is een stroperige tocht langs innerlijke demonen, pikzwarte trauma’s waar de gemiddelde game zijn handen niet aan durft te branden, zware depressie, suïcidale neigingen, ernstig kindermisbruik – pak een blinde greep uit de onderwerpen die deze titel aansnijdt en dit is het resultaat.

Geen blooper van Bloober

Het grote gevaar van zulke fijnbesnaarde subtiliteit, is dat het in een remake al die jaren later met een nieuw team makkelijk verloren gaat. Het is de reden dat mensen zo sceptisch waren toen het Poolse Bloober Team deze taak in handen kreeg – niet bepaald een studio die we capabel achtten tot de vorm van hogere kunst die Silent Hill 2 is. Maar het resultaat verbaast vriend en vijand. Niet alleen heeft de studio het origineel met verve naar 2024 weten te tillen, het heeft de game ook op zich genomen om uren aan content toe te voegen. Puzzels, nóg meer lagen, nieuwe eindes, aanvullende dialogen, en het allergrootste compliment wat iemand ze ooit kan geven, is dat uiteindelijk niet eens meer te zien is wat nu van hen is, en wat van de originele ontwikkelaars is.

Bloober verdient een staande ovatie met de hoeveelheid passie, liefde en gevoel voor detail dat hierin gestoken is. Maar de encore krijgen ze vanwege de presentatie. Het moet héél gek lopen willen de Polen aan het einde van jaar geen awards voor audio design binnen hengelen. Het moet nóg gekker lopen wil Luke Roberts (die James Sunderland vertolkt) niet de award voor beste performance mogen ophalen. De hele cast is van hoog niveau, maar relatieve nieuwkomer Roberts ontstijgt dat zelfs nog. Het overslaan van zijn stem als hij nog een paar keer naslaat op een al vermoord monster, de fragiliteit in zijn stem als hij over zijn overleden vrouw praat, de hopeloosheid en depressie waarmee elk woord zorgvuldig overdekt wordt – iemand bij de Oscars zou eens een kijkje moeten komen nemen. Dat Bloober vervolgens al die emoties ook nog eens in gezichtsuitdrukkingen en animaties weet te leggen, petje af. Encore.

Nat welkom

Wie het haalt tot het Lakeview Hotel (de laatste fase van de game), voelt zich ondanks dat ene bordje bij de ingang helemaal niet meer welkom. Bij mij staat er dan een uur of 14 op de teller, maar het voelt als 140. Silent Hill 2 is zó inktzwart, zo zwaar en deprimerend, dat elk uur mentaal gezien zijn tol eist van de speler. En op James, zo blijkt in de eerstvolgende cut scene. Die normale man, die relatief fris aan deze reis begon, krijgt van Bloober gaandeweg wallen van uitputting onder zijn ogen. Zijn geschoren kaaklijn vertoont tekenen van stoppels, zijn ogen zelf lijken te smeken om een einde aan de horror. Dat krijgen ze, een uurtje of twee later. Tegen die tijd staar ik naar de credits met niets dan respect. Het is dat dit verhaal en deze game ergens ooit al eerder bestond, dat haalt – natuurlijk – iets weg van de impact. Anders hadden we als score misschien wel drie cijfertjes naast elkaar moeten zetten, in plaats van 2…

Welcome back indeed. 

De Silent Hill 2 remake is nu beschikbaar op PlayStation 5 en pc.