Press Reset geeft een essentieel inkijkje in de game-industrie

Iets wijzer worden over hoe games tot stand komen is nooit weg. Sterker nog: er bestaat een kloof tussen de visie en kennis van game-ontwikkelaars, het publiek dat games speelt en de media die de games bekritiseren. Wat voor ‘ons’ een doodsimpel onderdeel van een game lijkt – de aanwezigheid van functionele deuren – is voor de makers wellicht een nachtmerrie. Erover lezen verreikt je kennis en creërt nieuwe waardering voor dit prachtige, interactieve medium. 

Wie zoekt naar de verhalen achter games, vindt een hoop mooie bronnen. Denk aan

, een fantastisch YouTube-kanaal over gamedesign en spelmechanieken, en The Game Maker’s Notebook, een podcast waarin Insomniac Games-CEO Ted Price duikt in de verhalen achter grote games als Microsoft Flight Simulator en Cyberpunk 2077. In dezelfde hoek onthulde Blood, Sweat & Pixels - Schreiers eerste boek uit 2017 - de turbulente en soms absurde ontwikkeling van grote en kleine games.

Fascinerende verhalen

Press Reset is niet louter de opvolger van het bovenstaande populaire boek, maar kiest ook een thema dat grotendeels onderbelicht blijft in de industrie: het sluiten van studio’s. Ontslagen bij en sluitingen van prominente studio’s komen weliswaar regelmatig in het nieuws, maar vaak blijft het daarbij: een nieuwsbericht – ook op Gamer.nl. Press Reset probeert daarom een antwoord te vinden op twee vragen: waarom sluiten studio’s precies en wat gebeurt er met de werknemers? De antwoorden zijn uiteraard complex.

In negen hoofdstukken neemt Schreier je aan de hand van interviews met tientallen (voormalige) werknemers mee in de verhalen achter de meest prominente sluitingen van de afgelopen jaren. Daarin wordt grotendeels duidelijk waarom Epic Mickey-studio Junction Point werd gesloten door Disney, waarom 2K Marin ‘van de aardbodem verdween’ en waarom Bioshock-maker Irrational Games de deuren sloot, ondanks het gigantische succes van de franchise.

Stuk voor stuk zijn de verhalen fascinerend om te lezen, maar veruit de meest interessante zijn die van Dead Space-maker Visceral Games en 38 Studios. Eerstgenoemde beschrijft hoe EA de Dead Space-serie langzaam een meer mainstream kant opduwde, de studio tweemaal omgooide om Battlefield: Hardline en Star Wars-game Project Ragtag met Amy Hennig te maken, om vervolgens de deuren te sluiten. Daarbij komt ook meer bewijs voor de theorie dat de overname van Jedi: Fallen Order-maker Respawn Entertainment de sluiting veroorzaakte.

38 Studios is een totaal ander, bizar verhaal over honkballegende Curt Shilling die begint aan een ‘World of Warcraft-killer’ en uiteindelijk al zijn werknemers meesleept in zijn ondergang. Press Reset weet daarin ook belangrijke nuances aan te brengen, want lang niet alle geïnterviewden zijn louter negatief over hun ervaringen bij de ontwikkelaar. Naar verluidt werden werknemers bij 38 Studios behandeld als rocksterren en werd alles voor ze geregeld, van een prominente werkplek op Empire Plaza tot ondersteuning bij verhuizingen. Zelfs in de meest vernietigende stukken over overwerken bij grote studio’s is de realiteit niet zwart-wit; grote studio’s bieden nu eenmaal veel perspectieven.

Creatievelingen versus zakenmannen

Toch schetst Press Reset een duidelijk beeld van een industrie waarin creatieve mensen vaak lijden onder het zakelijke aspect van game-ontwikkeling. Het resultaat is dat miljoenenbedrijven in groten getale werknemers aannemen en na drie jaar weer ontslaan, puur om goede kwartaalcijfers te boeken. Of als een dolle hond de laatste hype najagen (mobiele games en het battle royale-genre) en maanden aan werk in de prullenbak gooien – soms zonder dat werknemers of derden dit doorhebben.

Het sluiten van een studio is zelden een empathische aangelegenheid. Integendeel: aan het menselijke aspect van game-ontwikkeling, waarop het boek de nadruk legt, wordt vaker niet dan wel aandacht besteed. Je kunt bijvoorbeeld om tal van redenen niet zomaar twee studio’s met twee verschillende culturen samenvoegen om de ontwikkeling te versnellen, en vaak dringt het niet tot uitgevers en investeerders door dat ontslag de zoveelste verhuizing voor een werknemer betekent. Het is een realiteit waarin het gros van de ontwikkelaars in deze industrie leeft, en tóch weerhoudt de passie voor games hen ervan om hun heil in een ander vakgebied te zoeken.

De drang om onafhankelijk games te ontwikkelen is ook een duidelijke trend, en Press Reset vertelt gelukkig een aantal succesverhalen die onthullen dat de huidige ontslagcultuur ook positieve gevolgen heeft. Zo werden titels als Gone Home en Void Bastards geboren uit het as van Irrational Games en komen voormalige Mythic Entertainment-medewerkers aan het woord over de slopende ontwikkeling van Enter the Gungeon. Zelfs kleinere ontwikkelaars worstelen daarbij met vergelijkbare problemen. Wat doe je als je al jaren met vijf man op een kamer zit te werken aan een game, terwijl het geld langzaam opraakt? Het boek laat daarbij zien dat de parallellen tussen AAA-games en indiegames soms overduidelijk zijn.

Oplossingen

Press Reset sluit af met eventuele oplossingen voor de problemen die in het boek aan het licht komen. Eén daarvan is vrij actueel, namelijk de omschakeling naar thuiswerken. In het boek, dat tussen 2018 en 2021 is geschreven, vertellen Bungie-medewerkers welke nadelen eraan kleven, maar ook hoe het verhelpt dat ontwikkelaars elke paar jaar moeten verhuizen naar een andere grote stad. Thuiswerken is natuurlijk iets wat in meerdere industrieën speelt en waarvan niemand nog precies weet hoe het zich ontwikkelt.

Een andere mogelijke oplossing - tevens de boodschap van Press Reset - is het oprichten van een vakbond voor game-ontwikkelaars. Die zouden moeten onderhandelen namens werknemers en plotselinge ontslagen, absurde overuren en andere negatieve eigenschappen van game-ontwikkeling voorkomen. Een mooi concept, waar volgens tegenstanders ook de nodige haken en ogen aan zitten. Ook dat komt aan bod in het boek, maar toch kiest de schrijver duidelijk een kant.

Hoe dan ook stelt Schreier deze zaken op een prachtige manier aan het licht. Als boek is het coherenter dan zijn voorganger en de hoeveelheid kleine scoops en soms absurde situaties zorgen voor een vermakelijk geheel. Daarmee helpt Press Reset je begrijpen wat het sluiten van een studio voor menselijke gevolgen heeft en betreft het dus een essentieel kijkje in de industrie.

Press Reset verschijnt op 11 mei.